روند انتقال زندانیان بین ایران و افغانستان آغاز شده است. در اولین مرحلهی این روند، چهارده شهروند ایرانی که در افغانستان زندانی بودند، به ایران انتقال یافتند. احمد شکیب مستغنی، سخنگوی وزارت خارجه گفت که سفیر ایران در ملاقاتی با حامد کرزی خواهان انتقال ۲۸ زندانی ایرانی از افغانستان به ایران شده بود.
او میگوید که کمیسیون ویژهای پروندهها و شرایط این زندانیان را بررسی کرده و در نتیجه ۱۴ زندانی برای انتقال واجد شرایط شناخته شدند. به گفتهی او، شرایط برای انتقال زندانیان در موافقتنامهی انتقال زندانیان بین دو کشور مشخص شده و این سند در سال ۱۳۸۵ بین وزارتهای دادگستری دو کشور به امضا رسیده است. او گفت، رضایت خود زندانیان و باقی ماندن بیشتر از شش ماه از مدت حبس آنها، از شرایط انتقال این زندانیان به ایران بوده است.
به اساس موافقتنامهی انتقال زندانیان بین ایران و افغانستان، این سند زمانی اعتبار مییابد و عملی میشود که دو طرف آمادگیشان را برای اجرایی شدن این سند اعلام کنند. به گفتهی آقای مستغنی، ایران این آمادگی را در سال ۱۳۹۱ اعلام کرد و مراحل اولیهی آن در سال ۱۳۹۲ با سفر رییس دادگاه عالی افغانستان به ایران شروع شد.
زندانیان افغان در ایران
سخنگوی وزارت خارجهی کشور میگوید، تاکنون معلومات دقیقی از شمار زندانیان افغان در ایران و هویت آنها در دست نیست. او میگوید که در سفر عبدالسلام عظیمی، رییس دادگاه عالی به ایران، دولت ایران آمادگیاش را برای انتقال ۲۰۰ زندانی مرد و پنجاه زندانی زن به افغانستان اعلام کرد. به گفتهی وی، روند مشخص شدن هویت این زندانیان و بررسی شرایط آنها اکنون در جریان است.
همچنان مستغنی میگوید، در این سفر ایران امکان رهایی ۷۷۴ زندانی و معاف شدن صد زندانی محکوم به اعدام را به جانب افغانستان اعلام کرده بود. به گفتهی وی، زندانیان با حبس کوتاهمدت، زندانیان زن و زندانیانی که جرمشان ورود غیرقانونی به ایران بوده، شاملاند. اما تاکنون هیچیک از وعدههای دولت ایران در مورد زندانیان افغان عملی نشده است.
مستغنی میگوید، گام نخست برای عملی شدن این وعدهها، مشخص شدن هویت زندانیان افغان است. او تأکید میکند که موافقتنامهی انتقال زندانیان بین دو کشور، دوجانبه است و براساس آن عمل بالمثل صورت میگیرد. نظر به گزارشهای نهادهای حقوق بشری، شمار زیادی از شهروندان افغانستان در زندانهای ایران محبوساند. علاوه براین، شمار قابل توجهی از افغانها عمدتاً به اتهام جرایم مرتبط با قاچاق مواد مخدر در دادگاههای ایران محاکمه و به اعدام محکوم شدهاند و در انتظار اجرای حکماند. سال گذشته پخش گزارشهایی در مورد اعدام شهروندان افغان در ایران، باعث راه افتادن تظاهرات در شهرهای مختلف کشور، از جمله کابل و هرات شد. «بیبیسی»