اطلاعات روز: پیکر سوختهی فرخنده، دختر ۲۷ سالهای که از سوی مردان خشمگین کابل به اتهام قرآنسوزی به آتش کشیده شد، دیروز تا منطقهی پنجصد فامیلی کابل توسط زنان حمل و سپس به خاک سپرده شد. بخش زیادی از مراسم تدفین فرخنده نیز توسط زنان انجام شد و آنان در این مراسم، قتل بیرحمانهی این دختر جوان را به مثابهی قتل انسانها در کشور تلقی کردند.
فعالان مدنی و هزاران باشندهی کابل (مرد و زن) از اقشار مختلف در مراسم خاکسپاری فرخنده حضور داشتند و شماری از آنان گفتند، تا زمانی که عاملان قتل فرخنده محاکمه نشوند، آرام نخواهند نشست. به روز پنجشنبه هفتهی گذشته تعدادی از افراد در نزديکی مسجد شاه دوشمشيره در شهر کابل، فرخنده را به اتهام آتشزدن قرآن کريم، پس از شکنجهی شدید، کُشتند و جسدش را آتش زدند.
جنرال ظاهر ظاهر، مسئول جنایی پولیس کابل دیروز گفت که تا کنون ۱۳ نفر به اتهام قتل فرخنده بازداشت شدهاند. او افزود، تحقیقات بیشتر در این زمینه جریان دارند و دیگر عاملان قتل فرخنده نیز بازداشت میشوند. نادر، پدر فرخنده از حکومت خواست تا عاملان قتل دخترش را مجازات کند. او افزود، دخترش صبح روز پنجشنبه مبلغ ۱۰۰ افغانی از او گرفته بود تا دفترچه بخرد؛ اما در پایان روز خبر قتل دخترش را دریافت کرد.
به گفتهی نادر، دخترش همواره دعوتگر اسلام بوده است. او افزود که دخترش میخواست درسش را در رشتهی علوم دینی ادامه دهد. همچنان مولوی احمد، امام مسجد محل گفت، فرخنده با مبادی علوم اسلامی آشنایی داشت. در مراسم دیروز ایاز نیازی، ملای مسجد وزیر اکبرخان کابل نیز حضور یافت؛ اما با واکنش تند اشتراککنندگان این مراسم مواجه شد.
آنان با یکصدا شعار دادند، «مرگ بر نیازی» و نیز به او اجازه ندادند تا در مراسم نماز جنازه اشتراک کند. نیازی پس از قتل فرخنده توسط شماری از افراد خشمگین، گفته بود: «بازی با ارزشهای دینی مردم کاری سخت است و در آن زمان نمیشود که داکتر بیاید و تشخیص دهد که متهم بیمار روانی است».
او هشدار داده بود، اگر کسی در پیوند با این حادثه بازداشت شود، مردم شورش میکنند و قیام مردمی آغاز خواهد شد. این اظهارات او واکنشهای تندی را به دنبال داشت و حتا شماری از علمای دینی گفتهاند، تشخیص دادن جرم وظیفهی دادگاه است و حفظ جان و حریم خصوصی افراد در دین اسلام یک اصل مهم است.
آیا واقعاً فرخنده قرآن را سوزانده بود؟
در این مورد روایتهای مختلفی وجود دارند؛ اما مسئولان وزارتهای داخله و حج و اوقاف گفتهاند، بر اساس تحقيقات، هنوز هیچ نشانهای از سوختاندن قرآن کریم توسط فرخنده دیده نشده است. فرخنده به روز پنجشنبه هفتهی گذشته در مسجد شاه دوشمشیره از یک ملای تعویذنویس تقاضا کرده تا دیگر این کارش را متوقف کند؛ بیخبر از اینکه به وی اتهام بزرگی بسته میشود.
سپس ملای تعویذنویس مردم را صدا میکند که فرخنده نسخههای قرآن را آتش زده است. به دنبال آن، مردان خشمگین در حضور مأموران پولیس بر او حمله میکنند؛ اما پولیس برای جلوگیری از کشتن فرخنده هیچ کاری نمیتواند. این مسئله نیز با واکنش جدی مواجه شده و شهروندان خواستار پیگرد قانونی مأموران پولیس موجود در محل این حادثه هستند.
به باور آنان، پولیس برای جلوگیری از قتل فرخنده، کوتاهی کرده است. فرخنده از دارالعلوم عایشه صدیقه فارغ شده بود و در روزهای اخیر مصروف خواندن درس تجوید بوده است. اعضای خانوادهی او فرخنده را یک دختر دعوتگر اسلام خوانده و گفتهاند، قرار بود در آخر همین هفته با سپریکردن امتحان کانکور فارغان چهارده، به تحصیلات عالیاش در دانشکدهی شرعیات کابل ادامه دهد.
واکنشهای داخلی و خارجی
نمایندگی سازمان ملل در کابل آتشزدن فرخنده را بیرحمانه خواند و گفت، حکومت وحدت ملی تمام اشخاص دخیل در این قضیه را بازداشت و مجازات کند. همچنان مسئولان جنبش مدنى شهروندان مسئول افغانستان اعلام کردند، آتشزدن اين دختر در پايتخت کشور، حاکميت دولت را زير سوال برده است.
به باور آنان، با وقوع این حادثهی وحشتناک، نگرانی شهروندان بیشتر شده و حکومت برای جلوگیریاز چنین رویدادها و رفع نگرانی مردم، باید این قضیه را جدى، شفاف، علنى و سريع بررسی و به آن رسيدگى کند. کاربران فیسبوک در مورد این قضیه واکنشهای متفاوتی داشتند؛ اما اکثر آنان آتشزدن فرخنده را جنایتی نابخشودنی خواندند.
سیمین غزل حسنزاده، معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنک، زلمی زابلی، عضو مجلس سنا و داکتر ایاز نیازی، یکی از علمای دینی و ملاامام مسجد وزیر اکبرخان کابل که پس از این حادثه در توجیه عملکرد افراد خشمگین سخن گفته بودند، با افزایش اعتراضها از گفتههایشان ابراز ندامت کرده و معذرتخواهی کردند.
رییس جمهور و رییس اجرایی خواستار بررسی دقیق قضیهی قتل فرخنده شدند. اشرف غنی به وزارت داخله دستور داد تا در مورد این حادثه تحقيقات کامل انجام دهد. به گفتهی اشرف غنی، هيچکسی حق ندارد خودسرانه قاضی شود و به میل خود مردم را مجازات کند. اکنون برای بررسی دقیق این قضیه یک کمیسیون موظف شده است. مولوی محمدعمر فاروقی، سید محمدحسین محققزاده، فوزیه کوفی، اخپلواک صافی و مجیبالرحمن خلوتگر اعضای این کمیسیون اند.