اشتراک‌کنندگان روز دوم و پایانی کنفرانس ژنو (کنفرانس ۲۰۲۰ افغانستان) بر حفظ و تقویت دست‌آورهای دو دهه اخیر، برقراری آتش‌بس فوری، محافظت از حقوق بشر به‌ویژه حقوق زنان، اقلیت‌های قومی و مذهبی و قربانیان جنگ در روند صلح، مبارزه جدی با فساد، تقویت دموکراسی و حاکمیت قانون تأکید کردند.
شمار زیادی از کشورها ضمن تأکید بر موارد بالا متعهد شدند که در چهار سال آینده به حمایت مالی از افغانستان ادامه می‌دهند. تا لحظه‌ی نوشتن این گزارش، مجموع کمک‌های مالی تعهدشده برای چهار سال آینده افغانستان نهایی نشده بود، از این رو میزان کمک‌های تعهدشده‌ی مالی کشورها در این گزارش نیامده است. صرف در مرحله‌ی اول که بیش از ۱۰ کشور تعهدات مالی‌شان را اعلام کردند، به گفته‌ی وزارت مالیه حدود شش میلیارد دالر برای چهار سال آینده تعهد شده بود.
اکثر کشورها کمک‌های مالی‌شان را به حفظ دست‌آوردهای دو دهه اخیر، تأمین حقوق زنان و اقلیت‌ها، مبارزه جدی با فساد و حاکمیت قانون مشروط کردند. شماری از کشورها کمک‌های مالی شان را برای چهار سال آینده مشخص کردند و برخی کشورهای دیگر تنها به برای یک سال کمک مالی تعهد سپردند و گفتند در صورتی به کمک‌های شان در سال‌های بعدتر ادامه می‌دهند که دولت افغانستان به تعهدات خود عمل کند.
ابراز نگرانی از سطح بالای خشونت در افغانستان از موضوعاتی مهم دیگری بود که تمامی اشتراک‌کنندگان در صحبت‌های شان به آن اشاره کردند و خواستار فوری برقراری آتش‌بس یا حداقل کاهش چشم‌گیر خشونت شدند. آنان روند فعلی گفت‌وگوهای صلح را یک فرصت تاریخی برای افغانستان خواندند و تأکید کردند که این روند باید تقویت شود.آنان همچنان گفتند که این روند باید همه‌شمول باشد و نقش و حضور همه‌ی اقشار جامعه‌ی افغانستان به‌ویژه زنان در آن به صورت معنادار در نظر گرفته شود.
نشست روز دوم که نشست اصلی کنفرانس ژنو ۲۰۲۰ بود، دبیرکل سازمان ملل متحد و اشرف غنی رییس‌جمهور افغانستان از سخنرانان اصلی بودند و نمایندگان کشورها و سازمان‌های بین‌المللی به صورت خلاصه تعهدات‌شان را به افغانستان اعلام کردند.
دبیر کل سازمان ملل متحد از همبستگی کشورها و سازمان‌های بین‌المللی با دولت و مرد افغانستان در مسیر صلح، ثبات و رفاه تشکری کرد و از شرکای بین‌المللی افغانستان خواست تا در ساختن آینده صلح‌آمیز و سعادتمند افغانستان سهم بگیرند. آقای گوترش یادآور شد که سازمان ملل متحد در کنار مردم افغانستان در مسیر صلح، توسعه و خودکفایی ایستاده است.
آقای گوترش ضمن اشاره به دست‌آوردهای دو دهه اخیر در افغانستان گفت که حقوق بشر به‌ویژه حقوق زنان، اقلیت‌ها و کودکان باید پایه و اساس آینده صلح‌آمیز افغانستان باشد و ضروری است که آن‌ها در قانون باقی بماند در عمل از آن‌ها محافظت شود. او با اشاره به پیشرفت زنان افغانستان در عرصه‌های مختلف گفت که آنان نیاز به حمایت مداوم جامعه جهانی دارد و کاملاً ضروری است که روند صلح فراگیر باشد و زنان در تعیین نتیجه آن نقش معنادار و برابر داشته باشند.
دبیر کل سازمان ملل متحد مذاکرات جاری صلح دوحه را یک فرصت مهم خواند و حملات اخیر علیه غیرنظامیان را شنیع توصیف کرد و گفت که نگران ادامه سطح بالای خشونت است. گوترش خواستار دوبرابرشدن تلاش‌ها برای آتش‌بس فوری و بدون قید و شرط شد تا جان مردم نجات یابد و از گسترش بیماری کرونا جلوگیری شود.
دبیر کل سازمان ملل متحد، جنگ، فقر و تطبیق نابرابر قانون را از چالش‌های اصلی مردم افغانستان عنوان کرد.
