سفر هیأت افغانستان به واشنگتن؛ جابه‌جایی روایت جنگ و صلح

سفر هیأت افغانستان به واشنگتن؛ جابه‌جایی روایت جنگ و صلح

هیأت افغانستان به ریاست رییس‌جمهور غنی و متشکل از عبدالله عبدالله رییس شورای علی مصالحه ملی، معاون اول ریاست‌جمهوری، مشاور امنیت ملی، وزیر خارجه و برخی از مقامات دولتی و اعضای هیأت مذاکره‌کننده‌ی دولت افغانستان پس از یک سفر دوروزه به واشنگتن و دیدار‌های جداگانه با جو بایدن؛ رییس‌جمهور، نانسی پلوسی؛ رییس مجلس نمایندگان، لویید آستین وزیر دفاع و جمعی از سناتوران و جنرالان برحال و بازنشسته‌ی ایالات متحده به کابل برگشت.

مهم‌ترین پیام و نتیجه‌ی این سفر، تأکید و توافق بر دوام حمایت‌های سیاسی، امنیتی و مالی ایالات متحده از نیروهای امنیتی ملی، توسعه، حقوق بشر و اقلیت‌های قومی افغانستان در فصل جدید روابط دو کشور پس از خروج نیروهای خارجی از افغانستان بود. مقامات ارشد ایالات متحده از رییس‌جمهور تا رییس مجلس نمایندگان این کشور، به صراحت از دوام حمایت‌های سیاسی، امنیتی و مالی به افغانستان سخن گفتند. در حاشیه‌ی تأکید بر دوام این حمایت‌ها، حمایت ایالات متحده از روند صلح افغانستان و حل منازعه‌ی جاری در کشور از طریق مذاکرات سیاسی نیز در فهرست آمد.

از نزدیک به دو سال‌‌ونیم قبل که ایالات متحده مذاکراتش با گروه طالبان را آغاز کرد، ایالات متحده با چشم‌داشت به عقد یک توافق سیاسی میان طالبان و دولت افغانستان پس از توافق واشنگتن با طالبان، روایت سیاسی‌ و رسانه‌ای‌اش را بر حل سیاسی منازعه‌ی افغانستان متمرکز کرده بود. امریکایی‌ها به‌صورت مکرر از ضرورت حل سیاسی منازعه‌ی افغانستان و امتناع از پرداختن به ادبیات دفاع نظامی در برابر طالبان سخن می‌گفتند. روایت ایالات متحده در تقریبا دو سال اخیر در خصوص افغانستان، روایت صلح و ضرورت مذاکرات سیاسی برای دست‌یابی به توافق صلح بود.

پس از عقد توافق‌نامه‌ی صلح میان ایالات متحده و طالبان، این گروه خشونت‌ها را در افغانستان افزایش داد و موجی از حملات برای هدف‌ قراردادن روزنامه‌نگاران، فعالان مدنی و حقوق ‌بشری، کارمندان دولت و افسران ارتش را در شهرها آغاز کردند. با اعلام رسمی آغاز خروج نیروهای خارجی از افغانستان، در هفته‌های اخیر طالبان سطح خشونت‌ها و حملات‌شان را به‌شکل بی‌پیشینه‌ای افزایش دادند. طالبان با حمله بر ده‌ها ولسوالی، در حدود ۵۰ ولسوالی را در شمال، شمال‌شرق و شمال‌غرب کشور تصرف کردند. این اقدام طالبان در منافات صریح با یکی از بندها و شروط اساسی توافق صلح این گروه با ایالات متحده است. براساس توافق‌نامه‌ی دوحه، طالبان ملزم به کاهش خشونت‌ها در کشور هستند.

افزایش حملات طالبان سبب شد که دستکم در مقام اعلامیه‌ها و مواضع سیاسی رسمی، ایالات متحده روایت جنگ و دفاع و حمایت از نیروهای امنیتی افغانستان را به سطح بیاورد. این نخستین‌بار در بیش از دو سال اخیر است که ایالات متحده با میزبانی از هیأتی متشکل از رهبران ارشد افغانستان در واشنگتن، دوام حمایت از نیروهای امنیتی ملی، حقوق بشر، انکشاف و توسعه و اقلیت‌های قومی و مذهبی در افغانستان را به صراحت در صدر مواضع و اعلامیه‌های رسمی‌شان با تأکید و برجستگی می‌آورد.

به‌نظر می‌رسد با افزایش خشونت‌ها توسط طالبان در هفته‌های اخیر و سفر هیأت افغانستان به واشنگتن، روایت جنگ و صلح برای نخستین‌بار در طول دو سال اخیر، به این برجستگی و صراحت جابه‌جا شده است. مذاکرات در دوحه عملا متوقف است. در داخل کشور، طالبان بر طبل جنگ می‌کوبند و در مقابل این رفتار طالبان، موجی از بسیج‌های خودجوش مردمی در حمایت از نیروهای امنیتی در سراسر کشور در حال شکل‌گیری است. ایالات متحده به‌عنوان مهم‌ترین شریک استراتژیک افغانستان و اصلی‌ترین حامی و مهندس روند صلح کشور، اکنون به‌جای تأکید بر دوام مذاکرات صلح و حل سیاسی منازعه‌ی افغانستان، دستکم در حد مواضع و اعلامیه‌های رسمی و رسانه‌ای، بر دوام حمایت مالی، تجهیزاتی و آموزشی از نیروهای امنیتی ملی افغانستان تأکید می‌کند.

چنین به‌نظر می‌رسد که طالبان با داغ‌کردن تنور جنگ و کوبیدن بر طبل خشونت و نظامی‌گری، جابه‌جایی روایت جنگ و صلح را رقم زده‌اند. اگر این جابه‌جایی قوت بگیرد، افغانستان به‌سمت یک خشونت بی‌رحمانه و بسیار خونین سقوط خواهد کرد. نتیجه‌ی این سقوط چیزی جز ریخته‌شدن خون‌های بیشتر، ویرانی گسترده‌تر، خصومت و ستیزه‌جویی بیشتر نخواهد بود؛ زیرا همه‌ی طرف‌های دخیل در این جنگ، می‌دانند که منازعه‌ی جاری پیروز نهایی ندارد.