حدود یکونیم ماه پیش وحید [نام مستعار] با سه تن میل نوشیدن شراب در هرات کرده بودند، اما تصور این را هم نمیکردند که یک جنگجوی طالب در منطقه پل مالان هرات خودش را ساقی معرفی کند و آنان در دام بیفتند که راه فراری از آن وجود ندارد.
جنگجویان طالبان وحید را با دوستانش به ساختمان قوماندانی امنیه ولسوالی انجیل هرات منتقل کردند. در آغاز برای آنان گفته شده بود که تا چند ساعت دیگر رها میشوند، اما مدعیاند که طالبان زیر قولشان زدند و آنان را به شدیدترین شکل ممکن شکنجه کردند.
شبهای جهنمی
وحید سختیها در زندان طالبان را چنین روایت میکند: «طالبان دستهای ما را بستند و ما را به زیرزمینی بردند و هر طالب که در مسیر راه با ما مواجه میشد، با قنداق تفنگ به شانههای ما میکوبید. ما را در زیرزمینی به پشت خواباندند و روی باسن ما شلاق زدند، تا باسن ما سیاه و کبود شد. حتا یک طالب ریسمان را در جریان شکنجه به گردن من انداخت و گفت که اعدامت میکنیم. من خیلی ترسیده بودم.»
در کنار وحید، ۱۸ تن دیگر نیز به جرم شرابنوشی و خرید و فروش آن در بازداشتگاه قوماندانی امنیه طالبان برای ولسوالی انجیل بهسر میبردند. صدای آه و ناله افراد تحت شکنجه، هشت شبانه روز زندگی کابوسبار را برای وحید و دوستانش رقم زده بود.
او تا همین حالا هم در شوک شکنجههای طالبان بهسر میبرد و برخی از شبها کابوس میبیند: «از بس که طالبان مردم را در زندان میزدند، شبهای ما به جهنم تبدیل شده بود. من هم میترسیدم که دوباره من را به جرم خریداری شراب لتوکوب و شکنجه کنند.»
شلاق
برخورد خشن برخی از جنگجویان طالبان به این زودیها از ذهن وحید پاک نمیشود: «طالبان چهره اصلی خود را به ما نشان دادند. یک طالب بیسواد چندین بار نزدیک گوش من آمد و گفت که تو را به جرم شرابنوشی میکشم و حتی برای تهدید بیشتر میل کلاشینکف را روی سر من گذاشت.»
پس از سپریکردن هشت روز زندان، دادگاه طالبان برای وحید و دوستانش بهدلیل تلاش برای خریداری مشروبات الکلی، ۳۹ ضربه شلاق مد نظر گرفت و این حکم تطبیق شد: «هر روز داگاه ما را به تعویق میانداختند و هر ثانیه سپری کردن در زندان طالبان، دردآور بود. خدا کند که هیچ کس به زندان طالبان نیفتد.»
وحید و دوستانش را به حکم قاضی طالبان به وسط ولسوالی انجیل هرات ایستاد کردند و از مردم خواستند که آنان را تماشا کنند، اما هیچ کس اجازه ضبط ویدیو و عکس را نداشت: «مأمور طالبان وقتی من را شلاق میزد، با صدای بلند میگفت هر کس شراب بخرد و یا بنوشد، با چنین سرنوشتی مواجه میشود. وقتی طالبان ما را شلاق میزدند، خوشحال بودند. حدود ۱۰۰ نفر جریان شلاق زدن ما میدید.»
پس از شلاق زدن، قاضی طالبان در یک ورق نوشته بود که بازداشت دوبارهشان به جرم خریداری و نوشیدن شراب، جزای سنگینتر در پی خواهد داشت: «عکسهای ما را گرفتند و برای ما گفتند که اگر دوباره بازداشت شویم، بخششی در کار نیست. من برگه تعهد خط خود به طالبان را پاره کردم. »

روایت شرعی
براساس شریعت اسلامی، در گام نخست باید اثبات شود که فرد مشروبات الکلی استفاده کرده یا نه؟ پس از آن حد شرعی جاری شود.
