مضاف بر تردید در برگزاری انتخابات ریاستجمهوری پیشرو، تأمین امنیت آن هنوز هم یک مسأله اصلی است. تصویر روشنی از چگونگی تأمین امنیت در روز برگزاری انتخابات وجود ندارد. در انتخاباتهای گذشته هم پیش از برگزاری از تأمین امنیت انتخابات اطمینان داده شد، اما در عمل شماری از مراکز رایدهی که قبلا از امنیت آن خبر داده شده بود، بسته ماند. نعیم ایوبزاده مسئول تیفا هفتهی پیش در میزگردی که در مرکز مطالعات استراتژیک افغانستان پیرامون انتخابات دایر شده بود گفت، در انتخاباتهای گذشته تصویر واقعی از تأمین امنیت انتخابات از سوی نیروهای امنیتی وجود نداشته است. این اتفاق نباید دوباره تکرار شود.
برگزاری انتخابات امسال از نظر امنیتی تفاوتهای زیادی نسبت به گذشته دارد. از دو جهت این تفاوت برجستهتر است: یک، گراف ناامنیها بهمراتب نسبت به دورهای قبلی بیشتر است. دو، گروه طالبان هشدار داده است که از برگزاری انتخابات افغانستان جلوگیری میکند. طالبان گفته در این راه جدی است و همایشهای انتخاباتی اهداف نظامی آنهاست. طالبان از مردم خواسته در انتخابات شرکت نکنند و به کمپینهای تبلیغاتی سهم نگیرند. درحالیکه گروه طالبان در انتخابات ریاستجمهوری سال سال 2014 اجازه داد در مناطق تحت کنترلشان انتخابات برگزار شود.
بر مبنای پلان امنیتی وزارت امور داخله قرار است در حدود ۷۲ هزار نیرو، امنیت انتخابات را تأمین کنند. در برنامهی امنیتی انتخابات به کمیسیونهای انتخاباتی از تأمین امنیت چهارهزار و ۹۴۲ مرکز رایدهی اطمینان داده شده است. براساس این برنامهعمل امنیتی، بیش از هزار و 500 مرکز رایدهی که قرار بود در آن انتخابات برگزار شود، از دور خارج میشود. این نگرانی که تعداد بیشتر مراکز رایدهی بسته بماند، دور از انتظار نیست. نگرانی از جایی میآید که در دورههای قبلی انتخاباتی این اتفاق افتاده است و دوم، کمیسیون انتخابات میگوید قبلا به این کمیسیون از تأمین امنیت پنجهزار و 373 مرکز رایدهی اطمینان داده بود، درحالیکه در بسته امنیتی که فعلی فقط از تأمین امنیت، چهارهزار و 942 مرکز خبر داده شده است. یعنی بیش از 400 مرکز تفاوت. یک معنای این وضعیت این آشفتگی و سردرگمی است. معنای دیگر آن، عدم هماهنگی میان کمیسیون انتخابات و نیروهای امنیتی است. از اینرو، امنیت برگزاری انتخابات مهمترین چالش و مسأله اصلی است.
تا برگزاری انتخابات ریاستجمهوری افغانستان دقیق یک ماه فرصت باقی است. از طرفی دیگر، انتخابات امسال همزمان شده با گفتوگوهای صلح. بهصورت روشن روند صلح بر سر انتخابات سایه انداخته است. بسیاری از این وضعیت به تقابل دو پروسه تعبیر میکنند. از اینرو تردید در برگزاری انتخابات جدی است. تقریبا همهی طرفهای سیاسی داخلی که عمدتا مخالفان و رقبای سیاسی رییسجمهور غنی هستند، بیش از آنکه برگزاری انتخابات ریاستجمهوری را جدی گرفته باشند، به پروسهی صلح چشم دوختهاند. برعکس تیم انتخاباتی دولتساز به رهبری آقای غنی که ظاهرات کارزارهای انتخاباتی وسیعی به راه انداخته است. تقابل پروسهی صلح و انتخابات، در واقع تقابل رییسجمهور غنی با مخالفان سیاسی داخلی، طالبان و ایالات متحده است. در صورتی که مذاکرات صلح افغانستان به امضای توافق میان طالبان و ایالات متحده بینجامد، بهنظر میرسد در این تقابل، عقبنشینی و شکست جبههی رییسجمهور غنی، قطعی است و برگزاری انتخابات منتفی خواهد شد.
بدون شک، هم تهدید و هم تردید در برگزاری انتخابات ریاستجمهوری پیشرو جدی است. نظر ما این است که انتخابات بدیل ندارد. باید انتخابات در زمان معین آن برگزار شود. تأمین امنیت انتخابات نیز وظیفه نیروهای امنیتی است. باید برای رفع تهدیدها گامهای محکم و دقیق برداشته شود. نگرانی مردم و نهادهای ناظر انتخاباتی از تأمین امنیت به رسمیت شناخته شود.