په يوه مياشت کې د ۶۱ تنو وژل کیدل؛ پټې انګيزې او نامعلوم قاتلان

د امنيت د تأمين په برخه کې د طالبانو د ادعا بر خلاف په افغانستان کې قتل او وژنې لاهم دوام لري. د تېرې یوې میاشتې (وږي) پر مهال يوازې اطلاعات روز ورځپاڼې لږ تر لږه د ۶۱ تنو د وژنو راپور ورکړی دی.

د دې وژنو ډیری عاملان «ناپيژانده وسله‌وال کسان» بلل شوي چې پټې انګيزې لري. د پخواني حکومت د نظاميانو د وژنې په ګډون په څو وژنو کې طالبان هم تورن بلل شوي دي.

د وروستۍ يوې مياشتې پر مهال د ځينو وژنو انګېزه دښمني، کورنی تاوتريخوالی او شخړې بلل شوې دي. لږ تر لږه د ارزګان له خاص ارزګان ولسوالۍ څخه د څلورو وژنو راپور ورکړل شوی چې لامل يې «قومي» شخړه بلل شوې ده.

دلته د مقتول هويت، د وژنې وخت او ځای، د وژنې انګيزه او همدا راز د وژنې عامل په لانديني نوملړ کې بيان شوي:

د وژنو شمېر	د مقتول هويت	جنسيت	د وژنې ځای	د وژنې وخت	د وژنې انګيزه	د وژنې عامل
۱	يوه ۱۲ کلنه نجلۍ	ماشومه نجلۍ	پروان	۲۹ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۲	حاجي حسن	سړی	ارزګان	۲۹ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۳	علي خان	سړی	ارزګان	۲۹ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۴	خليل اخلاقي، پخوانی نظامي	سړی	کندهار	۲۶ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۵	نامعلوم هويت	سړی	پکتيکا	۲۸ د وږي	وسله‌واله غلا	وسله‌وال غله
۶	عاليه	ښځه	جوزجان	۲۸ د وږي	کورنی تاوتريخوالی	د مقتول مېړه
۷	نامعلوم هويت	سړی	ننګرهار	۲۷ د وږي	ډزې	طالبان
۸	محمد	سړی	باميان	۲۶ د وږي	کورنی تاوتريخوالی	د مقتول زوی
۹	شاه ولي	سړی	فارياب	۲۴ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۱۰	نامعلوم هويت	سړی	لوګر	۲۶ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۱۱	محمد عالم، پخوانی نظامي	سړی	پروان	۲۳ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۱۲	محمد نعيم، د طلا معدن کارګر	سړی	بدخشان	۲۲ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۱۳	محمد ايوب	سړی	هرات	۲۲ د وږي	وسله‌واله غلا	نامعلوم کسان
۱۴	د محمد ايوب لور	ښځه	هرات	۲۲ د وږي	وسله‌واله غلا	نامعلوم کسان
۱۵	عبدالنظير، د پخواني جهادي قومندان ورور	سړی	پروان	۲۱ د وږي	نامعلوم	طالبان
۱۶	نامعلوم هويت	ښځه	فارياب	۲۱ د وږي	کورنی تاوتريخوالی	د مقتول مېړه
۱۷	نامعلوم هويت (نارينه بندي)	سړی	تخار	۲۲ د وږي	د طالبانو له زندانه تېښته	طالبان
۱۸	حيات الله، پخوانی جهادي قومندان	سړی	تخار	۲۱ د وږي	نامعلوم	طالبان
۱۹	عالم	سړی	ننګرهار	۲۱ د وږي	کورنی تاوتريخوالی	د مقتول زوی
۲۰	نثار احمد	سړی	فارياب	۲۰ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۲۱	سيد امير شاه	سړی	ارزګان	۲۱ د وږي	قومي شخړه	نامعلوم کسان
۲۲	عبدالغفار صابر، پخوانی نظامي	سړی	تخار	۲۰ د وږي	نامعلوم	طالبان
۲۳	محمد يوسف، پخوانی نظامي	سړی	پروان	۲۰ د وږي	نامعلوم	طالبان
۲۴	شريف الله حقجو، د طالبانو غړی	سړی	جوزجان	۲۰ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۲۵	زرعلم	سړی	فارياب	۲۰ د وږي	د ميراث پر سر دعوه	د مقتول ماما
