همایش بررسی وضعیت ادبیات مهاجرت افغانستان در اروپا زیر نام «پشت دریاها شهریست» در 13 جدی سال 1392 با حضور شمار‌ی از نویسندگان، شاعران و هنرمندان شهر کابل در دفتر مؤسسه‌ی «در دری» برگزار شد. در این همایش شاعر ارجمند و توانای کشور، محمد شریف سعیدی که به‌تازگی از اروپا به افغانستان آمده است، در مورد وضعیت ادبیات مهاجرت پارسی‌زبانان، به‌ویژه نویسندگان، شاعران و هنرمندان افغان در اروپا صحبت کرد و گفت: «نویسندگان ما که در اروپا زندگی می‌کنند، یا به زبان‌های اروپایی می‌نویسند یا به زبان پارسی. آن‌ها که به زبان‌های زنده‌ی اروپایی می‌نویسند، توانسته‌اند جوایز باارزشی را نصیب خود کنند، از جمله می‌توان از آقای عتیق رحیمی نام برد که سه رمان خود را به زبان فرانسوی نوشته است. این رمان‌ها در کشورهای مختلف اروپایی ترجمه شده و مورد استقبال قرار گرفته‌اند.
سخنران دیگر این همایش، محمد واعظی، شاعر و استاد دانشگاه در کابل نیز به بررسی و نقد وضعیت آفرینندگی شاعران و نویسندگان افغان در محیط مهاجرت پرداخت. او محیط مهاجرت هم‌فرهنگ و هم‌زبان را باعث بالندگی هنرمند و شاعر مهاجر دانست و در این زمینه گفت: «اگر شاعر از یک محیط زبانی‌ـ فرهنگی ضعیف‌تر به یک محیط غنی‌تر مهاجرت کند، احتمال رشد و بالندگی در ساحت شعری وی بسیار زیاد است، مانند آن‌چه در شعر مهاجرت ما در ایران اتفاق افتاد».
این استاد دانشگاه مهاجرت شاعران و ادیبان کشور به خارج از حوزه‌ی زبانی و فرهنگی خودی را در تنزل کیفیت آثار آن‌ها بی‌تأثیر ندانست. او در این باره اظهار داشت: «اما وقتی شاعر به یک محیط زبانی و فرهنگی بیگانه و ناآشنا مهاجر می‌شود، در این وضعیت او از منابع خلاقیت خود، یعنی جامعه و فرصت‌های زبانی فراهم شده در بطن آن، جدا می‌شود».
