«پلان امنیتی انتخابات» ساخته شد؛ نهادهای ناظر: تهدیدها بزرگ‌تر از تدابیر است

«پلان امنیتی انتخابات» ساخته شد؛ نهادهای ناظر: تهدیدها بزرگ‌تر از تدابیر است

یک ماه تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در کشور باقی مانده است. مسئولان در وزارت امور داخله و کمیسیون مستقل انتخابات از اعلام آمادگی کامل برای تأمین امنیت این انتخابات خبر می‌دهد، اما شماری از نهادهای ناظر بر روند انتخابات از اتخاذ تدابیر امنیتی در آن ابراز نگرانی می‌کنند.

نصرت رحیمی، سخن‌گوی وزارت داخله‌ی کشور می‌گوید که این وزارت در مساعی مشترک با وزارت دفاع ملی و ریاست عمومی امنیت ملی یک طرح جامع به‌خاطر امنیت انتخابات ریاست‌جمهوری روی‌دست گرفته است. به گفته‌ی او، این طرح امنیتی با درنظرداشت از آسیب‌ها و نقطه‌ضعف‌های انتخابات گذشته ایجاد شده است و این تدابیر «برگزاری یک انتخابات امن» در کشور را تضمین می‌کند.

با این حال اما، بنیاد انتخابات شفاف افغانستان (تیفا) و بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه‌ی افغانستان (فیفا) از تأمین امنیت در این انتخابات ابراز نگرانی کرده، می‌گویند که چالش‌های امنیتی فراتر از توان تعداد نیرویی است که در این طرح مدنظر گرفته شده است.

بخش‌هایی از طرح امنیتی انتخابات ریاست‌جمهوری روز پنج‌شنبه‌ی هفته‌ی گذشته (۳۱ اسد) در کمیسیون مستقل انتخابات ارایه شد. براساس این طرح که از سوی وزارت‌های دفاع ملی و امور داخله و ریاست‌ عمومی امنیت ملی ایجاد شده است، حدود ۷۲ هزار نیرو امنیت این انتخابات را در چهارهزار و ۹۴۲ مرکز رأی‌دهی در کشور تأمین می‌کنند.

چالش و تدابیر امنیتی

پس از حدود یک هفته از آغاز کارزارهای انتخاباتی ریاست‌جمهوری کشور گروه طالبان اعلام کرد که با «جدیت» تمام نمی‌گذارد این انتخابات برگزار شود. این گروه در تاریخ ۱۵ اسد در اعلامیه‌ای، انتخابات را یک روند «جعلی» خوانده، گفته بود که جنگ‌جویان این گروه این انتخابات را مورد هدف نظامی خود قرار خواهند داد.

همچنان پیش از آن در تاریخ ششم اسد در نخستین روز از آغاز کارزارهای انتخاباتی نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری، چندین مهاجمان مسلح به دفتر امرالله صالح، معاون اول تیم انتخاباتی «دولت‌ساز» به رهبری اشرف غنی حمله کردند. در این رویداد دست‌کم ۳۰ تن جان باختند و بیش از ۴۰ تن دیگر زخم برداشتند.

این حمله و تهدید گروه طالبان زنگ خطری برای برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری کشور می‌باشد که شماری از نهادهای ناظر بر روند انتخابات از تأمین امنیت آن ابراز نگرانی می‌کند. نعیم ایوب‌زاده، رییس اجرایی تیفا می‌گوید که کشور در یک وضعیت «نورمال» امنیتی قرار ندارد و ناامنی‌ها حتا کابل، پایتخت را در معرض تهدید قرار داده است.

در همین حال یوسف رشید، رییس اجرایی فیفا نیز می‌گوید که این تهدیدها روزبه‌روز در حال گسترش است و ممکن شمار مراکز بسته‌اعلام‌شده تا روز برگزاری انتخابات بیش‌تر شود. او می‌گوید که ناامنی‌ها، «به‌خصوص وقوع رویدادهای امنیتی اخیر در کشور» باعث شده است که کارزارهای انتخاباتی کم‌رنگ باشد و باور عمومی نیز به آن کاهش یابد.

