افغانستان هنوز در جمع کشورهایی قرار دارد که بیماری پولیو یا فلج کودکان در آن هنوز شایع است و به‌عنوان یک خطر بسیاری جدی از سوی سازمان‌های صحی شناخته می‌شود. براساس آمارهای رسمی موارد مثبت پولیو در سال ۲۰۲۰ در افغانستان و به‌ویژه در ولایات جنوبی حدود ۵۰ درصد افزایش داشته است. وزارت صحت عامه افغانستان گفته است در این سال ۵۶ مورد مثبت به ثبت رسیده درحالی‌که یک سال پیش از آن یعنی در سال ۲۰۱۹ شمار موارد مثبت پولیو در سراسر کشور ۲۹ مورد شناسایی شده بود.
سالانه هزاران کودک به دلایل گوناگون از تطبیق سراسری کارزار واکسن فلج اطفال بازمی‌مانند. وزارت صحت نگران است که در دور تازه کارزار سراسری واکسن فلج کودکان در کشور بیشتر از سه میلیون کودک به‌دلیل ممنوعیت کارزار خانه به خانه از گرفتن واکسن محروم شوند. در این صورت در افغانستان فاجعه فلج کودکان رخ خواهد داد. جنگ و ناامنی مانعی بزرگی بر سر راه این کارزار است، اما مشکل بزرگ‌تر طالبان است. سالانه هزاران کودک به‌دلیل مخالفت این گروه از طرح تطبیق فلج اطفال محروم می‌شوند. دوونیم سال پیش گروه طالبان کارزار خانه به خانه گرفتن واکسن پولیو را ممنوع قرار داد. از آن زمان به بعد براساس آمارهای رسمی یک میلیون کودک از دریافت واکسین پولیو محروم شده‌اند. بیشترین واقعات مثبت پولیو در مناطقی رخ داده است که طالبان ممنوعیت کارزار خانه به خانه را اعمال کرده‌اند.
عمدتا طالبان به‌دلیل سیاسی با کارزار واکسن فلج کودکان مخالف‌اند و بر آن ممنوعیت وضع می‌کند. از نظر طالبان کارزار خانه به خانه برای تطبیق واکسن پولیو، طرحی برای جاسوسی است و این گروه فکر می‌کند بیشتر کارمندان تطبیق واکسن جاسوس‌اند. حتا گزارش‌هایی به ثبت رسیده است که طالبان از نهادهای تطبیق‌کننده این کارزار اخاذی می‌کنند. برخورد سیاسی و باج‌خواهی طالبان بازی با آینده‌ی کودکان است. این کار ممکن است برای یک عمر کودکان را به خاک سیاه بنشاند. بنابراین، ممانعت از تطبیق واکسین پولیو، از سوی هر کس با هر نیتی که باشد، جنایت است. این کار مصداق جنایت علیه انسانیت است.
برخلاف ادعای طالبان که می‌گویند زمینه‌سازی برای ارائه خدمات بهداشتی به شهروندان را مسئولیت خود می‌دانند، در عمل هیچ تعهدی به این کار نداشته‌اند. بارها طالبان مراکز درمانی را با بمب منفجر کرده و کارمندان صحی را کشته‌اند. گروه‌های اجتماعی‌ای که تحت سیطره طالبان زندگی می‌کنند نیز به کم‌ترین خدمات درمانی و رفاهی دسترسی ندارند. نمونه دیگر برخورد سهلنگارانه طالبان با خطرات صحی بحران کرونا در یک سال گذشته بود. در شرایطی که جهان برای مهار بحران کرونا بسیج شده بود، در افغانستان طالبان به جنگ دامن می‌زدند. کسی نمی‌تواند انکار کند که ماهیت گروه طالبان با جنگ گره خورده است. جنگ سرشت آنان را معنا می‌دهد. این جنگ است که آن‌ها برایش استراتژی دارند. هرچیزی در سایه‌ی جنگ که این گروه را یک قدم به اهدافش نزدیک‌تر کند از آن ابایی ندارند؛ این کار ولو به قیمت زندگی و آینده هزاران کودک باشد.
این روزها کارزار واکسن پولیو در افغانستان ادامه دارد. این نخستین دور در سال جدید میلادی است. وزارت صحت کشور گفته است قرار است دست‌کم ۱۰ میلیون کودک در افغانستان زیر پوشش قرار گیرد. برای اولین بار طالبان نیز اعلام کرده است که از کارزار واکسن پولیو در افغانستان حمایت می‌کند. ظاهرا ملابرادر در نشست با برخی سازمان‌های صحی اطمینان داده است که طالبان از این کارزار حمایت می‌کنند. اما واقعیت این است که اطمینانی برای این کار وجود ندارد. زیرا سخن‌گوی دفتر سیاسی طالبان گفته است این گروه مطابق اصول خود از این طرح حمایت می‌کند. اصول طالبان سخت‌گیرانه و دست‌وپاگیر است. مهم‌تر از این، مسأله‌ی جنگ است. این روزها عملا در ۲۰ ولایت افغانستان جنگ جریان دارد. در ولایت‌های جنوبی که شاهد بیشترین موارد مثبت ابتلای کودکان به بیماری پولیو است، این روزها در آتش جنگ می‌سوزد. ممکن نیست که در مناطق جنگی این طرح موفق شود. حرف اساسی این است که طالبان تنها برای جنگ استراتژی و برنامه دارند و فقط هم به جنگ می‌اندیشند.