اطلاعات روز: رویټرز خبري اژانس راپور ورکړی، چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ له افغانستان او څو نورو هیوادونو سره پاتې مرستې ختموي؛ هغه اقدام چې د خوړو د نړیوال پروګرام په وینا کېدلای شي، د میلیونونو وګړو لپاره د «اعدام حکم» وي.
د یوه مرستندوی بنسټ له لوري د وړاندې شویو ارقامو له مخې، ټولې بندې شوې مرستې تر ۱.۳ میلیارده ډالرو زیاتې دي.
په دې بودیجه کې ۵۶۲ میلیونه ډالر د افغانستان لپاره، ۱۰۵ میلیونه د یمن، ۱۷۰ میلیونه ډالر د سومالیا، ۲۳۷ میلیونه ډالر د سوریې او ۱۲ میلیونه د غزې لپاره دي.
د ملګرو ملتونو د خوړو نړیوال پروګرام خبرداری ورکړی چې له بېړنیو خوراکي مرستو سره د متحده ایالاتو د مرستو پای ته رسېدل «کولای شي د میلیونونو هغو وګړو لپاره د اعدام د حکم په څېر وي چې له سختې لوږې سره مخ دي».
د خوړو د نړیوال پروګرام رییس سینډي مککین ویلي، چې دبودیجې کمښت «لوږه زیاتوي، بې ثباتي ډېروي او نړۍ نوره هم ناامنه کوي».
د ملګرو ملتونو ویاند سټیفان دوجاریک ویلي، چې دا سازمان هڅه کوي چې د لغوه شویو قراردادونو نور جزییات تر لاسه کړي.
رویټرز لیکلي، چې د وروستیو مرستو کمول د امریکا د نړیوالې پرمختیایي ادارې د له منځه وړلو لپاره وروستۍ هڅې دي.
ټرمپ سپینې ماڼۍ ته تر تلو وروسته بهرنۍ مرستې درولې دي.
لږ تر لږه دریو سرچینو ویلي، چې د متحده ایالاتو د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو ګڼ شمېر مهم پروګرامونه له دې ځنډ څخه مستثنا کړي وو.
متحده ایالات د طالبانو تر واک لاندې افغانستان سره تر ټولو ستر مرسته کوونکی هیواد دی.
یوې سرچینې ویلي، چې د افغانستان لپاره د امریکا د نړیوالې پرمختیایي ادارې بودیجه ختمه شوې ده.
چارواکو ویلي، چې په لغوه شوې بودیجه کې د ملګرو ملتونو له یوه اژانس سره مرسته چې د ښځو او نجونو لاسنیوی کوي، همدا راز د خوړو له نړیوال پروګرام او حد اقل شپږو نورو غیر دولتي سازمانونو سره کومک بند شوی دی.
پنځو سرچینو ویلي، چې د بهرنیو چارو د وزارت د جمعیت، پناه غوښتونکو او کډوالو د دفتر له لوري له افغان وګړو سره مرسته هم پای ته رسیدلې.
د څو سرچینو او کارپوهانو په وینا، د دې مرستې ختمېدل دنړۍ بشرپالی کړکېچ زیاتوي او په میلیونونو ناهیلي انسانان له لوږې سره مخ کوي اوکولای شي چې د غیر قانوني کډوالۍ څپې راوپاروي.
د ملګرو ملتونو له راپور سره سم، شاوخوا ۲۳ میلیونه وګړي چې نیم یې ماشومان دي، په افغانستان کې مرستې ته اړتیا لري.
د خوړو نړیوال پروګرام وایي، چې تېر کال یې په افغانستان کې له ۱۲ میلیونه وګړو سره د بېړنیو خوړو او نغدي پیسو مرسته کړې او له هغو نجونواو ښځو سره مرسته یې لومړیتوب ده چې له «سختې لوږې» سره مخ دي.
د «یوایس اې آی ډي» یوه چارواکي ویلي، چې له افغانستان سره د مرستو ختمول به د هغو زیانمنېدونکو وګړو لپاره ویجاړوونکې پایله ولري چې د طالبانو ترکنټرول لاندې دي.
د ملګرو ملتونو سازمان وایي، چې متحده ایالاتو د روان کال پرمهال له افغانستان سره ۲۰۶ میلیونه ډالره مرسته کړې، په داسې حال کې چې د تېر کال پرمهال په همدې موده کې د مرستې کچه ۷۳۶ میلیونه ډالره وه.
رویټرز لیکلي، چې له افغانستان سره د مرستو ودرول کولای شي نوې اقتصادي بې ثباتي رامنځته کړي، ځکه چې په کابل کې یوه خصوصي بانک د ډالرو پر لېږلو او په افغانۍ یې د بدلولو او همدا راز د مرستندویه عملیاتو پر مالي تأمین اغېز کوي.
امریکایي چارواکو ویلي، د مرستو دا کمېدل ممکن داسې شرایط رامنځته کړي چې خلک د داعش په څېر افراطي ډلو سره یو ځای شي.