دفتر حامد کرزی رییس جمهوری تأیید کرده که در اثر ریزش معدن زغال سنگ در ولایت شمالی سمنگان ۲۷ نفر کشته و ۳۰ تن دیگر زخمی شدهاند. پیشتر مقامهای محلی گفته بودند که این معدن در منطقهی «آبخورک» ولسوالی رویی و دوآب عصر روز شنبه، ۲۳ سنبله فروریخت و عملیات نجات برای گیرماندگان آغاز شد و تا دیروقت شب ادامه داشت.
براساس اطلاعیهی ریاست جمهوری، آقای کرزی به وزارت معادن دستور داده که هیأتی بلندپایه به محل رویداد اعزام کند تا وضعیت را از نزدیک بررسی و به آسیب دیدگان کمک کند.
عصمتالله از ساکنان منطقهی آبخورک به بیبیسی گفت که دو گروه ۲۷ نفری معدنچیان در این معدن دولتی کار میکردند و ساعت 2 دیروز وقتی که گروه دوم پس از پایان شیفت کاری گروه اول وارد معدن شد، بخشی از تونل معدن فروریخت. به گفتهی او، در زمان وقوع این رویداد ۲۴ نفر در داخل تونل بودند که همگی کشته شدند و زخمیان کسانی هستند که در وقت بیرون آوردن اجساد قربانیان در داخل معدن مسموم شدند یا به نحوی دچار حادثه شدند. عصمتالله افزود که این معدن زمانی فروریخت که سیمهای برق جنراتور با هم اتصال کرد و ستونهای چوبی تونل معدن آتش گرفت و به دنبال آن صدای انفجار شنیده شد.
اما محمد رفیع رفیق صدیقی، سخنگوی وزارت معادن در مصاحبهای با بیبیسی اظهارات عصمتالله در مورد چگونگی زخمی شدن زخمیان را نه رد کرد و نه تأیید؛ اما در مورد علت این رویداد گفت که این «کار برنامهریزی شدهی محالفان مسلح» است. به گفتهی او، پیش از وقوع این رویداد شماری از افراد مسلح وابسته به گروه طالبان در منطقه دیده شده بودهاند؛ اما عصمتالله گفت که در منطقهی آبخورک مشکل امنیتی وجود ندارد و طالبان در آنجا حضور ندارند.
آقای صدیقی افزود: «وقتی که میگویم این کار از طریق گروههای مخالف صورت گرفته، حالا این ممکن است کار خرابکارانه باشد یا تلاشی باشد برای سد واقع شدن در برابر کارکردهای این وزارت [وزارت معادن]. باور اغلب این است که این کار شاید از سوی گروههای مخالف این برنامه طرحریزی شده باشد». با وجود این، سخنگوی وزارت معادن افزود که در حال حاضر (عصر یکشنبه) عبدالجمیل حارث، معاون وزیر معادن به همراه گروهی از بازرسان و کارشناسان به دستور رییس جمهوری به محل رویداد رفته و در مورد این رویداد تحقیق میکند. آقای صدیقی گفت که پس از انجام این تحقیقات، سوالهایی که در این مورد وجود دارند، پاسخهای دقیقتری داده خواهند شد.
برخی از کارشناسان انتقاد کردهاند که تدابیر امنیتی لازم در این معدن رعایت نشده بود و کارگران هم آموزش ندیده بودند. آگاهان معتقدند که کار استخراج زغال سنگ در این معدن به صورت حرفهای به پیش نمیرفت. گفته شده که در این معدن استحکامات لازم هم به کار نرفته بوده و تنها ستونهای چوبی در تونل آن نصب شده بود که به گفتهی شاهدان، با آتش گرفتن تونل این ستونها هم سوخت و در نتیجه بخشی از تونل فروریخت. وزارت معادن هنوز این اظهارات را تأیید نکرده است.
معدن زغال سنگ آبخورک در منطقهی کوهستانی در ولسوالی رویی و دوآب ولایت سمنگان موقعیت دارد، که به معادن بزرگ زغال سنگ «دره صوف» در همین ولایت و «آش پشته» در ولایت بامیان نزدیک است. گفته میشود که این معادن بیشتر به صورت غیرحرفهای و در شرایط نامناسب استخراج میشوند و دستورالعملهای ایمنی در آنها بهخوبی رعایت نمیشوند. پیش از این هم گزارشهایی از رویدادهایی در این معادن منتشر شده که در برخی موارد این رویدادها تلفاتی هم به دنبال داشتهاند. «بیبیسی»