براساس تحقیقات جدید عفو بینالملل نیروهای طالبان ۱۳ نفر از قوم هزاره از جمله یک دختر ۱۷ ساله را، پس از تسلیم شدن گروهی از نیروهای امنیتی دولت سابق، در ولایت دایکندی افغانستان به صورت غیرقانونی کشتهاند.
این کشتار در ۳۰ آگست در روستای کهور ولسوالی خدیر رخ داده است. یازده نفر از قربانیان اعضای سابق نیروهای امنیت ملی افغانستان و دو نفر غیرنظامی بودند.
بر اساس شواهد عینی گردآوری شده توسط عفو بینالملل، طالبان پس از تسلیم شدن ۹ نفر از اعضای سابق نیروهای امنیت ملی افغانستان، آنها را بدون برگزاری محکمه اعدام کردند، قتلهایی که ظاهرا جنایت جنگی محسوب میشوند. دو غیرنظامی هنگام تلاش برای فرار کشته شدند، از جمله یک دختر ۱۷ ساله که در جریان تیراندازی طالبان به سوی مردم کشته شده است.
عفو بینالملل عکسها و شواهد ویدئویی گرفته شده پس از قتلها را تأیید و محل وقوع این حادثه، روستای کهور، را شناسایی کرد.
اگنس کالامارد، دبیرکل عفو بینالملل گفت: «این اعدامهای خونسردانه ثابت میکند که طالبان مرتکب همان جنایات وحشتناکی میشوند که در دوران حکومت قبلیشان در افغانستان به ارتکاب آن شهرت داشتند.»
وی گفت: «آنها بارها حقوق کسانی را که دشمن خود قلمداد میکنند نقض کردهاند، حتا کسانی که تسلیم شدهاند را میکشند. طالبان میگویند کارمندان سابق دولت قبلی را هدف قرار ندادهاند، اما این کشتارها با چنین ادعاهایی مغایرت دارد.»
وی افزود: «طالبان باید فورا از این اقدامات انتقامجویانهی وحشیانه دست بکشند و اطمینان حاصل کنند که کارکنان دولت سابق و خانوادههای آنها میتوانند با خیال راحت در افغانستان زندگی کنند. دولت جدید باید روشن کند که چنین تخلفات سنگینی قابل تحمل نخواهد بود و کسانی که مسئول آن هستند تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.»
تأیید نقض حقوق بشر توسط طالبان پس از تصرف افغانستان در آگست ۲۰۲۱ دشوار بوده است، زیرا این گروه خدمات موبایل را در بسیاری از مناطق قطع کرده است. کمی بعد از سقوط کابل، عفو بینالملل چگونگی قتلعام نه مرد از قوم هزاره را توسط طالبان پس از تسلط این گروه بر ولایت غزنی مستند کردند.
کشتار در روستای کهور
طالبان در ۱۴ آگست کنترل ولایت دایکندی را در دست گرفتند. حدودا ۳۴ نفر از اعضای سابق نیروی امنیت ملی افغانستان در ابتدا در ولسوالی خدیر در پی یافتن مکانی امن بودند و تجهیزات نظامی و سلاح دولتی با خود داشتند. سپس پس از آنکه این گروه بر مناطق وسیعی از افغانستان تسلط یافتند، تصمیم گرفتند خود را تسلیم طالبان کنند.
محمد عظیم صداقت، که هدایت این تسلیمدهی را بر عهده داشت، خلغ سلاح شدن گروه در حضور طالبان را ترتیب داد. در ۲۹ آگست، این افراد برای تسلیم شدن کامل با طالبان مذاکره کردند.
در ۳۰ آگست، حدود ۳۰۰ جنگجوی طالبان وارد کاروانی نزدیک روستای دهانی قل شدند، جایی که اعضای سابق نیروی امنیت ملی افغانستان، برخی با اعضای خانوادهشان، در آنجا اقامت داشتند. هنگامی که اعضای سابق نیروی امنیت ملی تلاش داشتند به همراه خانوادههای خود منطقه را ترک کنند، یکی از موترها در نزدیکی روستای کهور گیر کرد.
وقتی جنگجویان طالبان با آنها درگیر شدند، به روی مردم تیراندازی کردند و دختر ۱۷ ساله، به نام معصومه را کشتند. سپس یکی از اعضای نیروی امنیت ملی شلیک کرد و یک جنگجوی طالبان را کشت و یک نفر دیگر را زخمی کرد.
طالبان در جریان فرار خانوادهها به تیراندازی خود ادامه دادند و دو عضو نیروی امنیت ملی در حال فرار از محل کشته شدند. پس از تسلیم شدن نه نفر دیگر از نیروهای نیروی امنیت ملی، طالبان بلافاصله آنها را به سمت رودخانهای در آن نزدیکی برده و اعدام کردند.
فیلمها و عکسهای بررسی شده توسط عفو بینالملل، اجساد ۱۱ مرد را نشان میدهد که به صف شدهاند و روی سر بسیاری از آنها جای زخمهای گلوله مشاهده میشود. یکی از ویدئوها جسدی را نشان میدهد که در حال حرکت است و تصور می شود در داخل رودخانهی نزدیک کهور شناور است. عفو بینالملل قادر نیست این مکان را به صورت مستقل شناسایی کند، اما طبق شهادت شاهدان عینی، منطقهای در کهور است.
اسامی و سن تقریبی ۱۱ عضو نیروی امنیت ملی عبارتند از: موسی امیری، ۴۶ ساله؛ خداداد جواهری، ۳۳ ساله؛ عصمتالله زریغ، ۳۴ ساله؛ نورعلی ابراهیمی، ۳۴ ساله؛ حبیبالله، ۳۳ ساله؛ امانالله، ۳۲ ساله؛ رضا کریمی، ۳۱: داوران، ۲۶؛ دور محمد، ۴۱ ساله؛ عبدالحمید فهیمی، ۲۸ ساله و رضا جویا، ۳۳ ساله.
پس از کشتارها
در ۳۱ آگست، روز بعد از قتل، روستاییان اجساد را به دهانی قل بردند و سپس برای دفن به قطعات خانوادگی آورده شدند. عفو بینالملل اطلاعاتی را بررسی و تأیید کرد که محل دو قبر و هویت افرادی که در آنجا دفن شدهاند را تأیید میکند.
طالبان سپس به اعضای باقیمانده خانوادهها گفتند که هر کسی که فرار کرده است باید برگردد و ظرف سه روز تسلیم شود. مصاحبه شوندگان به عفو بینالملل گفتند که یک مقام ارشد طالبان هشدار داد: «من در ۲۰ سال گذشته مردم را کشتم. کشتن برای من آسان است. من میتوانم دوباره بکشم.» در اول سپتامبر، صادقالله عابد، فرمانده پولیس تعیین شده توسط طالبان برای ولایت دایکندی، وقوع هرگونه کشتاری را تکذیب و در عوض فقط زخمی شدن یکی از اعضای طالبان را در درگیری دایکندی تأیید کرده است.
تذکر: سعید خوستی، سخنگوی وزارت داخلهی طالبان و بلال کریمی، دستیار ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان در صحبت با بیبیسی فارسی، گزارش عفو بینالملل را رد کردهاند.