نویسنده: فیونا هاروی، روزنامهنگار محیط زیست
مترجم: نجمالدین حسینی
براساس یافتههای پژوهشهای مدرسه مارتین آکسفورد، پذیرش گستردهی رژیم گیاهخواری باعث کاهش ۶۳ فیصدی انتشار گازهای گلخانهای مرتبط با مواد غذایی میگردد و به بهداشت عمومی نیز کمک میکند
از آنجایی که حیوانات متان تولید میکند، انتشار گازهای گلخانهای یکی از پیامدهای اصلی دامداری است.
براساس نتایج یک گزارش جدید، رشد تولید غذا برای جمعیت رو به افزایش جهان احتمالا انتشار گازهای گلخانهای را از آستانهی ایمنی بالاتر میبرد، مگر اینکه اقداماتی برای کاهش مصرف گوشت روی دست گرفته شود. گزینش گسترده رژیم گیاهخواری از انتشار تقریبا دو سوم گازهای گلخانهای جلوگیری میکند.
در سه دهه گذشته، میزان انتشارات مرتبط با زراعت و تولید مواد غذایی تقریبا با نیمی از «کاربن مجاز» موجود در جهان برابری میکند؛ همان میزان کاربندای اکسایدی که وارد فضای زمین میشود. اگر بر آن باشیم تا زمین بیش از دو درجه سانتیگراد گرمتر نشود، نباید در میزان کاربن موجود افزایش صورت گیرد.
درحالیکه تولید انرژی، حملونقل و ساختمانسازی از مدتها قبل مورد توجه دولتها، مشاغل و فعالانی بوده است که برای کاهش انتشارات گام برمیدارند، ارتباط بین تولید مواد غذایی و گازهای گلخانهای غالبا نادیده گرفته شده است. اما با توجه به وضعیت جاری و حرکت فزایندهی زراعت بهسمت دامداری، تولید غذای گوشتمحور یک نگرانی عمده خواهد بود.
براساس یافتههای محققان مدرسه مارتین آکسفورد، با تغییر رژیم غذایی از گوشتخواری به گیاهخواری، یا کاهش در میزان مصرف گوشت در چارچوب دستورالعملهای سلامتی، گازهای گلخانهای به میزان چشمگیری کاهش مییابد. این مطالعه نشان داده که پیروی از دستورالعملهای بهداشتی در مصرف گوشت تا حدود یک سوم انتشارات مرتبط با تولید گوشت را تا سال ۲۰۵۰ کاهش میدهد؛ درحالیکه قطع کامل مصرف گوشت این میزان را تا ۶۳ درصد میرساند.
براساس پیشبینیها، مزیت دیگر پذیرش گسترده گیاهخواری کاهش تولید گازهای گلخانهای حتا تا ۷۰ درصد است. دکتر مارکو اسپرینگمن نویسندهی اصلی این مطالعه پس از تجزیه، تحلیل و ارزیابی فواید مشترک تغییرات رژیم غذایی و سلامتی و تغییرات آب و هوایی، که در هفدهم مارچ ۲۰۱۶ در مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم منتشر شد، استدلال میکند که، پذیرش رژیم گیاهخواری زندگی افراد بیشتری را نجات میدهد.
او میگوید: «رژیمهای غذایی نامتوازن، مانند مصرف میزان کمی از سبزیجات و میوهجات و استفاده زیاد از گوشت سرخ و گوشت فرآوریشده بیشترین خطر سلامتی را در سطح جهان و در اغلب مناطق به دنبال دارد.» در عین زمان (در زمان حاضر) سیستم غذایی گوشتمحور سبب انتشار بیش از یک چهارم گازهای گلخانهای میشود و پیامد اصلی آن تغییرات جدی اقلیمی است.
با پیروی از دستورالعملهای بهداشتی دربارهی مصرف گوشت، تا سال ۲۰۵۰ میتوان از بیش از پنجمیلیون مرگ زودرس در سراسر جهان جلوگیری کرد. این رقم با گزینش رژیم گیاهخواری به هفتمیلیون و با سبک زندگی وگانیسم (گیاهخواری مطلق) به هشتمیلیون میرسد. برعلاوه، هزینههای مراقبتهای بهداشتی جهانی تا اواسط قرن، یک میلیارد دالر در سال کاهش مییابد.
پرورش حیوانات بهمنظور تولید گوشت یکی از دلایل اصلی گازهای گلخانهای است. این مسأله تا حدی بهدلیل متان تولیدشده توسط حیوانات و سایر مسائلی که از مزارع بزرگ برای تولید غذای حیوانات درنظر گرفته میشود، رخ میدهد. همچنین آب و غلات را به سمت پرورش حیوانات هدایت میکند که کارایی کمتری نسبت به هدایت غلات به سمت مصرف مستقیم انسان دارد.
دامداری در سرزمینهای پراکنده، مانند پرورش حیوانات در مناطق حاشیهای میتواند «پیشنهاد جالبی باشد». از نظر دکتر مارکو اسپرینگمن: «این امر مصرف میزان پایینی از گوشت را مجاز میداند و از طرفی، آسیب کمتری به محیطزیست وارد میکند؛ یکی از بحثهایی که میتواند در نتیجهی تحقیق ما مطرح شود.»
او میافزاید افراد پس از دریافت پیامهای بهداشتی، تبلیغات مواد غذایی و قابلدسترس بودن خواربار گیج میشوند. از نظر دکتر اسپرینگمن، مردم ضررهای حاصله از مصرف گوشت زیاد را درک نمیکنند. از آنجا که طبقه متوسط در مناطقی که از فقر بیرون آمدهاند، ظهور کرده، جمعیت در سراسر جهان مرفهتر شدهاند، مردم تمایل دارند رژیم غذایی خود را تغییر دهند تا درکنار افزایش ثروت، گوشت بیشتری مصرف کنند.
دولتها در یک کنفرانس مهم آب و هوایی در پاریس در ماه دسامبر موافقت کردند که گرمایش جهانی را حداکثر بیش از ۲ درجه سانتیگراد بالاتر از سطح قبل از صنعتیشدن، با هدف حتا کمتر از ۱.۵ درجه سانتیگراد، حفظ کنند. با این حال، اقدامات دقیقی که برای دستیابی به هدف جهانی و اهداف تعیینشده در سطح ملی مورد نیاز است، هنوز بهطور کامل مشخص نشده است.
به باور اسپرینگمن، پیوند سلامت و تغییرات آب و هوایی در به چالش کشیدن عادات غذایی ما میتواند تأثیر بیشتری نسبت به تمرکز بر هر یک از این مسائل به تنهایی داشته باشد. «با ترکیب این دو مزیت، تأثیرگذاری بر این مسأله افزایش مییابد.»
«ما از همه توقع نداریم وگان (گیاهخوار مطلق) شوند، اما پیامدهای اقلیمی مرتبط با سیستم غذایی ما را ملزم میکند فراتر از تنها تغییرات تکنولوژیکی بیندیشیم. پذیرش رژیم غذایی سالمتر و سازگاتر با محیطزیست کمک بهسزایی به بهداشت و طبیعت میکند.»
«میزان مزیت پیشبینیشده باید افراد، صنعت و سیاستگذاران را تشویق نماید تا اطمینان قاطع به دستآورند که آنچه میخوریم سالم و سازگار با محیطزیست است.»
