اطلاعات روز: په سویل ختیځ زون کې پوهنتونونو ته تازه بریالي شوي یو شمیر محصلین د بېلابېلو ستونزو له امله لاهم زده کړو ته نه دي حاضر شوي.
پکتیا، پکتیکا، خوست او لوګر د دغه زون هغه ولایتونه دي، چې د کانکور له لارې ورته سږ کال زرګونه نوي زده کوونکي کامیاب شوي خو د څو میاشتو په تېرېدو لاهم نیمايي برخه یې زده کړو ته نه دي حاضر شوي.
په پکتیا پوهنتون کې یو استاد د نوم نه ښودلو په شرط اطلاعات روز ته وویل، چې سږ کال دغه پوهنتون ته ۲۸۰۰ نوي ځوانان کامیاب شوي خو د زده کړو له پېل تر دې دمه ۱۶۰۰ تنو د بېلابېلو لاملونو له امله لاهم د پوهنتون په دروازه پښې نه دي ور دننه کړي او یوازې یې پاتې برخه په ټولګیو کې زده کړې کوي.
هغه وویل: «سږ کال د پکتیا پوهنتون بېلابېلو پوهنځیو ته څه کم ۳۰۰۰ محصلین کامیاب شوي خو تر اوسه د مختلفو لاملونو له وجې اوس یوازې ۱۲۰۰ شاوخوا زده کړو ته راځي او پاتې نور یې لاهم خپلو زده کړو ته نه دي راحاضر شوي.»
د پکتیا له پوهنتون و هاخوا په پکتیکا ولایت کې هم ورته وضعیت دوام لري د دغه ولایت پوهنتون ته هم سږ کال …..زده کوونکو لاره موندلې وه، خو د تېر جمهوري نظام له سقوط او د زده کړو له پیل تر دې دمه له نیمايي هم زیاته برخه په کورونو ناست دي او د هغوی په فکر په اوس وخت کې لوړې زده کړې کول د وخت ضایع کول دي.
د پکتیکا ولایت د مرکز ښرنې یو تن اوسېدونکي ساعت ملوک اطلاعات روز ته وویل، چې ډیری ځوانان په دې فکر کې دي، چې حالتو ته په کتو په افغانستان کې عصري زده کړې کول ځای نه نیسي او د هغه په خبره د ځینو پخوانیو دولتي کارمندانو بې دندې کېدو د نویو ځوانانو روحیه لا کمزورې کړې ده.
نوموړي وویل: «رښتیا هم چې د لوستو ځوانانو روحیه او راتلونکي ته خوشبیني خورا کمه شوې، نو ځکه دوی نه غواړي په پوهنتون کې زده کړې وکړي. زه ډېر داسې ځوانان پېژنم چې تازه کامیاب شوي خو اوس په خپلو کروندو کې د اقتصادي او نورو ستونزو له امله کار کوي، څوک له مستریانو سره مصروف وي.»
تازه کامیاب شوی زده کوونکی عبدالمالک چې د پکتیکا ولایت پوهنتون ته یې لاره موندلې له اطلاعات روز سره په خبرو کې وویل، چې له دوی سره د لومړي ټولګي په حاضري کې ۳۲ کسان شامل دي، خو د نوموړي په وینا چې له تېرو څو میاشتو راهیسې یوازې ۱۳ تنه د درس لپاره ورځي.
مالک وویل: «زه سږ کال د پښتو ادبیاتو پوهنځي ته کامیاب شوی یم، مونږ په حاضري کې ټول ۳۲ همصنفیان شامل دي، خو کوم چې د عملي زده کړو لپاره راځي هغه د یوې جلۍ په ګډون ۱۳ نفره کیږو نور تر اوسه نه دي راغلي او نه یې هم په اړه کوم معلومات لرو.»
د پکتیا پوهنتون طالب مشر عبیدالله اخندزاده بیا په کم تعداد زده کړو ته د نویو کامیاب شویو زده کړیالانو حاضرېدل ردوي او وايي، چې اوس مهال د ټولو پوهنځیو صنفونو ته پوره محصلین حاضري ورکوي.
پوهنتونونو ته د محصلینو نه حاضرېدل یواځنی ستونزه نه ده، بلکې واک ته د طالبانو له رسېدو وروسته د هیواد له مشهورو پوهنتونونو ګڼ استادان له هیواده وتلي او یا یې هم خپلې دندې پریښې دي، چې دې کار د لوړو زده کړو بهیر خورا ټکنی کړی دی.