کشورهای افغانستان، تاجیکستان، قرغیزستان و سازمان مبارزه با جرایم و مواد مخدر ملل متحد (یو‌ان‌او‌دی‌سی) در شهر دوشنبه تاجیکستان چهارمین نشست سه‌جانبه‌ی مبارزه و پیش‌گیری از قاچاق مواد مخدر از افغانستان را برگزار کردند.
در این نشست روی مسایل مختلفی از جمله مشخص کردن راه‌های مورد استفاده از سوی قاچاق‌چیان، مسیر عبور از کشورهای آسیای میانه و هم‌چنان قاچاق مواد کیمیایی به افغانستان برای تولید هیرویین بحث و گفت‌وگو شده است. محمد ابراهیم اظهر، معین مالی و پلان‌گذاری وزارت مبارزه با مواد مخدر کشور می‌گوید که افغانستان در این نشست تلاش کرده به کشورهای همسایه بفهماند که اگر تولید در افغانستان صورت می‌گیرد، به دلیل تقاضای زیادی است که در این کشورها و سراسر جهان وجود دارد.
وی به این باور است که مبارزه با مواد مخدر تنها وظیفه‌ی افغانستان نیست و کشورهای همسایه، منطقه و در کل جامعه‌ی جهانی باید با این موضوع واقع‌بینانه‌تر برخورد کنند و سهم بگیرند: «ما در صدد ایجاد یک استراتژی منطقه‌ای برای مبارزه با مواد مخدر هستیم که به تأیید کشورهای منطقه نیز برسد تا از این کشیدگی‌ها که آن‌ها ما را متهم کنند و ما آن‌ها را متهم کنیم، بیرون برویم».
معین مالی وزارت مبارزه با مواد مخدر در ادامه گفت، فکر نمی‌کند که بدون یک استراتژی منطقه‌ای، بشود با این چالش بزرگ بین‌المللی که صحت، امنیت و صلح را در منطقه و جهان به خطر انداخته، مبارزه کرد.
عملیات مشترک مرزی
آقای اظهر می‌گوید، نیاز اساسی است که کشورهای منطقه، از جمله ایران، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، چین، قرغیزستان و فدراسیون روسیه در این زمینه همکاری کنند. وی می‌افزاید که در نشست اخیر در شهر دوشنبه تاجیکستان که روز پنج‌شنبه (29 ماه می/ 8 جوزای 1393) آغاز شده است، برگزاری عملیات مشترک نیروهای مرزی کشورهای افغانستان، تاجیکستان و قرغیزستان نیز مطرح بحث بوده است.
به گفته‌ی وی، تبادل اطلاعات استخباراتی در مورد لابی‌های بزرگ مواد مخدر و قاچاق‌چیان، یکی دیگر از موضوعات میباشد: «… تا زمانی که این مسایل استخباراتی در مورد راه‌های عبور و مرور قاچاق‌چیان شریک نشوند، کشورها به دست‌آورد بزرگی نایل نخواهند شد».
این‌که این تبادل اطلاعات چگونه صورت خواهد گرفت و عملیات مشترک نیروهای مرزی کشورها با حضور چه تعداد نیرو و به چه گستردگی برگزار خواهد شد، سوالی است که وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان در حال حاضر نمی‌خواهد در موردش اظهار نظر کند.
نیروهای روسی در مرز افغانستان
از سال‌ها به این‌سو روسیه از پیاده کردن نیروهایش در مرزهای افغانستان با کشورهای عضو شوروی سابق، از جمله تاجیکستان سخن می‌زند. روسیه می‌گوید که این نیروها را به خاطر جلوگیری از قاچاق مواد مخدر از این کشورها به فدراسیون روسیه پیاده می‌کند.
معین مالی و پلان‌گذاری وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان در این زمینه می‌گوید: «روسیه همواره ادعا می‌کند که سالانه 30 تا 40 هزار تن در این کشور به خاطر اعتیاد جان می‌دهند و سالانه 90 متریک تن مواد مخدر از مرزهای شمالی افغانستان و از طریق کشورهای آسیای میانه به روسیه می‌رسد. این‌که کشورهایی تفاهم‌نامه‌های چند‌جانبه دارند و نیرویی را در مرز پیاده می‌کنند، موضوع خودشان است، ما… در این رابطه نظر خاصی نداریم».
بنابر آمار سازمان مبارزه با جرایم و مواد مخدر ملل متحد (یو‌ان‌او‌دی‌سی)، افغانستان بیش از 90 درصد مواد مخدر جهان را تولید می‌کند. تعداد معتادان به مواد مخدر تنها در افغانستان به بیش از 1.5 میلیون تن رسیده است.
افغانستان تنها مقصر نیست
نشست‌های این چنینی همواره بین کشورهای مختلف همسایه، منطقه و حتا در سطح جهان برای مبارزه با پدیده‌ی مواد مخدر در افغانستان برگزار می‌شوند. معین مبارزه با مواد مخدر افغانستان می‌گوید: «موضوع کشت کوکنار در افغانستان مشکلی است که ما آن را پذیرفته‌ایم، اما قاچاق مواد کیمیاوی که تریاک افغانستان را به هیرویین تبدیل می‌کند، مسئله‌ی دیگری است. این نمی‌شود که افغانستان همیشه در این زمینه مقصر شناخته شود، باید برای تقاضای بیش از حدی که در این زمینه در خارج از افغانستان وجود دارد نیز راه‌حلی پیدا شود».
در نشست‌های بین‌المللی و منطقه‌ای که در راستای مبارزه با مواد مخدر راه‌اندازی می‌گردند، همواره در مورد تأثیرات تولید و قاچاق مواد مخدر بر عرصه‌های مختلفی از جمله سیاست، امنیت، اقتصاد و جامعه بحث می‌شود، اما به گفته‌ی وزارت مبارزه با مواد مخدر، در نشست اخیر بیش‌تر تمرکز بر جلوگیری از قاچاق بوده است.
قرار است نتایج چهارمین نشست کشورهای افغانستان، تاجیکستان و قرغیزستان با حضور «یو‌ان‌او‌دی‌سی»، ناوقت روز جمعه در شهر دوشنبه پایتخت کشور تاجیکستان اعلام گردد. «دویچه وله»