1
شام روز یک‌شنبه در حالی که مسلمانان کابل فرایض و وجایب دینی‌شان را انجام می‌دادند، صدای شلیک در حوزه‌ی هفتم امنیتی شهر، روزه و نماز ساکنان محل دوغ‌آباد را متأثر ساخت. سه سرباز پولیس به نقل وزارت داخله در حمله‌ی مهاجمان مسلح جان باخت و 2 تن دیگر زخمی شدند. گروه طالبان در اعلامیه‌ای مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت و اعلام کرد که 8 سرباز امنیتی را کشته‌اند. این رخداد در مقایسه با بمب‌گذاری‌ها، انتحارها و حملات سازماندهی‌شده‌ی پیچیده بر نهادهای دولتی، خارجی و خصوصی، بازتاب خبری گسترده نداشت؛ اما بی‌گمان یکی از تکان‌دهنده‌ترین حملات برای سراسر افغانستان است. نظیر این حمله که در دوغ‌آباد کابل رخ داد، در کابل کم‌تر رخ داده است، اما در بیش‌تر مناطق افغانستان همه‌روزه چنین حملاتی صورت می‌گیرد و سال به سال افزایش می‌یابد. این‌گونه حملات بر نیروهای امنیتی، بر اساس آمار رییس‌جمهور غنی در چهار سال حکومت وحدت ملی جان 43 هزار نیروی امنیتی را گرفته است. شمار تلفات ملکی‌ها و افراد گروه طالبان هنوز روشن نیست، اما اثرات جنگِ سال‌های اخیر خانه-خانه افغانستان را متأثر کرده است.
2
صبح دیروز (دوشبنه) پارلمان افغانستان برای دومین روز شاهد خشونت و نفاق بود. 5 سرباز امنیتی در میدان جنگ هواداران دو نامزد نهایی برای ریاست مجلس زخمی شدند و شماری از دروازه‌های پارلمان جدیدی که توسط هندی‌ها در قالب کمک‌های 18ساله جامعه جهانی برای بازسازی افغانستان ساخته شده، شکستانده شد. جنگ دو روز گذشته در پارلمان افغانستان به‌نام رعایت اصول وظایف داخلی و اجرای قانون صورت می‌گیرد؛ اما حقیقت این است که این جنگِ مافیا و قوم‌گرایان است. اتفاقات پارلمان بیش از آن‌که امیدی باشد برای احیای قانون، خبری است از فروپاشی وحدت و هم‌گرایی نیم‌بند گروه‌های قومی و سیاسی. پایان این جنگ معلوم نیست، اما اثرات این جنگ نیز خانه-خانه افغانستان را دور زده است.
3
چاشت دیروز، 11 نامزد انتخابات ریاست جمهوری در کنفرانسی به اشرف غنی، رییس حکومت وحدت ملی هشدار دادند که وقتش برای ریاست جمهوری پایان یافته و حق حکومت بر ملت را ندارد. حنیف اتمر که از بنیانگذاران حکومت کنونی و یکی از نزدیک‌ترین افراد به رییس‌جمهور غنی بود و مشهور به سیاستمدار زیرک و نسبتا معتدل است، دیروز به بمبی از خشم و انتقاد می‌ماند که تندترین حرف‌ها و انتقادهایش از غنی را در پیش مطبوعات بیان کرد. همزمان با این کنفرانس، اطلاعات روز نسخه‌ای از طرح این 11 نامزد را که برای تشکیل دولت موقت به نمایندگی‌های سیاسی کشورهای مختلف فرستاده شده، منتشر کرد. سخنان دیروز، طرح دولت موقت و تجمعات سیاسی که میان گروه‌های سیاسی متعدد از جمله رییس‌جمهور پیشین، حامدکرزی صورت می‌گیرد، تصویری از آبستن‌شدن کابل برای یک تحول سیاسی را به نمایش می‌گذارد.
سقوط حکومت داوودخان، فروپاشی حکومت‌های کمونیستی، فرار مجاهدین، بمبارد طالبان، همه تحولات سیاسی بوده که در چند دهه‌ی گذشته اتفاق افتاده است. بسیاری از پیرمردان افغانستان همه‌ی این تحولات را زیسته‌اند و می‌دانند که به چه آسانی ممکن است تحولات سیاسی این کشور را تا مرز سقوط دولت‌ها بکشاند. سه خبر بالا ممکن است قابل مدیریت باشد، اما بیش از آن‌که امیدی برای مدیریت وضعیت برای ثبات سیاسی در کابل دیده شود، ترس از فروپاشی و از دست‌رفتن کنترل بر وضعیت وجود دارد: نرخ زمین پایین امده است؛ قیمت مواد خوراکی افزایش یافته است و خبر مهم دیگر این‌که یک دالر به 80 افغانی رسیده است.
اکنون این سه خبر پیامش برای مخاطبان چیست؟ و پیامدش برای افغانستان چه خواهد بود؟ پاسخ به این سوال ها بایستی سه موضوع اساسی سیاسی دیگر را به بررسی بگیرد: گفتگوهای صلح، پایان مهلت قانونی حکومت از امروز و تلاش‌های برای برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری. این سه موضوع اساسی در چند ماه آینده، جزئیات متفاوت خواهند داشت. اما وجه متشرکی هر سه موضوع این است که هیچ اجماعی برای در اولویت قراردادن یکی از این گزینه وجود ندارد و برعکس اختلافات سیاسی و تیمی داخلی و اختلاف نظر افغانستان با شرکای بین‌المللی روی هر سه گزینه در بالاترین سطح قرار دارد.
آن‌گونه که در خبر کوتاه از دوغ‌آباد، جنگ از افغان‌ها قربانی می‌گیرد، این جنگ در قالب الفاظ با برنامه‌های متعدد جانبی که امکان یک جنگ عملی را فراهم می‌کند، در خبر پارلمان، خبر 11 نامزد انتخابات ریاست جمهوری و روی این سه موضوع اساسی «صلح، تشکیل دولت موقت یا برگزاری انتخابات» نیز وجود دارد.
درحالی‌که دست‌کم یک دهه جنگ همه‌چیز را برای مردم عادی ساخته است، تپش قلب سیاست در کابل بر سر ایجاد دولت موقت، صلح با طالبان و برگزاری انتخابات هرگز عادی نیست. رفت‌وآمدهای بسیار دیپلمات‌ها، لفاظی‌های فراوان سیاستمداران، مشت به یخن‌شدن نمایندگان پارلمان و رسانه به رسانه رفتن نامزدان، همه نگرانی از تحول سیاسی ناخوشایند را بیش‌تر می‌کند. این ناامیدی و ترس به‌دلیل اختلاف و رقابت سیاستمداران است. راه پیروزی بر آن، نیاز به پایان‌دادن به این اختلاف‌های زیان‌بار و دسترسی به یک توافق سیاسی و مردم‌سالارانه دارد.