۲۶	شيخ مقدس بلال، جهادي قومندان	سړی	ننګرهار	۱۹ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۲۷	بي بي صورت	ښځه	تخار	۱۸ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۲۸	فضل خدا	سړی	پروان	۱۸ د وږي	دښمني	نامعلوم هويت
۲۹	محمد اکبري	سړی	پروان	۱۸ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۳۰	وحيد، پخوانی نظامي	سړی	بلخ	۱۶ د وږي	د انسان تښتونې په تور	طالبان
۳۱	غفار	سړی	بلخ	۱۶ د وږي	د انسان تښتونې په تور	طالبان
۳۲	دادالله	سړی	پنجشېر	۱۷ د وږي	دښمني	کوچيان
۳۳	اکبر جرأت، د پوځ پخوانی غړی	سړی	کاپيسا	۱۶ د وږي	د «افغانستان له ملي مقاومت» جبهې سره د همکارۍ په تور	طالبان
۳۴	فیض محمد	سړی	بلخ	۱۵ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۳۵	محب الله	سړی	بدخشان	۱۴ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۳۶	د طالبانو غړی	سړی	تخار	۹ د وږي	د جنسي تجاوز هڅه	قديم، د کور مالک
۳۷	د طالبانو غړی	سړی	تخار	۹ د وږي	د جنسي تجاوز هڅه	قديم، د کور مالک
۳۸	ګلبدين	سړی	زابل	۱۲ د وږي	د ځمکې پر سر شخړه	مقابل اړخ
۳۹	نامعلوم هويت (د قديم زوی)	سړی	تخار	۹ د وږي	شخړه	طالبان
۴۰	يو ۲۸ کلن سړی	سړی	بغلان	۱۴ د وږي	دښمني	مقابل لوری
۴۱	يوه ۱۱ کلنه نجلۍ	ماشوم	بغلان	۱۴ د وږي	دښمني	مقابل لوری
۴۲	نامعلوم هويت	سړی	پروان	۱۲ د وږي	کورنی تاوتريخوالی	کرزی، د مقتول ورور
۴۳	غوث الدين	سړی	فارياب	۱۱ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۴۴	نامعلوم هويت	سړی	ارزګان	۱۱ د وږي	شخړه	مقابل لوری
۴۵	عبدالخالق	سړی	پروان	۱۰ د وږي	دښمني	نامعلوم
۴۶	يو ۱۶ کلن تنکی ځوان	ماشوم	ننګرهار	۱۰ د وږي	هوايي ډزې	نامعلوم کسان
۴۷	ايوان	سړی	بلخ	۸ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۴۸	محمد امين	سړی	بغلان	۸ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۴۹	خدای رحم	سړی	فارياب	۸ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۵۰	نامعلوم هويت	سړی	بغلان	۷ د وږي	د دوو وروڼو تر منځ شخړه	د مقتول ورور
۵۱	نامعلوم هويت	سړی	بغلان	۷ د وږي	د دوو وروڼو تر منځ شخړه	د مقتول ورور
۵۲	نامعلوم هويت	ښځه	بغلان	۷ د وږي	کورنی تاوتريخوالی	د مقتول مېړه
۵۳	محمد الدين	سړی	بغلان	۵ د وږي	شخړه	نااعلان شوی
۵۴	سميع الله	سړی	لغمان	۵ د وږي	د طالبانو ډزې	طالبان
۵۵	ميرزا حسين	سړی	پروان	۵ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۵۶	يوه ۱۲ کلنه نجلۍ	ماشوم	ننګرهار	۴ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۵۷	معتصم بالله	ماشوم	بدخشان	۲ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۵۸	عاشق الله	سړی	پروان	۲ د وږي	مرموز	نامعلوم کسان
۵۹	حورا سادات	ښځه	کابل	۲ د وږي	مرموز	نااعلان شوی
۶۰	فياض الحق	سړی	هرات	۱ د وږي	نامعلوم	طالبان
۶۱	نامعلوم هويت	سړی	ننګرهار	۱ د وږي	شخړه	د مقتول همکار

په ولایتي کچه وژنې

د وږي د مياشتې پرمهال اطلاعات روز ورځپاڼې له ۲۰ ولايتونو څخه د خلکو د وژنې راپور ورکړی دی. پروان ولايت د ۱۰ وژنو له امله د لړليک په سر کې دی او ورپسې تخار او بغلان ولايتونه دي.

