انتقام‌جویی طالبان از بستگان نظامیان پیشین در تخار

یافته‌های روزنامه اطلاعات روز نشان می‌دهد که اداره‌ی استخبارات گروه طالبان در ولایت تخار در کم‌تر از نُه ماه‌ گذشته‌ی سال جاری، بیش‌ از ۷۶ نفر، به‌شمول کودکان را در این ولایت بازداشت و زندانی کرده و برخی را کشته‌اند. این غیرنظامیان از بستگان نیروهای نظامی پیشین هستند و از سوی طالبان‌ به اتهام همکاری با «جبهه مقاومت ملی افغانستان»، «جبهه آزادی افغانستان» و گروه موسوم به دولت اسلامی خراسان «داعش» از برخی از ولسوالی‌های تخار و شهر تالقان، مرکز این ولایت بازداشت شده‌اند.

یافته‌های اطلاعات روز نشان می‌دهد که همین‌اکنون تعدادی از این افراد در دو زندان تحت کنترل طالبان در ریاست استخبارات واقع در میدان هوایی در حومه‌ی شهر تالقان بدون دسترسی به حقوق اولیه‌ی‌شان یا وکیل مدافع زندانی و نگهداری می‌شوند.

خانواده‌های این بازداشت‌شدگان به روزنامه اطلاعات روز گفتند که در بیشتر موارد، بستگان آنان پس از بازداشت شدن از سوی طالبان بدون هیچ گونه پرونده‌ی جرمی شکنجه، لت‌وکوب و در برخی موارد هم شماری نیز بدون بررسی در ملاءعام تیرباران شده‌اند.

منابع از میان این خانواده‌های بازداشت‌‌شدگان به روزنامه اطلاعات روز می‌گویند که طالبان برای انتقام‌جویی در بیشتر موارد دست به بازداشت، زندانی و شکنجه‌ی افرادی زده‌اند که یکی از اعضای خانواده‌‌ی‌شان در حکومت گذشته عضو نهادهای امنیتی و دفاعی بوده و پس ‌از روی‌کارآمدن طالبان وظایف خود را ترک کرده و در بیرون از افغانستان زندگی می‌کنند.

اطلاعات روز دریافته است که افراد بازداشت‌شده خود در دولت گذشته هیچ گونه مسئولیت نظامی برعهده نداشته است و تنها به‌دلیل این‌که از بستگان نظامیان پیشین هستند بازداشت و زندانی شده‌اند.

در آخرین مورد نیروهای استخبارات طالبان در روستای «موسی‌زی» ولسوالی درقد تخار، هفت نفر از بستگان یک نظامی پیشین را به‌تاریخ (۱۴ قوس) به اتهام همکاری با «جبهه مقاومت ملی افغانستان» و داشتن «سلاح» بازداشت کرده‌اند.

تصویر بازداشت‌شده‌ها در استخبارات طالبان در تخار. عکس: ارسالی به روزنامه اطلاعات روز

شهزاده رستم یکی از این نظامیان است. او در فرماندهی امنیه‌‎ی ولایت تخار در دولت پیشین به صفت کارمند امنیت کار می‌کرد. رستم پس از سقوط تخار، تجهیزات و سلاح‌های دست‌داشته‌اش را به طالبان تسلیم کرد و به زادگاهش در ولسوالی درقد بازگشت و مصروف زندگی عادی شد؛ اما طالبان او را آرام نماندند و شهزاده مجبور شد به ایران فرار کند.

شهزاده رستم در صحبت با روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که طالبان او را متهم به داشتن سلاح کرده‌اند و برای رهایی بستگانش از بند این گروه از او خواسته شده است سلاح‌هایی که نزدش است را به آنان تسلیم کند. رستم می‌افزاید طالبان همسرش را که شهروند تاجیکستان است به تاجیکستان روان کرده‌اند و ۲۳ هزار و ۷۰۰ دالر امریکایی را از نزدش گرفته و کودکش را در زندان استخبارات زندانی کرده‌اند.

به‌گفته‌ی این نظامی پیشین، از وضعیت صحی و سرنوشت کودک، دو برادر و چهار عضو دیگر خانواده‌اش که در قید طالبان زندانی هستند، هیچ اطلاعی ندارد. شهزاده رستم افزود: «این‎‌ها حتا به زن و کودک من رحم نکردند و همسرم را بی‌رحمانه شکنجه کردند. همسرم حالا در حالت روحی و روانی خوب نیست و همیشه گریه می‌کند.»

