اطلاعات: نتایج یک تحقیق کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نشان می‌دهد که 78.8 درصد از اشخاص دارای معلولیت که در این تحقیق شرکت داشته‌اند، از حق تعلیم و تحصیل برخوردار نمی‌باشند.
از مجموع 883 تن معلول که در این تحقیق شرکت داشته‌اند، 696 تن آنان از حق تعلیم و تحصیل برخوردار نمی‌باشند و تنها 183 تن که به‌صورت مجموعی 20.7 درصد مصاحبه‌شونده‌ها را تشکیل می‌دهد، گفته‌اند که به تعلیم و تحصیل دسترسی دارند. 62 تن در مکتب‌های خاص بینایی و شنوایی، 86 تن در مکتب‌های عام دولتی، 13 تن در مدرسه‌های دینی و 14 تن در دانشگاه‌ها می‌روند و 20 تن دیگر در سایر مراکز تعلیمی، آموزش می‌بینند.
از مجموع اشخاصی که به مکتب نمی‌روند، 15.97درصد (141 تن) عدم توجه والدین، 51.87 درصد (458 تن) دور بودن راه، 0.68 درصد (6 تن) جنگ و مهاجرت، 0.45 درصد (4 تن) فقر، 1.25 درصد (11 تن) معلولیت شدید را از دلایل نرفتن به مکتب و دانشگاه گفته‌اند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر می‌گوید که این تحقیق به هدف دانستن تعداد اشخاص دارای معلولیت که از ابتدایی‌ترین حقوق‌شان برخوردارند، انجام یافته است. این سومین گزارش تحقیقی این نهاد است که درباره افراد معلول به نشر می‌رسد. این نهاد پیش از این گزارش‌هایی درباره «بررسی مشکلات اشخاص دارای معلولیت در سطح خانواده و جامعه» و «بررسی وضعیت دسترسی فزیکی برای اشخاص دارای معلولیت به اماکن عامه» را نشر کرده است.
آخرین تحقیق این نهاد در 22 ولایت کشور صورت گرفته است. 20 درصد مصاحبه شونده‌ها زنان و 79.6 درصد مصاحبه شونده‌ها را مردان تشکیل می‌دهد.
هم‌چنان در این گزارش آمده است که 52.8 درصد از مصاحبه شونده‌ها از وسایل کمکی استفاده نمی‌کنند و 46.9 درصد دیگر از وسایل کمکی استفاده می‌کنند. 34.88 درصد این مصاحبه شونده‌ها گفته‌اند که این وسایل را از کمیته صلیب سرخ و مؤسسات خیریه به‌دست آورده‌اند. بیش از 10 درصد دیگر هم گفته‌اند که خود شان این وسایل را تهیه کرده‌اند و تنها 0.23 درصد گفته‌اند که این وسایل را از وزارت کار و امور اجتماعی به‌دست آورده‌اند.
مطابق قانون حقوق و امتیازات اشخاص دارای معلولیت، وزارت کار و امور اجتماعی، شهدا و معلولین به همکاری وزارت صحت عامه و انکشاف شهری، شاروالی‌ها و ریاست کمیته ملی المپیک، مراکز بازتوانی اشخاص دارای معلولیت را در مرکز و ولایات کشور در صورت امکان تأسیس می‌نماید.
در این گزارش هم‌چنان آمده است که 46.9 درصد از مصاحبه شونده‌ها معاش معلولیت اخد نمی‌کنند و 42.70 درصد گفته‌اند معاش معلولیت دریافت می‌کنند.
این درحالی است که در ماه میزان امسال وزیر کار و امور اجتماعی، شهدا و معلولین، نسرین اوریا خیل، ادعا کرد که مسئولان این وزارت 50 هزار کارت جعلی که به معلولان خیالی در سراسر کشور توزیع شده بود، را شناسایی کرده‌اند. وی گفته بود که شماری از افراد با استفاده از این کارت‌ها از دولت معاش ماهوار دریافت می‌کردند. خانم اوریا خیل گفته بود که هم‌چنان 600 معلول دیگر شناسایی شده که همزمان از دو کارت معلولیت استفاده می‌کنند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر با نشر این تحقیق از دولت افغانستان، مؤسسات داخلی و بین‌المللی که برای دفاع از حقوق بشر و به‌خصوص اشخاص دارای معلولیت کار می‌کنند، خواسته است برای رفع این مشکلات کمک‌های بیشتری را در نظر بگیرند.
15 درصد کل نفوس جهان را اشخاص دارای معلولیت تشکیل می‌دهد. مطابق آماری که در سال 2005 توسط مؤسسه «هندیکپ انترنشنل» ارائه شد، در حدود 2.7 درصد نفوس کشور را که 840000 نفر می‌شود، اشخاص دارای معلولیت‌های شدید تشکیل می‌دهد. از این میان 59 درصد آن را مردان و 41 درصد دیگر را زنان تشکیل می‌دهد.