د وژنو انګيزه

په دې راپور کې د وژنو انګيزه د سرچينو له څرګندونو او معلوماتو سره سمه  ارزول شوې. د سرچينو په وينا، د ډیری وژنو انګيزه معلومه نه وه او مرموزه بلل شوې ده. همدا راز د ځينو وژنو لامل دښمني، کورنی تاوتريخوالی، د ځمکې پر سر شخړه، وسله‌والې غلاوې او نښتې بلل شوي. په کومو پېښو کې چې طالبان پړه بلل شوي، خلک پکې د انسان تښتونې يا هم د «افغانستان د ملي مقاومت» د غړيتوب په تور او يا هم د نامعلوم دليل له کبله چې ښايي انتقام اخيستل وي، وژل شوي دي.

د قتل د انګيزې د معلومولو لپاره جنايي څېړنو ته اړتيا ده. دا چې د ډیری خبرونو سرچينې ولسي دي او د طالبانو جنايي برخه په دې اړه ځواب نه وايي، د ډیری وژنو انګيزې نامعلومې پاتې دي.

د قتل عاملان

د ډیری وژنو عاملان ناپيژانده کسان بلل شوي دي. له دې سره-سره، طالبان، د مقتول خپلوان، نښتې او وسله‌وال غله د قتلونو عاملين وو.

لکه څرنګه چې د قتلونو د انګيزو په شاخص کې «مرموز» زيات ياد شوی، د قتلونو د عاملانو په شاخص کې هم «ناپیژانده وسله وال» زيات راغلي دي.

په ۱۳ مواردو کې طالبان تورن شوي دي. دا ډله تر ډېره حده د پخوانيو نظاميانو او د هغو د خپلوانو په وژنه تورنه ده؛ همدا راز يې ځينې کسان د انسان تښتونې او د «افغانستان له مقاومت جبهې» سره د تړاو په تور وژلي دي. په دې لړ کې سرچينو د وږي پر ۱۶مه نېټه خبر ورکړ چې طالبانو دوه ورزشکار ځوانان په بلخ کې د انسان تښتونې په تور ووژل. د سرچينو په وينا، په دې ځوانانو کې يوه تن په نظامي برخه کې د کار مخينه درلوده او اوس يې عادي ژوند کاوه.

همدا راز د وږي د مياشتې پر ۲۱مه نيټه سرچينو خبر ورکړ چې طالبانو په پروان کې لومړی يو سړی نيولی او بيا يې تر شکنجې وروسته وژلی دی. د دې سړي نوم عبدالنظير و او کشر ورور يې عبدالجميل تتمدره «پخوانی جهادي قومندان» او د جمعيت اسلامي ګوند له غړو څخه و.

د وږي د مياشتې پر لومړۍ نېټه هم سرچينو وویل، چې طالبانو په هرات کې یو پنجشېری ځوان نيولی او تر شکنجې لاندې دی. د سرچينو په وينا، د دې ځوان نوم فياض الحق و او ايران ته د سفر پر مهال د طالبانو له لوري نيول شوی دی. سرچينو زياته کړې چې فياض الحق د پنجشېر ولايت د درې ولسوالۍ د «تمبنه» سيمې اصلي اوسېدونکی و.

په تخار کې د يوه بل مورد په اړه ځايي سرچينې ادعا کوي چې د خواجه بهاء الدين په ولسوالۍ کې د طالبانو دوه غړي د جنسي تېري په اراده يوه کور ته ننوتلي وو او د کور له څښتن سره په نښته کې وژل شوي وو. په دې شخړه کې د کور د مالک زوی هم وژل شوی و.