محمد اشرف غنی، رییس‌جمهوری افغانستان در کنفرانس ژنو گفت که رویکرد دولت او بر سه اصل صلحسازی، دولت‌سازی و مارکیت‌سازی (ایجاد بازار) استوار است. آقای غنی با اشاره به این که اولویت مهم مردم افغانستان تأمین صلح پایدار است، گفت که رسیدن به هدف مطلوب -افغانستان مستقل، متحد و دموکراتیک در صلح با خود، منطقه و جهان که توانایی حراست و توسعه دستاوردهای دو دهه گذشته را دارد- دیدگاه مشترک حکومت، مردم افغانستان و جامعه جهانی است.
او تأکید کرد که باید حکومت، جامعه مدنی و مردم افغانستان همراه با همکاران بین‌المللی، روی تطبیق مؤلفه‌های اعمار صلح تمرکز نمایند: «نسخه دوم چارچوب ملی انکشاف و صلح افغانستان چارچوبی است که چگونگی اعمار صلح در شرایط کنونی افغانستان را ترسیم خواهد کرد.» رییس‌جمهور ایجاد شرایط رفاه، کاهش فقر، بهبود وضعیت معیشتی مردم و اشتغال‌زایی را اقداماتی برای برقراری صلح پایدار دانست و گفت که مارکیت‌سازی و دولت‌سازی رابطه جدایی‌ناپذیر با اعمار صلح دارند.
آقای غنی در بخش دیگر از صحبت‌های خود بر حاکمیت قانون و مبارزه علیه فساد و اتصال منطقه‌ای و نقش افغانستان منحیث یک مرکز و محور را برای چهار نوع اتصال- ترانسپورت، انرژی، صنعت و تجارت و دیجیتل- تأکید کرد و افزود که اتصال منطقه‌ای نه تنها برای تحقق اجندای ایجاد بازار و دولت‌سازی مهم است، بلکه برای اجندای اعمار صلح نیز یک امر کلیدی میباشد. رییس‌جمهور غنی گفت که فساد به‌عنوان یک چالش بزرگ در تمام سطوح وجود داشته، اما در جریان پنج سال گذشته در این زمینه پیش‌رفت‌های شده است.
رییس‌جمهور غنی از همکاران بین‌المللی افغانستان خواست که با دولت افغانستان کمک کنند تا با امکانات کمتر، کار بیشتر را انجام دهد: «افزون بر تعهدات معمول برای کمک‌ها، ما باید بر انواع تضمین‌ها و بیمه‌های مالی تمرکز کنیم که به ما کمک کند تا اجندای اتصال منطقه‌ای را تحقق بخشیم و به‌طور ویژه در سکتورهای انرژی و ترانسپورت، تمرکز نماییم.»
او همچنان گفت: «نتیجه نهایی کار ما و مزیت مشارکت که به آن تعهد کرده‌ایم زمانی حاصل می‌شود که جنگ، فقر و تهدید ویروس کرونا را پشت سر بگذاریم. من مطمئن هستم که با تلاش‌های مشترک، قادر خواهیم شد که یک آینده مثبت، مرفه و صلح‌آمیز را برای افغانستان رقم بزنیم.»
در نشست دیروز و نهایی کنفرانس ژنو نمایندگان کشورها به‌ویژه کشورهای غربی بر حفظ دست‌آورهای ۱۹ سال گذشته در افغانستان و استمرار آن به صورت ویژه تأکید کردند. آنان گفتند که در دو دهه گذشته، جامعه مدنی، رسانه‌های آزاد و نهادهای آموزشی و تحصیلی شکل گرفته است که پس از این نیز باید حفظ و تقویت شود. یکی از موضوعات که به صورت ویژه از سوی اکثر کشورها بر آن تأکید شد، حفظ حقوق زنان و اقلیت‌ها بود.
بیشتر کشورهای منطقه هرچند مقدار کمک نقدی خود را مشخص نکردند، اما اعلام کردند که به ادامه همکاری با افغانستان در بخش تجارت، حمل و نقل، ساخت زیربناها و روند صلح ادامه می‌دهند.
در روز نخست کنفرانس ژنو چهار نشست جانبی برگزار شد که در مورد تأمین صلح پایدار با تأکید بر تضمین و تقویت حقوق بشر و مشارکت زنان و ادغام مجدد مهاجران و برگشت‌کنندگان؛ اتصال منطقه‌ای؛ روش‌های سازمانی و اجتماعی برای مبارزه با فساد و اولویت‌های اقتصادی و مؤثریت کمک‌ها بحث شد.
در کنفرانس ژنو ۲۰۲۰ نمایندگان حدود ۱۰۰ کشور و سازمان‌های بین‌المللی حضور داشتند که اکثراً از طریق ویدیو در این نشست وصل بودند.