کمیسیون مستقل انتخابات نیز می‌گوید که این کمیسیون حدود پنج ماه پیش از نهادهای امنیتی و دفاعی کشور خواسته‌اند که امنیت پنج‌هزار و ۳۷۳ مرکز رأی‌دهی را برای روز انتخابات تأمین کند. اما ارگان‌های کشفی، دفاعی و امنیتی کشور اعلام کردند که آنان از مجموع این تعداد مراکز صرفا می‌توانند امنیت چهارهزار و ۹۴۲ مرکز آن را تأمین کنند. عبدالعزیز ابراهیمی، سخن‌گوی کمیسیون انتخابات می‌گوید: «ما در اول هفت‌هزار ۳۸۵ مرکز رأی‌دهی را تثبیت کردیم که این رقم بعدا به پنج‌هزار و ۳۷۳ مرکز رسید. اکنون ارگان‌های امنیتی برای ما گفته‌اند که برگزاری انتخابات در ۴۳۱ مرکز آن ممکن نیست.»

آقای ابراهیمی گرچند تعداد این ۴۳۱ مرکز را نظر به ولایات مشخص نمی‌کند، اما می‌افزاید که بیش‌ترین این مراکز مسدوداعلام‌شده در ولایت‌های غزنی، هرات، بادغیس، فراه، نیمروز، ننگرهار، هلمند، قندوز و زابل موقعیت دارد.

از سویی هم، سیدشاه سقیم، سخن‌گوی اداره‌ی مستقل ارگان‌های محلی کشور می‌گوید که حکومت افغانستان عملا در ۲۵ ولسوالی از ۳۸۷ ولسوالی کشور حاکمیت ندارد. به گفته‌ی او در این ولسوالی‌ها نیز امکان برگزاری انتخابات ناممکن می‌باشد.

با این حال اما، وزارت داخله می‌گوید که این وزارت در همکاری با وزارت دفاع و ریاست عمومی امنیت ملی، طرح برای تأمین امنیت انتخابات ریاست‌جمهوری ایجاد کرده است. نصرت رحیمی می‌گوید: «ما حدود ۷۲ هزار نیرو متشکل از نیروهای امنیتی، دفاعی، کشفی و هوایی کشور برای تأمین امنیت چهارهزار و ۹۴۲ مرکز رأی‌دهی در کشور در نظر گرفته‌ایم.» به گفته‌ی او، این تعداد نیرو متشکل از زن و مرد می‌باشد.

آقای رحیمی اطمینان می‌دهد که با تطبیق این طرح امنیتی و استقرار حدود ۷۲ هزار نیرو در مراکز رأی‌دهی، هیچ‌گونه مشکل امنیتی در برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری رخ نخواهد داد و «تدابیر جدی امنیتی» در مراکز فعال اعلام‌شده توسط این وزارت و زارت دفاع و ریاست عمومی امنیت ملی اتخاذ شده است.

همچنان سخن‌گوی وزارت داخله تأکید کرد که بر اساس پلان عملیات‌هایی برای امن‌سازی ۴۳۱ مرکز دیگر نیز در ولایت‌های کشور راه‌اندازی شده است و تلاش می‌شود تا تاریخ ششم میزان، زمینه‌ی برگزاری انتخابات در آن جاها نیز ممکن شود.

میرزامحمد حق‌پرست، یکی از معاونان سخن‌گوی کمیسیون انتخابات اما می‌گوید که تا کنون این طرح امنیتی ارگان دفاعی، امنیتی و کشفی کشور به گونه‌ی رسمی با کمیسیون انتخابات شریک نشده است.

از سویی هم، رحیمه ظریفی، عضو کمیسیون انتخابات می‌گوید که برای تأمین امنیت این انتخابات حدود ۱۲ هزار زن به کمک وزارت‌های داخله و امور زنان و کمیسیون مستقل انتخابات برای تلاشی در محلات رأی‌دهی در روز انتخابات تعیین شده است. در همین حال یک منبع از وزارت داخله به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که تعداد این تلاشی‌کنندگان به ۱۲ هزار نه، بلکه به ۹ هزار و ۸۸۴ نفر می‌رسد.

در همین حال رییس اجرایی فیفا نیز می‌گوید که باید تمامی تدابیر براساس وضعیت امنیتی در محلات مراکز رأی‌دهی گرفته شود.

با این حال قرار است که انتخابات ریاست‌جمهوری یک ماه بعد (ششم میزان) با هزینه‌ی ۱۴۹ میلیون دالر در سراسر کشور برگزار شود. در این دور انتخابات هفده نفر به‌شمول محمداشرف غنی، رییس‌جمهوری و عبدالله عبدالله، رییس اجرایی کشور نامزد می‌باشند.