این روزها تقریبا بدون استثنا کابل شاهد یک یا چند انفجار در یک روز است. انفجار ماینهای مقناطیسی و ترورهای هدفمند در پایتخت افزایش چشمگیر داشته است. وضعیتی که از یک طرف امنیت روانی شهروندان را برهم زده و از طرف دیگر، بهطور بیپیشنهای توانایی نیروهای پولیس را به چالش کشیده و انتقادهای زیادی را از کار نیروهای امنیتی و ناکامی حکومت به بار آورده است. واقعیت انکارناپذیر همین است که پولیس عملا در مهار ناامنیهای اخیر و قتلهای هدفمند ناکام مانده است. با اعتراف تلویحی به همین ناکامیها حکومت در چارچوب طرح میثاق امنیتی تصمیم گرفته است شمار نیروهای پولیس را دوبرابر کند. این رویکرد نوعی واکنش به فشار افکار عمومی و از سر ناگزیری است.
تصمیم دوبرابرکردن نیروهای پولیس در کابل در درازمدت اقدام مناسب است، اما ریشهی اصلی ناتوانی نیروهای امنیتی و ناکامی حکومت در تأمین امنیت کابل کمبود پولیس نه، بلکه مدیریت نادرست آن است. سهلنگاری، فساد و رخنهی شبکههای خرابکار در سیستم پولیس از عوامل اصلی این ناکامی است. جرایم جنایی، سرقتهای مسلحانه، اختطاف، قتلهای هدفمند و دیگر چالشهای امنیتی ریشه در سیستم دارد. شبکههای مخّل امنیت از حوزههای پولیس در محلات پایتخت تا عالیترین بخشهای وزارت داخله و دیگر نهادهای امنیتی، ریشه دوانده و نفوذ و دسترسی دارد. فساد در وزارت داخله نیز آفت فراگیر است. تا زمانی که به این مشکلات رسیدگی نشود دوبرابرکردن نیروهای پولیس نیز نمیتواند دردی ناامنی را دوا کند. بارها پولیس بهدلیل فشار افکار عمومی و افزایش روزافزون ناامنیها دچار آشفتگی سرسامآور شده است. همین مشکل باعث شده است که حکومت به کارهای نمادین اقدام کند و در صدد پاسخ آنی به فشار افکار عمومی باشد. تا کنون کارشیوه، تدبیر و برنامهای که برای تأمین امنیت روی دست گرفته شده، معطوف به اصلاح سیستم نبوده است.
هر کارشیوهای که برای مبارزه با ناامنی و مهار جرایم در پایتخت و دیگر کلانشهرهای درگیر با این چالش در نظر گرفته میشود، باید معطوف به اصلاح سیستم و اقدامات بنیادین باشد. برنامهی میثاق امنیتی، طرح برکناری آمران حوزههای پولیس در صورت وقوع جرایم سازمانیافته در محل مأموریتشان اقداماتی بوده است که حکومت قبل از این برای مهار جرایم و ناامنی روی دست گرفته، اما در عمل موفق نشده و کمکی به بهبود اوضاع نکرده است. اجراییکردن طرح افزایش پولیس در چارچوب میثاق امنیتی کار دشوار و زمانبر است. این طرح نه به این زودی قابل اجرا است و نه بدون اصلاحات در مدیریت پولیس کارآمد است. امرالله صالح، معاون اول رییسجمهور که مسئولیت تأمین امنیت کابل را دارد، خودش بیش از هرکسی دیگری از آشفتگی مدیریتی در ساختار پولیس آگاه است. با التفات به همین آگاهی باید هر برنامهای که برای مبارزه با ناامنی در نظر گرفته میشود، باید معطوف به اصلاح سیستم و با چشمانداز روشن باشد.
بخشی از وضعیت امروز کابل نتیجهی تغییر در میدان جنگ است. معمولا راهبرد طالبان و دیگر گروههای تروریستی در زمستان کشاندن جنگ به داخل شهرها است. زیرا جنگ در سایر نقاط افغانستان بهدلیل سردی هوا برای گروههای تروریستی ممکن نیست. قبلا هم این هشدار به حکومت افغانستان داده شده که پیش از اینکه انفجارهای سازمانیافته و ناامنی زندگی را در کلانشهرها فلج کند، حکومت باید برای آن طرح داشته باشد. فصل جدیدی از خشونت و کشتارهای هدفمند خبرنگاران، فعالان اجتماعی، مدنی و استیلای ناامیدی بر زندگی مردم در کابل نشان میدهد که حکومت این هشدارها را نادیده گرفته بوده است.