یک پژوهش تازه از سوی مرکز مطالعات استراتژیک افغانستان نشان میدهد که اکثریت جوانان افغانستان از روابط سالم جنسی اطلاعات ندارند.
این تحقیق زیر نام «گزارش گذار به بزرگسالی؛ نگرشها و رفتارهای جنسی جوانان افغانستان» سال گذشته خورشیدی و در گفتوگو با ۱۳۵۰ جوان مجرد بین سنین پانزده تا ۳۴ سال در ده شهر بزرگ افغانستان انجام شده است. جمعیت در این شهرها ۸۶ درصد جمعیت تمام شهرهای افغانستان را در برمیگیرد. این پژوهش روز پنجشنبه، هفتم سرطان در مرکز مطالعات استراتژیک افغانستان رونمایی شد.
کنترل و خویشتنداری جنسی
یافتههای این گزاش نشان میدهد که یک سوم افراد (33 درصد) غریزه و نیاز جنسی خود را سرکوب میکنند. در این میان زنان دو برابر مردان غرایز جنسی شان را سرکوب میکنند.
خودارضایی
براساس این پژوهش 52 درصد مصاحبه شوندگان گفتهاند که خود ارضایی میکنند. سهم مردان 75 درصد و سهم زنان 28 درصد است.
استفاده از محتوای جنسی
همچنین 75 درصد مصاحبهشوندگان گفتهاند که برای رفع نیازهای جنسی شان از محتواهای جنسی (عکسها، فیلمها و وبسایتهای مرتبط با پورنوگرافی) استفاده میکنند. استفاده از محتوای جنسی در بین مردان 70 درصد و در بین زنان 42 درصد است. حدود 9 درصد مردان و 5 درصد زنان از محتواهای جنسی اغلب اوقات یا همیشه استفاده میکنند.
براساس گزارش، پیامدها و آسیبهای رویآوردن جوانان به محتواهای جنسی در دو حوزه آسیبهای فردی مثل تقلید، سرخوردگی، نارضایتی جنسی و افسردگی، درگیری ذهنی و عدم تمرکز و اعتیاد به محتواهای جنسی و آسیبهای اجتماعی مثل تجاوز، خشونت و آزارهای خیابانی و پرهیز از ازدواج بوده است.
نگرش به رابطه دوستی با جنس مخالف
نتیجه این تحقیق نشان میدهد که نزدیک به 70 درصد زنان و مردان، معتقدند که در حال حاضر رابطهی دوستی میان دختران و پسران در جامعهی افغانستان به راحتی ممکن است. از این میان 46 درصد به رابطه دوستی با جنس مخالف نگاه مثبت و 21 درصد نگاه منفی داشتهاند. 33 درصد نیز در میان این دو قرار داشتهاند. نتیجه تحقیق نشان میدهد که هرچند نگرش مثبت در میان مردان بیشتر از زنان است، اما تفاووت جنسیتی معناداری در نگرش به رابطهی دوستی با جنس مخالف وجود نداشته است.
حدود یک پنجم افراد گفتهاند که برای «نیاز به دوست داشتن» وارد روابط دوستی میشوند. انگیزهی مهم بعدی ازدواج بوده است. مردان و زنان تقریبا به طور برابر به ازدواج به عنوان هدف ورود به روابط دوستی اشاره کردهاند. فرار از تنهایی و تلاش برای شناخت جنس مخالف از دیگر موضوعاتی بودهاند که زنان بیشتر از مردان این انگیزه را ذکر کردهاند. برخی هم به «سرگرمی و خوشگذرانی» به عنوان هدف روابط دوستی دو جنس اشاره کردهاند.
تمایل به رابطه دوستی با جنس مخالف
نتیاج تحقیق نشان میدهد 34 درصد اشتراککنندهها عدم تمایل یا تمایل کم، 30 درصد تا حدی و 36 درصد تمایل زیادی به برقراری رابطه دوستی با جنس مخالف داشتهاند. میزان تمایل مردان و زنان بسیار متفاوت و عکس هم بوده است. میزان تمایل زیاد به برقراری دوستی با جنس مخالف برای مردان 47 درصد و تقریبا دو برابر زنان (24) درصد بوده است. این امر نشان میدهد که هرچند زنان و مردان بهلحاظ نگرش به رابطهی دوستی با جنس مخالف تفاووت معناداری باهم نداشتهاند، اما بهلحاظ تمایل به این رابطه تفاوت معنادار و قابل توجهی بین دو جنس وجود ندارد.
تحقیق همچنین نشان میهد که از میان 1350 جوان مجرد شهری که مصاحبه کردهاند، نزدیک به نیمی آنان تجربه رابطه دوستی با جنس مخالف را داشتهاند. حدود یک چهارم این افراد شکل رابطه شان تلفنی صحبتکردن و 16 درصد نیز پیام دادن بوده است. صحبت با تلفون و پیام دادن در میان زنان بیشتر از مردان بوده است. 15 درصد در فضای عمومی صحبت صمیمی و رودرو دارند، بیرون میروند و قدم میزنند، 6 درصد در فضای خصوصی صحبت میکنند. نزدیک به 13 درصد هم تجربه بوسیدن و بهآغوش کشیدن جنس مخالف خود را دارند.
براساس گزارش، حدود نیمی از افرادی که در زمان بررسی دارای دوستپسر و یا دوستدختر بودهاند، احتمال زیادی میدادند که رابطهی شان به ازدواج منتهی میشود؛ زنان بیشتر به این امر معتقد بودهاند. با این حال 25 درصد احتمال کمی دادهاند که با همدیگر ازدواج میکنند و اصلا احتمال این کار را نمیدهند.
