ناتو دیروز اعلام کرد که مأموریت رزمیاش را در افغانستان پایان داده است. این یعنی چه؟ یعنی اینکه مأموران ناتو قبلاً مستقیماً میرفتند با طالبان جنگ میکردند. از این به بعد، خودشان به جنگ با طالبان نمیروند، بلکه نیروهای امنیتی افغانستان را آموزش میدهند که چگونه با طالبان یا هر دشمن دیگری بجنگند. هرچند که اکثر ولایتهای افغانستان، گواه حضور طالبان اند؛ در خیلی از ولایتها، فقط مرکز ولایت توسط دولت اداره و کنترول میشود، در حالی که ولسوالیها و مناطق دورافتاده از مرکز ولایت (شهر)، توسط طالبان مدیریت میشوند. خوب من شخصاً کاری به این کارها ندارم. (ناچارم که نداشته باشم؛ چون چیزی از من ساخته نیست).
آنچه برای من مهم است، این است که چرا ناتو مأموریت رزمیاش را پایان بخشیده؟ دلایل زیادی وجود دارند. همیشه وقتی کارشناس زیاد باشد، دلایل زیادی هم طبعاً وجود داشته است. مثلاً یکی میگوید که نیروهای امنیتی افغانستان حالا به قدری توانمند شدهاند که از پس دشمنان این خاک برآیند. دیگری میگوید که حضور ناتو و چگونگی مأموریت آن توسط قراردادها و قانون منظم میشود و چون زمان قانونی و قراردادی مأموریت رزمی ناتو به پایان رسیده، بناءً باید مأموریت رزمیاش به پایان برسد. اما همیشه یکی دلیل قانع کننده برای ملت ارائه میکند و در این خصوص این دلیل را آقای سر استاد حاجی پوهاند مشعلمل برای مشتاقانِ دلیل ارائه کرده است. به باور آقای مشعلمل، دلیل اصلی پایان بخشیدن به مأموریت رزمی ناتو، لشکرکشی دولت به کنفرانس ناتو میباشد. آقای مشعلمل میفرماید، شما به حواشی این کنفرانس لشکرسوز نگاه کنید، آقای رییس جمهور و آقای رییس اجرائیه، هرکدام با لشکر خود، با مقامها و مهمانان و میزبانان مطرح این کنفرانس جدا جدا ملاقات و بعد تصاویر خویش را در صفحات رسمی خود به نشر رساندند و تذکر دادند که ملاقات محترم رییس جمهور یا رییس اجرائیه با هیأت همراه با محترم فلانی! مگر این تصویر ماندن و اینگونه توضیح دادن، به درد ناتو میخورد؟ آیا معلومات مفید هم از این تصویر ماندن و فقط اسم بردن، در اختیار ناتو قرار میگیرد؟ خوب معلوم است که نه! ناتو از کجا بفهمد که شما وقتی ملاقات کردید، روی چه مشکلی، چه مسئلهای، چه موضوعی بحث کردید و به کدام نتیجه رسیدید؟ خود اینها که نمیگویند. انگار در قانون اساسی آمده باشد که عالیجنابان کشور هر وقت به کشورهای خارجی لشکر کشیدند، حق دارند با شخصیتها و مقامهای بلندپایهی آن کشور دیدار و گفتوگو کنند؛ اما حق ندارند کوچکترین توضیحی در خصوص دیدارشان به خورد علاقهمندان یا رعیت خویش بدهند، تفصیلات که به هیچوجه! از این گذشته، ناتو اعلام کرده که لشکر افغانستان وقتی به کشورهای دیگر میروند، کوشش میکنند به زبان انگلیسی صحبت کنند، کاش یاد داشته باشند. یک رقم انگلیسی حرف میزنند که آبروی خود را در سرحد ملی سفید میبرند هیچ، که آبروی ما را هم میبرند. آخر جامعهی جهانی چه فکر کنند، آنها از ما میپرسند که شما در افغانستان چه غلطی میکنید، وقتی مقامهای این کشور نه به زبان خودشان صحبت میکنند و نه انگلیسی بلد اند؟ آنها جواب میخواهند، ما چطور به آنها قناعت بدهیم که مقامهای افغانستان گاهی شوق میکنند دیگر! قسمت دیگری که ناتو بر آن معترض است، فرار فعالان مدنی است. البته ناتو نگران خود فعالان مدنی فراری نیست، نگران مقاماتی است که رفتن و برگشتن آنها را ضمانت کردهاند. خوشبختانه ما به قدری گل به آب دادیم که حالا در هر سفر رسمی، باید یکی در سرحد وزیر ما را ضمانت کند که وقتی به خارج میرویم، فرار نمیکنیم. اما بعضیهای ما آنقدر بیتربیت اند که به محض رسیدن به یک کشور خارجی، مخصوصاً اروپایی، پیش از اینکه به انجام مأموریت خویش فکر کنند، نقشهی فرار را میکشند و روزی که قرار است برگردند، ناپدید میشوند. ناتو اعلام کرده که اکثر این فعالان مدنی را آدمهایی مثل معاون رییس جمهور، معاون رییس اجرایی و وزیر ضمانت کردهاند، با این جماعت که اصلاً حرف زده نمیشود، چه رسد که ما از آنها بخواهیم آنها را برگردانند.
کمیتهی سنجش مصارف سفرهای خارجی مقامها اعلام کرده که لشکرکشی در هر صورتش به ضرر افغانستان است. آنها گفته که متأسفانه در زمان حکومت آقای کرزی، مقامها دوست داشتند بچهها و دخترهای دلپسند خویش را (برای تفریح) همراه خود به سفرهای خارجی ببرند و این رسم تا اینجای کار، در حکومت وحدت ملی دو برابر شده؛ چرا که قبلاً یک سرلشکر میرفت؛ اما حالا دو سرلشکر میرود. آنها گفته که اگر دستآورد این لشکرکشی را و هزینهی مدت اقامت این لشکر را بسنجیم، تقریباً یک به هزار میشود.
البته یک کارشناس دیگر میگوید که رییس این کمیته دلش درد دارد؛ چون بارها به یخن رییس جمهور چسبیده بود که وی را با خود ببرد؛ اما آقای رییس جمهور چندان علاقهای به وی ندارد و وی را نبرد. بناءً، وی حالا ویوی کرده روان است. اما این کارشناس، فرارکردن فعالان مدنی و بعضی از اراذل و اوباش دیگر را بهشدت محکوم نموده و از دولت وحدت ملی بهصورت مساوی (پنجاه پنجاه) میخواهد که در برگرداندن آنها اقدام نماید. این کارشناس میگوید که کنفرانس مطبوعاتی کافی نیست. باید به ناتو مأموریت جدید داده شود تا آنها را برگرداند.