قدرتهای جهانی و گروههای کمکرسانی که علنا خواستار تشکیل حکومتی فراگیر توسط طالبان شده بودند، اکنون بهدلیل فرستادن هیأتهای مردانه به کابل برای دیدار با اسلامگرایان تندرو مورد انتقاد قرار گرفتهاند.
از زمان به دست گرفتن قدرت در ماه آگست، طالبان زنان را از دولت موقت جدید خود کنار گذاشته و محدودیتهایی را برای کار و تحصیل ایجاد کرده که با محکومیت جهان مواجه شده است.
اما حضور زنان در میان برخی از دولتها و گروههای کمکرسان در دیدارهایشان با حاکمان جدید افغانستان در کابل که به دنبال تأیید رسمی بینالمللی هستند، اندکی بهتر بوده است.
شهرزاد اکبر، رییس تبعیدی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، گفت: «در تیمهای شما زنان ارشد باید تعاملات شما را با طالبان رهبری کنند… زنان را حذف نکنید.»
او در تویتی خطاب به «دولتها و سازمانهای کمکرسان» از آنها خواست که «حذف زنان توسط طالبان را عادی نکنند».
هِدِر بار از دیدهبان حقوق بشر، فهرستی را با هشتگ «سوسیس پارتی» از تصاویری که طالبان از دیدارهایشان با هیأتها در کابل نشر کرده بودند، تهیه کرد.
بار به خبرگزاری فرانسه گفت: «کشورهای خارجی و بهویژه سازمانهای کمکرسان باید الگو باشند. هیچ کس نباید اجازه دهد که طالبان فکر کنند که این نوع دنیای مردانه که آنها به وجود آوردهاند، طبیعی است.»
طالبان دهها عکس در شبکههای اجتماعی از دیدارهای پشت درهای بسته با گروههایی از نمایندگان خارجی منتشر کردهاند که در آن حتا یک زن دیده نمیشود.
یکی از این دیدارها که بر آن تأکید شد، دیداری بود که در اوایل ماه جاری میان سایمون گس، فرستاده بریتانیا و عبدالغنی برادر و عبدالسلام حنفی معاونان موقت نخستوزیر طالبان که روی مبل در اتاقی مجلل نشسته بودند، صورت گرفت.
یک مقام به خبرگزاری فرانسه گفت که این یک تصادف بود که فرستاده ویژه و رییس این مأموریت هر دو مرد بودند.
فوزیه کوفی با ابراز خشم به خبرگزاری فرانسه گفت: «بهعنوان رهبران جهان، وقتی در مورد حقوق زنان صحبت میکنند، باید عمل کنند. آنها باید نشان دهند که به آن اعتقاد دارند و این فقط یک بیانیه سیاسی نیست.»
بار گفت، مسألهی نگرانکنندهتر، تصاویر متعدد از ملاقاتهای طالبان و سازمانهای بشردوستانه بود که بهنظر میرسید از همین الگو پیروی میکردند.
هنگامی که خبرگزاری فرانسه با آنها تماس گرفت، سازمانهای موجود در لیست بر تعهد خود به حقوق زنان تأکید کردند و گفتند که تلاش میکنند زنان را در جلسات با طالبان مشارکت دهند.
اما چندین نفر اذعان کردند که حداقل یک جلسه با طالبان برگزار کردند که در آن هیچ زنی حضور نداشته است.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ، آژانس کودکان سازمان ملل، و پزشکان بدون مرز توضیح دادند که در این دیدار عکسبرداری شده، آنها فقط هیأتهای کوچکی از رهبران ارشد را فرستادهاند که تصادفا مرد بودند.
در همین حال، فدراسیون بینالمللی جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر گفت که بهددلیل تغییر برنامه یک کارمند زن که قرار بود در آن جلسه شرکت کند، نتوانست حضور یابد و آن جلسه را به یک رویداد کاملا مردانه تبدیل کرد.
نبود زنان در چنین هیأتهای بلندپایهای نشان میدهد که اگرچه افغانستان ممکن است یک نمونه افراطی باشد، اما این کشور تنها جایی نیست که زنان از کرسی برابر بر سر میز محروم میشوند.
بار افزود: «طرح کردن این نگرانیها در مورد حقوق زنان در اتاقی پر از مردان بسیار عجیب بهنظر میرسد.»
سازمان ملل متحد اولین ماموریت خود برای زنان افغانستان را صحبت در مورد آموزش دختران با طالبان اعلام کرده بود.
رهبران این گروه که هرگز زنی را در جمع خود نداشتهاند، با تعدادی از زنان از جمله در جریان مذاکرات دوحه با دولت وقت افغانستان ملاقات کردهاند.
کوفی که ابتدا برای پیوستن به گروه مذاکرهکننده با طالبان تردید داشت، میگوید از رودررو سخن گفتن با آنها احساس «قدرت» کرده است.
او در سال ۲۰۱۹ به خبرگزاری فرانسه گفت: «برای من مهم بود که در پیش چشم حاضر باشم و پیام خود را برایشان واضح بسازم.»
او میگوید که اکنون آنهایی که قدرت کافی برای تضمین حضور زنان در مذاکرات را دارند، اغلب از عهدهی این کار برنمیآیند. از نظر وی: «همه دارند سیاستبازی میکنند.»