روزنامه اطلاعات روز در صحبت با شماری از خانواده‌های دیگر که بستگان‌شان در زندان طالبان می‌باشند، دریافته است که طالبان در ولسوالی‌های فرخار، ورسج، هزارسموچ، چال، اشکمش و شهر تالقان، مرکز تخار ۷۳ نفر را بازداشت و زندانی کرده‌اند که از این میان ۳۱ نفر از بستگان نظامیان پیشین هستند و به اتهام این‌که یکی از اعضای خانواده‌‌ی‌شان عضو نیروهای امنیتی پیشین بوده، بازداشت و زندانی شده‌اند.

به‌گفته‌ی این خانواده‌ها، یک جمع زیادی از فرماندهان و نظامیان پیشین تخار پس ‌از سقوط جمهوریت به کشورهای ایران و تاجیکستان رفتند؛ طالبان اما به بهانه‌ی این‌که آنان عضویت «جبهه مقاومت ملی افغانستان» و «جبهه آزادی افغانستان» را دارند،‌ بستگان‌شان را مورد بازداشت، زندانی و شکنجه قرار داده و انتقام‌جویی می‌کنند.

قدرت‌الله ورسجی (مستعار)، یکی از نزدیکان وکیل عبدالجبار، عضو پیشین مجلس نمایندگان به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که نیروهای استخبارات طالبان در (۱۸ سرطان) در ولسوالی ورسج وارد خانه‌ی این عضو پیشین مجلس نمایندگان شده‌ و یک برادرزاده، یک خواهرزاده و دو پسر کاکای او را بازداشت کرده‌اند.

به‌گفته‌ی قدرت‌الله، این افراد حدود شش ماه پیش به‌خاطر فشارآوردن بر این عضو پیشین مجلس نمایندگان بازداشت شده بودن و اکنون طالبان آنان را در زندان شکنجه می‌کنند تا از آنان اعتراف اجباری بگیرند که وکیل عبدالجبار عضویت «جبهه مقاومت ملی افغانستان» را دارد و در برابر طالبان می‌جنگد.

منبعی در شفاخانه ولایتی تخار نیز از بدرفتاری طالبان در برابر زندانیان در نزد این گروه در این ولایت ابراز نگرانی کرده‌ و ادعا دارد که برخی از بازداشت‌‌شدگان که در بخش مخصوص این شفاخانه آورده شده‌اند، به‌دلیل شکنجه‌ی شدید در شرایط بد صحی قرار دارند.

این منبع که نمی‌خواهد هویت‌اش در این گزارش فاش شود، به روزنامه اطلاعات روز گفته است که زندانیان که شب‌هنگام در اتاق مخصوص شفاخانه آورده می‌شوند، شدیدا از سوی طالبان در اداره‌ی استخبارات شکنجه شده‌اند.

بربنیاد اطلاعات منبع، تا همین چند روز پیش سه نفر از بستگان نظامیان دولت پیشین در اتاق مخصوص شفاخانه ولایتی تخار بستری بودند که به‌دلیل شکنجه‌ی بسیار شدید در کما بوده و علائم کبودی در بدن آنان نشان از این است که طالبان به‌خاطر اعتراف گرفتن، از شوک برقی و آویزان کردن سنگ در آلت تناسلی آنان استفاده می‌کنند. به‌گفته‌ی او: «هر شب زندانیان را پس ‌از لت‌وکوب به این شفاخانه می‌آورند تا با چک صحی،‌ پیچکاری و تزریق دارو تسکین داده شوند که بعد از چند روز بستر در شفاخانه دوباره به زندان انتقال داده می‌شوند.»

خواستیم در پیوند به بازداشت، شکنجه و انتقام‌جویی‌ها از بستگان نظامیان پیشین دیدگاه مسئولان طالبان در اداره‌ی استخبارات این گروه در تخار را با خود داشته باشیم، اما آنان حاضر به گفت‌وگو نشده و اظهارنظر نکرده‌اند. 

این در حالی است که هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) از طالبان به‌عنوان «مقام‌های حاکم» افغانستان خواسته است که دستگیری‌ها و بازداشت‌های خودسرانه را متوقف کنند. هرچند یوناما از طالبان خواسته است تا اطمینان حاصل کنند که همه‌ی بازداشت‌شدگان به خانواده، وکلا و مراقبت‌های صحی دسترسی دارند و از حقوق آنان برای محاکمه‌ی عادلانه حمایت می‌شود. اما پیشتر ریچارد بنت، گزارشگر ویژه‌ی سازمان ملل برای حقوق بشر در افغانستان خواستار رهایی فوری و بدون قیدوشرط آنان از سوی طالبان شده بود.