نگاه جوانان شهر به رابطه جنسی
نتیجه این تحقیق نشان میدهد که 44 درصد افراد نگرش منفی به تماس و رابطه جنسی با جنس مخالف خارج از حیطه ازدواج دارند. در مقابل 22 درصد به این نوع رابطه نگاه مثبت داشتهاند و 34 درصد نیز نظری نداشتهاند. نگاه مثبت در میان مردان (24 درصد) بیشتر از زنان (19 درصد) است.
همچنین بررسی تجربه تماس بدنی و رابطه جنسی با جنس مخالف در میان افراد مورد بررسی نشان میدهد که حدود 24 درصد جوانان مجرد تجربهی کم از کم یک بار تماس بدنی یا رابطه جنسی داشتهاند. از این میان 18 درصد جوانان تماس بدنی و 6 درصد تجربه رابطه و آمیزش جنسی سطح پیشرفته داشتهاند. این تجربه برای مردان با 33 درصد بیش از دو برابر زنان (15 درصد) گزارش داده شده است. در این میان 23 درصد مردان تجربه تماس بدنی و 10 درصد تجربه آمیزش جنسی داشتهاند. برای زنان مورد بررسی، 12 درصد تجربهی تماس بدنی و نزدیک به 3 درصد تجربه رابطه و آمیزش جنسی با جنس مخالف داشتهاند.
بررسی تجربه تماس بدنی و رابطهی جنسی با جنس مخالف طی یک ماه قبل از بررسی نشان میدهد که تعداد 196 نفر (131 مرد و 65 زن) یا حدود 14.5 درصد افراد مورد بررسی این تجربه را حد اقل یکبار در یک ماه قبل از بررسی داشتهاند.
نتیجه تحقیق نشان میدهد افرادی که در یک ماه قبل از این بررسی درگیر تماس بدنی/ رابطه جنسی با جنس مخالف بودند، 45 درصد احتمال زیاد میدادند با فردی که رابطه جنسی دارند ازدواج میکنند. احتمال ازدواج برای پسران 29 درصد و برای دختران 79 درصد بوده است.
گزارش میافزاید که در برقراری رابطه جنسی پیشرفته (آمیزش جنسی) زنان خیلی مراقب بوده اند. طوری که از میان 1350 نفر 2 درصد دختران گفتهاند رابطه جنسی پیشرفته داشته اند. براساس گزارش این خود مراقبتی به دلیل فرهنگ افغانستان و الزام و اهمیت بکارت دختران برای ازدواج است. نتیجه پیمایش کمی این گزار نشان میدهد که سه چهارم جوانان معتقدند که داشتن بکارت پیششرط ازدواج با دختر است.
رفتارهای همجنسگرایانه
نتیجه تحقیق نشان میدهد که 4.4 درصد افراد مورد بررسی رابطه همجنسگرایانه داشتهاند. این میزان در مردان 7.3 درصد و در زنان 1.4 درصد بوده است. براساس گزارش تجربه همجنسگرایی برای پسرها بیشتر در سنین 15 و 16 سالگی و برای دخترها در سن 17 سالگی اتفاق افتاده است.
سلامت جنسی
نتیجه تحقیق نشان میدهد که تنها 20 درصد از جوانان آگاهی و اطلاع دارند که برای داشتن آمیزش و رابطه جنسی سالم و ایمن از چه روشی استفاده کنند. حدود سه چهارم افرادی که گفته اند اطلاع دارند، به روش استفاده از کاندوم اشاره کردهاند.
آموزش جنسی
جوانان از طریقههای مختلف بهدنبال فهم و آگاهی در مورد مسایل جنسی خود بودهاند. نتیجه تحقیق نشان میدهد که مهمترین منبع کسب اطلاعات جنسی و پاسخ به سوالات جنسی جوانان مورد بررسی، صحبت با دوستان (38 درصد) جستوجو در اینترنت (31 درصد) است. برای دختران علاوه بر این دو منبع، صحبت با مادر (22 درصد) است.
نتیجه تحقیق همچنین نشان میدهد که 56 درصد جوانان (64 درصد پسران و 48 درصد دختران) گفتهاند، هرگز در مورد مسایل جنسی با والدینشان صحبت نمیکنند.
برنامهها و سیاستهای پیشنهادی
یافتههای تحقیق نشان میدهد که عدم آگاهی جوانان و نوجوانان از مسایل گذار جنسی و بلوغ، آثار منفی و آسیبزایی داشته است و توجه به آموزشهای ممکن در این زمینه نیاز مبرم است. محققان این گزارش پیشنهاد کردهاند که برگزاری دروههای آموزشی پیرامون مسایل گذار جنسی و بلوغ در مکاتب و دانشگاهها نیاز جدی عنوان کردهاند.
آنان همچنین گفتهاند که این آموزشها نهتنها برای نوجوانان و جوانان بلکه برای والدین آنها از طریق رسانهها و برگزاری دورههای آموزشی نیز ضروری است.
نتایج این تحقیق همچنین بیانگر آن است که میزان اطلاعات جوانان در زمینه سلامت جنسی بسیار پایین است و لازم است که وزارت صحت عامه برنامههای آموزشی و نیز تحقیقاتی در این زمینه تعریف کند و به این امر پیش از آن که به یک مسأله و مشکل اجتماعی بدل شود، توجه کند.