پنج سال پیش متوجه شدم که عاملان برخی از بدترین حملات تروریستی یک وجه اشتراک دارند. بررسی سوابق این افراد نشان میدهد که اکثرا مدتها قبل از حمله به غریبهها، مرتکب خشونت علیه همسر، دوستدختر یا یک عضو زن خانواده ـ و گاهی اوقات همه این موارد ـ خود شده بودند. در تابستان سال ۲۰۱۶ دو حمله تروریستی در فلوریدای امریکا و جنوب فرانسه ۱۳۵ کشته و صدها زخمی برجای گذاشت. عاملان این دو حمله ادعا کردند که اسلامگرا هستند. اما این واقعیت که هر دو مرد سابقه خشونت خانگی وحشتناکی داشتند مرا تکان داد.
سال بعد چهار حمله مرگبار در بریتانیا رخ داد. معلوم شد که عاملان این حملات سابقه خشونت علیه زنان داشتند و یک نفر از این میان شاهد خشونت پدرش علیه خواهر و مادرش بوده. بین سوابق «دارن آزبورن»، راستگرای افراطی که با موتر نمازگزاران مسجدی در شمال لندن را زیر گرفت، و خالد مسعود، اسلامگرای افراطی که حمله تروریستی پل «وست مینستر» لندن را سازمان داد، شباهتهای قابلتوجهی وجود دارد. هر دو مرد سابقه جرائم خشونتآمیز و سابقه تعرض و خشونت علیه زنان را داشتند.
من فکر میکردم که این شباهتها باور متعارف در مورد تروریسم را، که میگوید پشت پدیده تروریسم همیشه یک ایدئولوژی قرار دارد، به چالش میکشد. من متوجه شدم که بسیاری از حملات تروریستی مرگبار، در واقع نقطه اوج خشونتهایی بوده که گاها سالها علیه اعضای خانواده عاملان حمله جریان داشته. من به این نتیجه رسیدم که نیروی پولیس و امآی-۵ بریتانیا باید در ارزیابی خطر مظنونان تروریستی تغییر روش دهند و سابقه خشونت خانگی را به عنوان عنصر بسیار مهم در اعمال تروریستی در نظر بگیرند.
اما من وقتی این موضوع را با مقامات مطرح کردم، با شک و تردید از جانب آنها روبرو شدم. به همین دلیل تصمیم گرفتم با استفاده از منابع در دسترس کتابی بنویسم و فهرست مردانی را تنظیم کنم که مدتها قبل از بدنامشدن به عنوان تروریست، زنان را مورد تحقیر، ضرب و شتم و حتی تجاوز جنسی قرار داده بودند. کتابم در سال ۲۰۱۹ منتشر شد و این بار مقامات پولیس مبارزه با تروریسم و وزارت کشور به حرفم گوش دادند.
آنها با استفاده از دادههای مربوط به بیش از ۳ هزار فرد ارجاعدادهشده به «برنامه پیشگیری» در انگلستان و ولز در سال ۲۰۱۹، تحقیقات پیشگامانهای را به انجام رساندند. این ۳ هزار فرد شامل بزرگسالان و نوجوانانی بود که به دلیل آسیبپذیری احتمالیشان در برابر رادیکالیسم باعث نگرانی معلمان، مددکاران اجتماعی و اعضای خانواده شده بودند. نتایج آنچه پروژه استارلایت (Starlight) نامیده میشود، هنوز منتشر نشده است، اما من به آنها دسترسی دارم و آنچه را دیدم تکاندهنده است.
تقریبا ۴۰ درصد بزرگسالان ارجاعشده به برنامه پیشگیری یا به عنوان عامل، یا به عنوان شاهد، یا به عنوان قربانی و یا در ترکیبی از هر سه نقش، سابقه خشونت خانگی داشتهاند. اما با توجه به این واقعیت که جامعه خشونت خانگی را کمتر به پولیس گزارش میدهند، این ارقام و آمار احتمالا نمیتواند تصویر کاملی از این دست جنایات را ارائه دهد. ولی گستردگی این جنایات را به خوبی نشان میدهد. نتایج تحقیق پروژه استارلایت نشان میدهد که ۳۰ درصد کودکان/نوجوانان ارجاع شده به برنامه پیشگیری سابقه خشونت خانگی داشتهاند. در این پروژه در بین نمونهها تعداد مردان به مراتب بیشتر از تعداد زنان است و این امر تفاوت معنادار دیگری را بین جنسیتها نشان میدهد و آن این است که مردان عمدتا عاملان خشونت خانگی و زنان عمدتا قربانی خشونت خانگی هستند. اما آنچه واقعا تکاندهنده است، میزان و شدت خشونتی است که خانوادهها با آن مواجه هستند. در این تحقیق آمده است: «حوادث ثبتشده طیف وسیعی از افراد را شامل میشود، از کودکانی که شاهد خشونت خانگی در خانواده خود بودهاند گرفته تا مردانی که به جرم قتل همسرشان محکوم شدهاند.»
