وزارت امور داخله افغانستان میگوید گروه طالبان پس از تسلط بر ولسوالی سپین بولدک در ولایت قندهار، حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ تن از افراد ملکی را از خانههایشان بیرون کرده و در حدود ۱۰۰ نفرشان را تیرباران کردهاند. میرویس ستانکزی، سخنگوی وزارت داخله به روزنامه اطلاعات روز گفته بود که اجساد غیرنظامیان در چوک سپین بولدک و ریگستانها دیده شدهاند. بهگفتهی او غیرنظامیان کشتهشده از طیفهای مختلف جامعه از جمله ورزشکار، نویسنده، تاجر، وبلاگنویس و افراد عادی بودهاند. آقای ستانکزی گفته بود که طالبان این کمیت بزرگ غیرنظامیان را در یک اقدام «انتقامجویانه» کشتهاند.
در همینحال سازمان دیدبان حقوق بشر در گزارشی نوشته بود گروه طالبان برای یافتن کارمندان دولت و نیروهای امنیتی افغانستان جستوجوی خانهبهخانه را آغاز کردهاند و به نقل از برخی منابع محلی، بیشتر از ۳۰۰ تن توسط گروه طالبان بازداشت شدهاند که تاکنون هیچ خبری از آنها نیست. به دنبال این رویداد و نشر خبرهای مبتنی بر کشتار هدفمند افراد ملکی از سوی گروه طالبان در سپین بولدک، دادستانی کل افغانستان در خبرنامهای اعلام کرده است که «در پرتو معاهدات بینالمللی، این رویداد ناگوار مصداق بارزی از جرایم بینالمللی بوده و در کُد جزای افغانستان نیز به صراحت تحت جرایم نسلکشی و جنایتجنگی، جرمانگاری شده است.» در این خبرنامه آمده است که دادستانی کل افغانستان به ارگانهای امنیتی-کشفی هدایت داده تا در هماهنگی با ریاست څارنوالی مبارزه با جرایم بینالمللی، این رویداد را در پرتو قوانین نافدهی کشور به گون همهجانبه بررسی نموده و یافتههای خویش را غرض تحقیق و تعقیب عدلی و مجازات مرتکبین آن، با این اداره شریک کند.
گروه طالبان روز سهشبنه، ۲۳ سرطان سال جاری ولسوالی سپین بولدک در ولایت قندهار را از کنترل نیروهای امنیتی افغانستان خارج کردند. ولسوالی سپین بولدک هم مثل بسیاری از ولسوالیهای دیگری که در ماههای اخیر سقوط کرده، بدون جنگ و درگیری شدید بهدست گروه طالبان افتاده است. پنج روز پس از تسلط طالبان بر این ولسوالی، چهل تن از جنگجویان این گروه سوار بر دو موتر، حدود ساعت ۲:۳۰ نیمهشب وارد خانهی فدامحمد افغان، یکی از اعضای شورای ولایتی قندهار در شهرک مرزی سپین بولدک شدند. طالبان دو پسر فدامحمد افغان به نامهای شیرمحمد افغان و محمود خان افغان را از خانه کشیده و هر دو را تیرباران کردند.
آقای فدامحمد در گفتوگو با اطلاعات روز میگوید پسرانش مأمور امنیتی و کارمند حکومت نبودند، اما طالبان آنها را بدون هیچ جرم و دلیلی نیمهشب از خانه بیرون کرده و کشتهاند. «محمود خان مسئول کمیته المپیک در سپین بولدک بود و شیرمحمد شغل آزاد داشت. طالبان در بیانیهی خود نوشتهاند که مشکل ما شخصی بوده، مگر هر کس مشکل شخصی داشت طالبان میکشند؟ اگر مشکل شخصی باشد باز هم طالبان مسئول هستند.» در همینحال سازمان دیدبان حقوق بشر گزارش داده است که «گروه طالبان پسران فدامحمد افغان را به اتهام داشتن رابطه نزدیک با خانواده جنرال عبدالرازق اچکزی، قومندان امنیه پیشین این ولایت که در سال ۲۰۱۸ کشته شد، تیرباران کردهاند.»
کریم کمین، استاد دانشگاه قندهار در گفتوگو با اطلاعات روز در رابطه به منازعه قومی/قبیلهای در قندهار میگوید اینکه دو قبیلهای نورزی و اسحاقزی در هماهنگی با همدیگر مخالف قوم/قبیله اچکزی و همینطور مخالف حکومت هستند. بنابراین افراد این قبیله در سپین بولدک در حمایت از گروه طالبان فعالیت داشته و دارند. افراد قبیله اچکزی که از نزدیکان جنرال عبدالرازق هستند، برخلاف نورزی و اسحاقزی حامی حکومت افغانستان بودهاند. آقای کمین میگوید بهدلیل منازعه و دشمنی دیرینهی قومی و قبیلهای در سپین بولدک، «حالا که طالبان آنجا حاکم شدهاند، شبها با استفاده از تاریکی وارد خانهها میشوند و دست به کشتار میزنند. آمار کشتهشدگان بیشتر از این ارقام است که در خبرها نشر میشود. چرا که روند شناسایی افراد متعلق به قوم اچکزی و کشتار آنها از سوی طالبان جریان دارد.»
آقای کمین به نقل از منبع دیگری میگوید طالبان کسانی را که متعلق به قوم اچکزی هستند، در ادارات دولتی یا در نهادهای امنیتی کار میکنند، اعضای خانوادهشان را گروگان میگیرند و از آنها میخواهند به سپین بولدک بروند و به طالبان تسلیم شوند. «در شهر قندهار یک کسی آمر حوزه امنیتی پولیس است که دو زن دارد و زنان او در سپین بولدک زندگی میکنند. طالبان به خانه آمر حوزه رفته، از زنان و کودکانش فیلمبرداری کرده برایش فرستاده. آمر حوزه را تهدید کرده که به سپین بولدک برود و خانوادهاش را نجات دهد، وگرنه طالبان زنان و کودکان او را میکشند.»