سید محمد شیرزادی، یکی از علمای دینی در گفتوگو با روزنامه اطلاعات روز میگوید که بیشتر فقههای اسلامی، ۸۰ شلاق برای افرادی که شراب نوشیدهاند، مد نظر گرفتهاند: «شرابنوشی براساس اقرار فرد، بوی دهن و یا دو نفر شاهد اثبات میشود. اما کسانی که در جریان خرید و فروش شراب دستگیر میشوند، حد ۸۰ ضربه شلاق بالایشان جاری نمیشود و این به صلاحیت حاکم اسلامی است که جریمه، حبس و یا شلاق را برای این افراد تعیین کند.»
او تأکید دارد که قبل از جاری شدن حکم شرعی، باید جرم شرابنوشی اثبات شود.
تکذیب شکنجه
آمار قوماندانی امنیه طالبان برای هرات نشان میدهد که طی چهار ماه گذشته بیش از ۲۰۰ تن را به اتهام، خرید، فروش، انتقال و استفاده از مشروبات الکلی بازداشت کردهاند.
وحید شاه رسولی، مسئول مطبوعاتی این قومندانی به روزنامه اطلاعات روز میگوید که در قوانین طالبان، خرید و فروش و استفاده از مشروبات الکلی مجازات سنگین دارد: «شراب جز جرمهای است که ضمانت ندارد و پس از ۲۴ ساعت دوسیه افراد از جنائی به محبس هرات منتقل میشود.»
او اما شکنجه و بدرفتاری با فروشندگان و استفاده کنندگان از مشروبات الکلی از سوی نیروهای قومندانی امنیه طالبان رد میکند و آن را شایعه میخواند.

رکود تولید و فروش
تا پیش از روی کار آمدن حکومت طالبان، بیشتر کشمشهای نیمه فاسد از مارکتهای دروازه قندهار هرات توسط تولیدکنندگان مشروبات الکلی خریداری میشد، اما حالا این کشمشها خریدار ناچیزی دارد.
محمد نبی، یکی از دوکانداران مندوی هرات به روزنامه اطلاعات روز میگوید که از ترس طالبان، تولیدکنندگان شراب جرئت نمیکنند که به دوکانها جهت خریداری کشمش مراجعه کنند.
او قصه میکند که پیش از حاکمیت طالبان، بازار خرید کشمشهای نیمهفاسد جهت تولید مشروبات الکلی بلند بود: «مردم میآمدند و کشمشهای خراب را که تنها به درد ساخت شراب یا علوفه حیوانات میخورد، خریداری میکردند. حالا تولیدکنندگان شراب از طالبان ترس دارند و کشمش نمیخرند. آنان خوب میفهمند که طالبان با کسی شوخی ندارند و اگر تولیدکنندگان شراب را دستگیر کنند، سخت مجازات میکنند.»
براساس روایتهای مردمی، طالبان در تلاش بازداشت ساقیها هستند و بسیاری از فروشندگان شراب دست از کار کشیدهاند.
حالا در دوران حاکمیت طالبان، شراب هم گران و هم به دشواری پیدا میشود.
با گذشت هر روز از روی کار آمدن حاکمیت طالبان، دسترسی به مشروبات الکلی دشوارتر میشود. محمد علی بیش از چهار ماه میشود که نتوانسته برای خود شراب خریداری کند: «ما پیش از آمدن طالبان یک بوتل نیم لیتر شراب وطنی بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ افغانی خریداری میکردیم، اما حالا این بوتلها به ۸۰۰ افغانی هم پیدا نمیشود. طالبان بیشتر ساقیها را گرفتند و ساقیهای هم که دستگیر نشدهاند، به افراد خیلی با اطمینان خود شراب میفروشند.»
او زندگی در زیر سایهی حاکمیت طالبان را دشوار برای خریداری مشروبات الکلی میداند: «شرابهای خارجی خیلی گران شده و از خریدن نیست. دولت سابق خیلی به شرابنوشی کاری نداشت، اما طالبان خیلی تند برخورد میکنند.»