همانطور که انتظار داشتم، پیوند ایدئولوژی با این جنایات امری مشهود است. عاملان خشونت علیه زنان میتوانند اسلامگرایان افراطی و راستگرایان افراطی باشند. این یافته نظریه مرا که معتقدم تروریسم دستکم به اندازه ایدئولوژی تروریست، با خشونت مردانه نیز مرتبط است، تأیید میکند و نشان میدهد که مردان جوان عصبانی جذب ایدههای افراطیای میشوند که به نظر میرسد نارضایتیهاشان را «توجیه» میکند. مسیری که در آن قربانی تبدیل به عامل میشود واضح است و تحقیقات نشان میدهد که حدود ۱۶ درصد از بزرگسالان ارجاعشده به برنامه پیشگیری، خود قربانی خشونت خانگی بودهاند.
پرونده غمانگیز برادران دقایس از شهر برایتون انگلیس را در نظر بگیرید: عامر دقایس ۱۸ ساله پس از تحمل سالها خشونت پدرش در خانه، به سوریه گریخت و در سال ۲۰۱۳ عضو گروه تروریستی جبهه النصره شد. دو برادر کوچکتر پا جای پای عامر گذاشتند و طی چند ماه پس از پیوستن به جبهه النصره کشته شدند. برادر دیگر عامر که در برایتون مانده بود، در سال ۲۰۱۹ به جرم حمل مواد مخدر دادگاهی شد و بعدا به ضرب چاقو کشته شد. پرونده این برادران به خوبی نشان میدهد که هزینه خشونت خانگی به چقدر به صورت تکاندهندهای بالا است.
یکیدیگر از دلایلی که سازمانهای افراطی برای مردان رنجور جذاب هستند، زنستیزی این سازمانهاست. وقتی محققان پروژه استارلایت به دنبال پیوند بین افراد ارجاع شده به برنامه پیشگیری و جنایت نفرتمحور برآمدند، پیوند خاصی نیافتند اما دریافتند که بین این افراد و نفرت از زن پیوند معناداری وجود دارد. در واقع افراد به اصطلاح «اینسل» که مردان جوان عصبی هستند و به خاطر ناتوانی در داشتن رابطه جنسی، زنان را مقصر میدانند، حملات مرگباری را در ایالات متحده و کانادا انجام دادهاند.
یک مورد هولناک اخیر نشان میدهد که مقامات مبارزه با تروریسم باید مراقب این احتمال باشند که زنستیزی افراطی و خشن به خودی خود نوعی افراطگرایی است. ماه گذشته یک جوان ۱۹ ساله به جرم قتل دو خواهر به نام «بیبا هنری» و «نیکول اسمالمن» در شمال لندن محکوم شد. در این محاکمه مشخص شد که دانیال حسین در سال ۲۰۱۷ پس از استفاده از لپتاپ مکتب برای دسترسی به مطالب راست افراطی به برنامه پیشگیری ارجاع شده بود.
دانیال حسین در سال ۲۰۱۷ مقابل پنل Channel که یک نهاد قانونی در بریتانیا برای ارزیابی خطر افراد است، ظاهر شد اما چند ماه بعد بدون هیچگونه نگرانی در خصوص ارتباط وی با افراطگرایی یا تروریسم، تبرئه شد. اما بعدا حسین «قرارداد»ی را با یک «دیو» منعقد کرد که در آن قول داد در ازای برندهشدن لاتری اینسل شش زن را در شش ماه بکشد. او از دادن گذرواژه حساب خود به کارآگاهان خودداری کرد و بنابراین نمیتوان این احتمال را که او به سایتهای اینسل در اینترنت دسترسی داشته، تأیید کرد. اما در یادداشتی که بیانگر «وسواس اینسلی» وی است ـ مبنی بر اینکه به اندازه کافی برای زنان جذاب نیست ـ او متعهد شده که در ازای مجبورکردن دختری به عشق ورزیدن به او «مقداری خون» پیشکش کند.
همه این یافتهها نشان میدهد که ما به انقلابی در نحوه تفکر خود درباره تروریسم، خشونت خانگی و زنستیزی نیاز داریم. گزارش پروژه استارلایت شامل مجموعهای از توصیهها و پیشنهادات است که در آن محققان خواستار گسترش آگاهی درباره ارتباط بین افراطگرایی خشونتآمیز و سابقه خشونت خانگی افراد شدهاند. در گزارش آمده است: «همه مأموران مبارزه با تروریسم باید همیشه پیوند احتمالی تروریسم با حوادث مربوط به آزار و اذیت و خشونت خانگی را در نظر بگیرند.»
اما سرپوشگذاری بر جنایات علیه زنان دیگر قابلتحمل نیست. اکنون پیوند بین خشونت خانگی و عمومی کاملا آشکار شده است. و هزینه نادیدهگرفتن این پیوند بسیار سنگین است.
جوآن اسمیت نویسنده کتاب «محصول خانه؛ چگونه خشونت خانگی مردان را تروریست میسازد» و رییس شورای شهرداری لندن برای مقابله با خشونت علیه زنان و دختران است.