د پخوانيو نظاميانو وژنه

طالبانو واک ته تر رسېدو وروسته عمومي بښنه اعلان کړه او ويې ويل چې په دې فرمان سره د پخواني حکومت نظاميان مصوون دي؛ خو د دې دوو کلونو پر مهال د پخوانيو نظاميانو وژنو او نيونو دوام درلود.

په وروستيو کې ملګرو ملتونو اعلان وکړ چې د طالبانو په وسيله يې د پخواني حکومت د نظاميانو او چارواکو ۲۱۸ وژنې مستندې کړې دي.

اطلاعات روز ورځپاڼې د تېرې يوې مياشتې پرمهال د نهو داسې پېښو خبر ورکړی چې پخواني نظاميان، «پخواني جهادي قومندانان او ولسي مخور» او د هغوی خپلوان پکې وژل شوي دي.

د وږي د مياشتې پر ۲۸مه نېټه سرچينو له کندهار څخه خبر ورکړ چې د دې ولايت په مرکز کې د پوځ يو پخوانی افسر د ناپېژاندو وسله‌ والو کسانو له خوا د چاقو په وسيله وژل شوی دی. نامعلومو وسله‌والو له کور څخه بیولی و.

د وږي د مياشتې پر ۲۳مه نېټه پېښو ته د رسيدګۍ په چارو کې د پخواني حکومت د دولت د وزير غلام بهاء الدين جيلاني ساتونکی محمد عالم د پروان د مرکز په «تګلر» کلي کې د ناپيژاندو کسانو له لوري ووژل شو. د ده يوه خپلوان ادعا وکړه چې د طالبانو له خوا وژل شوی دی.

د وږي د مياشتې پر ۳مه نېټه سرچينو په پروان ولايت کې وويل، چې طالبانو لومړی يو کس ونيوه او بيا يې شکنجه او وواژه. دې سرچينو اطلاعات روز ورځپاڼې ته وويل، چې د دې کس نوم عبدالنظير و، چې د «پخواني جهادي قومندان» او د جمعيت اسلامي د غړي عبدالجميل تتمدره کشر ورور و.

د وږي د مياشتې پر ۲۱مه نېټه راپور ورکړل شو چې د ولسي پاڅون پخوانی قومندان حيات الله د تخار د مرکز تالقان ښار په «مغل قشلاق» کلي کې د طالبانو د استخباراتو له لوري ووژل شو.

د وږي د مياشتې پر ۲۰مه نېټه په تخار کې سرچينو وويل، چې د «عبدالغفار صابر» په نوم يو پخوانی نظامي د طالبانو له لوري په ډزو وژل شوی، خو په دې ولايت کې د طالبانو امنيه قومندانۍ وويل چې نوموړی د نامعلومو کسانو له لوري وژل شوی دی.

همدا راز د وږي د مياشتې پر ۲۰مه نېټه ځايي سرچينو راپور ورکړ چې د پخواني حکومت د کورنيو چارو وزارت د ځانګړي ځواک يو تن د پروان په مرکز کې د طالبانو له لوري وژل شوی دی. د دې پخواني نظامي نوم محمد يوسف و او عمر يې ۲۸ کاله و.

د وږي د مياشتې پر ۱۹مه نېټه ناپېژانده وسله‌والو کسانو د ننګرهار په مرکز جلال اباد کې د «شیخ مقدس بلال» په نوم يو پخوانی «جهادي قومندان» وواژه.

د وږي د مياشتې پر ۱۶مه نېټه طالبانو د اکبر جرأت په نوم يو پخوانی نظامي د «افغانستان له مقاومت جبهې» سره د تړاو په تور تر نيولو وروسته د کاپيسا په مرکز کې وواژه.

د وږي د مياشتې پر څلورمه نېټه، په بدخشان کې ځايي سرچينو وويل، چې د ولسي پاڅون د پخواني قومندان يو لس کلن زوی د دې ولايت په «شهدا» ولسوالۍ کې ځړول شوی دی. سرچينو ادعا وکړه چې د طالبانو کسانو دا ماشوم را ځړولی دی، خو طالبان وايي چې دا ماشوم «ناپيژانده کسانو» وژلی دی.

