کار بالای بزرگترین معدن افغانستان که مس عینک میباشد، به صورت موقت معطل شده است. وزارت معادن و صنایع میگوید که نگرانیها در مورد این که این پروژهی اقتصادی بزرگ با خطر مواجه خواهد شد، نادرست میباشند.
بنابر گزارش خبرگزاری رویترز، شرکت چینایی «امسیسی» و دولت افغانستان قراردادی را به ارزش سه میلیارد دالر به خاطر استخراج این معدن عقد کرده بودند که اکنون به خاطر اندکی عقبنشینی از سوی این شرکت با خطر مواجه است. این گزارش میگوید که سرمایهگذاران بزرگ چینایی برای دولت افغانستان شرایط جدیدی را پیشکش کردهاند که خلاف توافق قبلی میباشند.
این کنسرسیوم چینی میگوید، برای معدن پایگاه تولید برق نمیسازد و کار ساختن خط آهن معدن را هم متوقف میکند که در ابتدا با دولت افغانستان برای ساختنش توافق کرده بود.
اما حالا مهندس سمیعالله، معاون دفتر رسانههای وزارت معادن و صنایع میگوید که این وزارت بهزودی در مورد شرایط مطرح شدهی «ناعادلانه»، در پیکنگ، پایتخت چین با رییس شرکت چینایی و مقامهای این کشور صحبت خواهند کرد.
وی نگرانیها در مورد از دست دادن قرارداد این معدن بزرگ را بیجا خوانده و میگوید که شرکت «امسیسی» میتواند در زمان معین استخراج مس را از این معدن آغاز کند. او میافزاید: «این موضوع بزرگی نیست که ما نگران شویم یا در مورد سقوط این پروژهی بزرگ اقتصادی صحبت کنیم. وزیر معادن یک هیأت تخنیکی را به چین فرستاده است که در مورد حل این مسئله تحقیق کنند. ما امیدواریم که مطابق با پلان مطرح شده، کار استخراج معدن مس عینک آغاز شود. دولت افغانستان متعهد است که از کار معدن مس عینک حمایت و نظارت میکند. البته ما در این زمینه قرارداد واضحی با چین داریم».
تأخیر در آغاز کار
در همین حال یک سازمان غیردولتی تحقیق در مورد شفافیت در کابل میگوید که شرکت چینایی «امسیسی» میخواهد کار استخراج مس عینک را برای پنج سال، یعنی تا سال 2019 به تأخیر اندازد. حالا حکومت دو راه دارد؛ یا باید شرایط جدید شرکت چینایی را بپذیرد یا این که این قرارداد اقتصادی بزرگ را فسخ کند.
مقامهای کشور امیدوارند که نظام اقتصادی افغانستان را با کم شدن کمکهای بینالمللی، با درآمدی که این کشور از معدن مس عینک و دیگر معادن و منابع طبیعیاش به دست میآورد پابرجا نگه دارد.
آیا عقبگرد چیناییها از استخراج معدن مس عینک و سرمایهگذاری بر دیگر معادن افغانستان تأثیری بر اقتصاد این کشور خواهد گذاشت؟ عصمتالله غلجی، عضو دفتر مطالعات منطقهای افغانستان در کابل در این زمینه میگوید: «این لازم است که دولت افغانستان تا حد ممکن با چیناییها گفتوگو کند و از این پروژه منصرف نشود. چرا که مردم افغانستان بسیار منتظر هستند که کار عملی بالای این معدن آغاز شود و راه برای مبارزه با بحران اقتصادی بعد از کم شدن کمکهای جامعهی جهانی در این کشور هموار شود».
معدن مس عینک در ردیف معادنی در جهان قرار دارد که بیشترین میزان مس خالص را دارند. این معدن در یک منطقهی ناامن افغانستان موقعیت دارد. جایی که شورشیان بارها بر کارگران و کارمندان این معدن یورش بردهاند و آنها را مجبور ساختهاند که کارشان را متوقف کنند.
قرارداد مس عینک در سال 2007 میلادی به امضا رسید. اگر کار استخراج این معدن آغاز شود، افغانستان سالانه 250 میلیون دالر امریکایی به دست میآورد و زمینهی کار برای دست کم 7 هزار و 500 تن در این کشور فراهم میشود. «دویچهوله»