فدامحمد افغان میگوید برعلاوه پسرانش، برخی از افراد قبیلهی اچکزی نیز بهدست گروه طالبان کشته و یا مفقود شدهاند. وی از کسانی به نامهای «عصمت» و «حاجی حیات» یاد میکند که در روزهای اخیر توسط گروه طالبان تیرباران شدهاند. «حاجی حیات پسر حاجی شاه خان بود. حاجی شاه خان از بزرگان قوم اچکزی در سپین بولدک بود که قبلا توسط گروه طالبان ترور شد. حالا پسرش حاجی حیات را نیز در همان شب اول تسلط طالبان بر سپین بولدک، تیرباران کردند.» آقای افغان میگوید بیشتر جنگجویان گروه طالبان از مردمان محل هستند که اکثریت شان متعلق به قبایل نورزی و اسحاقزی میباشند.
حاجی ولی جان، باشنده سپین بولدک در گفتوگو با اطلاعات روز میگوید گروه طالبان مردم را تهدید کردهاند که اگر با رسانهها یا نهادهای حقوق بشری در مورد کشتهشدن اعضای خانوادهی شان حرف بزنند تمام خانوادهشان را یکجا میکشند. ولی جان میگوید «من تازه از فاتحه یکی از آشنایانم برگشتهام که توسط طالبان تیرباران شده بود. من نمیتوانم نام ببرم، چرا که ممکن است طالبان به خانوادهاش آسیب بزند.» در همینحال یک باشنده سپین بولدک که نخواست از او نام برده شود، میگوید «طالبان شبها جلو دروازه افراد مشخص میروند و مردانشان را از خانه بیرون میکنند و با خود میبرند که اکثریت آنها تاکنون به خانه برنگشتهاند. به احتمال زیاد طالبان آنها را در گورهای دستهجمعی زنده به گور میکنند.»
ملالی اسحاقزی، نماینده قندهار در پارلمان در گفتوگو با اطلاعات روز میگوید سپین بولدک یکی از ولسوالیهای مهم و استراتژیک ولایت قندهار بهشمار میرود. بعداز اینکه طالبان وارد سپین بولدک شدند، کشتار فردی و جمعی به راه انداختند که در آن هیچ شکی نیست. «معلوم است که مشکلات قومی نیز در بین بوده و فعلا عقدهای حرکت کردهاند. اما تا حالا معلوم نیست که از طرف کدام قوم مشخص چنین کار شده. به هر حالت شرایط جنگ است و تا وقتی ولسوالی از طالبان پس گرفته نشود این مسأله واضح نمیشود.»
خانم اسحاقزی میگوید کشتهشدگان همه از یک قوم خاص (اچکزی) نیستند. بلکه از قوم بارکزی و نورزی نیز در میان کشتهشدگان هستند. در سپین بولدک اقوام نورزی، اسحاقزی، اچکزی و بارکزی زندگی میکنند، اما بیشتر کشتهشدگان از یک قوم هستند. خانم اسحاقزی میگوید «من این ادعا را رد میکنم که مشخص روی قوم اسحاقزی انگشت میگذارند. قطعا این ادعا حقیقت ندارد. بدبختانه یک تعداد کسانیکه میخواهند مسایل قومی را دامن بزنند، تلاش دارند جنگ قندهار را نیز قومی بسازند. البته در جنگ حلوا پخش نمیشود. در عینزمان من تأیید نمیکنم که طالبان مشخصا از قوم نورزی و اسحاقزی بودهاند. به جرأت میگویم که اکثریت پنجابیهای پاکستانی بودند.»
جمال ناصر بارکزی، سخنگوی پولیس قندهار در گفتوگو با اطلاعات روز میگوید که هیچ یک از ارقام ذکرشده را رد یا تأیید نمیکند، چرا که ساحه در کنترل گروه طالبان است و پولیس قندهار آمار دقیق از تعداد کشتهشدگان و ناپدیدشدگان ندارند. آقای بارکزی نیز میگوید «براساس گفتههای مردم محل، گروه طالبان در سپین بولدک غیرنظامیان را تیرباران کردهاند. اما معلومات دقیق وجود ندارد که طالبان به چه تعداد و کدام اشخاص را از کدام قوم کشتهاند یا با خود بردهاند. پولیس قندهار تحقیق میکند تا مشخص شود که قضیه از چه قرار است.»
اگرچند اکثر منابع از کشتهشدن تعداد زیاد افراد ملکی متعلق به یک قوم خاص از سوی طالبان در سپین بولدک سخن میگویند که با انگیزه قومی و قبیلهای کشته شدهاند، اما هیچ یک از منابع به استثنای پسران فدامحمد افغان، از افراد کشتهشده نام نمیبرند و به نوعی میگویند که از منبع دیگری شنیدهاند که چنین رویدادی در منطقهشان اتفاق افتاده و مردم از ترس طالبان درباره قربانیان صحبت نمیتوانند. با اینهمه گروه طالبان با نشر اعلامیهای مدعی شدهاند که به غیر از کشتهشدن دو تن در سپین بولدک که آنها مشکل شخصی داشتند، هیچ کسی از سوی جنگجویان این گروه کشته نشده است. طالبان میگویند حاضر هستند تا به رسانهها و نهادهای حقوق بشری ثابت کنند که هیچ کسی از سوی این گروه در سپین بولدک با انگیزهی قومی کشته نشده است.