د ښځو وژنې

اطلاعات روز ورځپاڼې د وروستۍ يوې مياشتې پر مهال لږ تر لږه د اوو ښځو د وژل کېدو راپور ورکړی دی. له دې ښځو څخه درې يې د خپلو مېړونو له لوري وژل شوې دي او د دریو نورو د وژنې عامل هم ناپيژانده کسان چې نامعلومې انګيزې لري، بلل شوي دي.

له دې ښځو څخه يوه يې د حورا سادات په نوم ځوانه يوټيوبره ده چې په کابل کې په مرموزه توګه وژل شوې ده. د طالبانو پوليسو اعلان کړی چې د دې وژنې په تړاو يې د يوې ښځې په ګډون دوه تنه نيولي دي. طالب مسوولينو د حورا سادات د وژنې او د وژنې د انګيزې په اړه څه نه دي ويلي. ځينې راپورونه وايي چې دا نجلۍ د خپلو دوستانو په کور کې په زهرو مسموم شوې ده.

اطلاعات روز د وږي مياشتې پر مهال تر ۱۲ کلنو د کمو دریو نجونو د وژنې راپور ورکړی چې د سرچينو په وينا د ناپيژانده کسانو له لوري وژل شوې دي.

د ارزګان ولايت په خاص ارزګان ولسوالۍ کې ځنځيري قتلونه

د ارزګان ولايت په خاص ارزګان ولسوالۍ کې يوازې د وږي د مياشتې پر مهال د شيعه ميشتې سيمې «جوی‌نو» (ششپر) څلور اوسېدونکي وژل شوي دي.

په تازه پېښه کې يو پلار او زوی د چهارشنبې په ورځ (۲۹ د وږي) تر غرمې وروسته په پښتون مېشته «تنګي سبزچوب» کې لومړی نيول شوي او وروسته وژل شوي دي.

يوې سرچينې اطلاعات روز ورځپاڼې ته وويل، چې د نيوونکو هويت لاهم معلوم نه دی، خو د دې دوو تنو تر نيولو وروسته یې پلار په ډزو وژلی او د زوی يې غاړه پرې کړې ده.

د وږي پر ۲۱مه نېټه هم له جوی نو (ششپر) سيمې څخه سرچينې خبر ورکړ چې د سيد اميرشاه په نوم يو بزګر چې په سيد علوي مشهور و، د توپنګچې په ډزو وژل شوی دی.

دې سرچينې زياته کړه چې د قتل عاملان معلوم نه دي، خو پښتانه دي.

سرچينې د وژنې د انګيزې په اړه وويل، چې «(د وژل شويو) جرم هزاره توب او شيعه والی» و.

د سرچينو له معلوماتو سره سم، د تېرو دوو کلونو پرمهال چې طالبان پر افغانستان واکمن شوي، د جوی نو (ششپر) سيمې ۱۷ تنه وژل شوي دي.

سرچينې وايي، چې د جوی نو سيمې د اوسېدونکو د مالونو غلا، لوټول او ويجاړول اوج ته رسېدلي او دوی له جبري کډوالۍ سره مخ دي. په يوه پېښه کې، یو شمیر کسانو په جوی نو سيمه کې په لسګونو ميوه لرونکې ونې غوڅې کړې دي.

د سرچينو په وينا، د طالبانو له واکمنېدو راهيسې بيا تراوسه د جوی نو د اوسېدونکو ۲۰ کورونه يا ويجاړ شوي او يا هم اور ورته اچول شوی دی. همدا راز سږکال د دې سيمې د اوسېدونکو دریو موټرو ته هم اور ورته شوی دی.

ځايي سرچينې د دې اقداماتو انګېزه قومي شخړه بولي. د دوی په وينا، پښتانه د جوی نو سيمې اوسيدونکي وژني او مالونه يې لوټي تر څو يې په جبري توګه کډوالۍ ته اړ کړي. ويل کېږي چې د وروستيو څو لسيزو پر مهال د قومي شخړو له کبله په جوی نو کې له مېشتو کورنيو څخه نيمې يې جبري کډوالۍ ته اړې شوې دي.