مردم خوست و مقامهای آن ولایت میگویند که اکنون خانوادهها مانند گذشته دختران کلان سالترشان را از رفتن به مکتب منع نمیکنند. به گفتهی آنها، اکنون شمار زیاد دختران پس از یک وقفه دوباره به مکتبها میروند.
عایشه که 22 سال دارد، پس از چندسال وقفه دوباره به درس خواندن شروع کرده است. خانوادهاش به این باشندهی ولایت خوست اجازه نمیداد که بعد از صنف ششم به درس خواندنش ادامه دهد. به دلیل محرومیت عایشه از مکتب عمرش افزایش مییافت. پدر وبرادرانش تصمیم گرفته بودند که عایشه به عمر مکتب رفتن نیست و باید در خانه بنشیند. اما این دوشیزهی جوان دلسرد نشد و بعد از نرفتن به مکتب در خانه به آموختن درسهایش ادامه داد. علاوه براین، عایشهی جوان تلاش نمود تا افکار پدر و برادرانش را تغییر بدهد تا بتواند یکبار دیگر اجازهی رفتن به مکتب را بیابد.
پس از چندسال گفت و شنود، عایشه توانست خانوادهاش را آماده کند که به وی اجازهی رفتن به مکتب را بدهند. اکنون عایشه دانشآموز صنف یازدهم مکتب بیبی حلیمهی ولایت خوست است و برای شمولیت در دانشگاه آمادگی میگیرد.
در ولایت خوست این تنها سرنوشت عایشه نیست. مانند او دختران زیادی به دلیل افزایش عمرشان توسط خانوادههایشان از مکتب رفتن ماندهاند. درچند سال گذشته شمار زیاد دختران در ولایت خوست تنها تا صنف ششم درس میخواندند وپس از آن در خانه مینشستند. اما همه چیز درحال تغییر است.
به گفتهی خان محمد، مدیر لیسهی بیبی حلیمه، درسالهای گذشته پس از صنف ششم اتاقهای درسی خالی بودند. اما او میافزاید که اکنون وضعیت تغییر کرده است. به گفتهی او، اکنون بسیاری مادران وپدران نزد او مراجعه میکنند تا دخترانشان دوباره در صنفهای بلند جذب گردند. قبلاً بنا بر برخی محدویتهای فرهنگی، درس خواندن متوقف شده بود.
حاجی عبدالله، باشندهی اکاکلی ولسوالی زازی میدان ولایت خوست است. او میگوید، قبلاً به دلیل افزایش عمر دو دخترش را از درس خواندن بازداشته بود. او اکنون هردو دخترش را به مکتب فرستاده است. حاجی عبدالله میگوید: «من هنگامی متوجه ارزش درس خواندن شدم که در خانهی ما یک مشکل ولادی پیدا شد. اگر در خانهی ما یک داکتر زن میبود، این مشکل پیدا نمیشد».
درخوست، در مقایسه با گذشته، دختران بیشتری شامل مکتب شدهاند. مقامهای ولایت خوست میگویند که به تناسب سالهای پیش، در آغاز سال جاری در مکتبهای خوست دخترهای بیشتر شامل شدهاند. مطیع الله فضلی، معاون ریاست تعلیم و تربیت خوست میگوید که اکنون در آن ولایت لیسهها، مکتبهای متوسط و ابتدایی برای دختران فعالاند که درآنها دهها هزار دختر درس میخوانند.
پس از سرنگونی رژیم طالبان، دختران امکانات شمولیت در مکتبها را پیدا کردند. اما هنوزهم در برخی مناطق این کشور به دلایل محدودیتهای امنیتی، اجتماعی، خانوادگی و رسم ورواجها ، دختران به مکتب رفته نمیتوانند. «دویچهوله»