در صحنهای از یک ویدیو که احتمالا توسط طالبان گرفته شده و بهصورت آنلاین منتشر شده، یک جنگجوی طالبان در ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۲ در ولسوالی دره ولایت پنجشیر، میان اجسادِ روی زمین ایستاده است. این ویدیو و دیگر ویدیوها و عکسهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی را «افغان ویتنس»، یک سازمان غیرانتفاعی منبع باز مستقر در بریتانیا بررسی کرده است.
براساس گزارشی که امروز (سهشنبه، ۲۶ میزان) منتشر شد، ماه گذشته در ولسوالی دره پنجشیر، در جریان حمله به نیروهای «جبهه مقاومت» در این منطقه، طالبان دستهای ۲۷ مرد را پس از دستگیریشان بسته و به ضرب گلوله کشتهاند. این گزارش ادعاهای قبلی این گروه مبنی بر کشتهشدن این افراد در میدان نبرد را رد میکند.
یکی از ویدیوهای این قتلها که در گزارش تأیید شده، پنج مرد را نشان میدهد که چشمها و دستهایشان را از پشت بستهاند. سپس جنگجویان طالبان در حالیکه با شادی فریاد میزنند به مدت ۲۰ ثانیه آنها را زیر رگبار گلوله میگیرند.
بهگفتهی محققان افغان ویتنس، این تحقیقات اولین پروژهای است که ادعاها در مورد استفاده طالبان از روشهای وحشیانه علیه نیروهای مخالف و حامیان آنها را تأیید میکند. طالبان از زمان بدست گرفتن قدرت در آگست ۲۰۲۱، با وجود اصرار بر به رسمیت شناخته شدن بینالمللی، قوانین سختتر و خشنتری را اعمال کردهاند.
دیوید آزبورن، رهبر تیم افغان ویتنس گفت که این گزارش «بارزترین نمونه»ای است که نشان میدهد طالبان علیه نیروهای «جبهه مقاومت» دست به «پاکسازی سازمانیافته» زدهاند.
افغان ویتنس گفت که دهها منبع تصویری از رسانههای اجتماعی -عمدتا فیلم و عکس- را تجزیه و تحلیل کرده تا بهطور قطعی ارتباط یک گروه از جنگجویان طالبان را با قتل ۱۰ مرد در ولسوالی دره پنجشیر تأیید کند؛ از جمله پنج مردی که در این ویدیو به شکل فجیعی کشته شدهاند.
این نهاد همچنین اعلام کرد که ۱۷ قتل غیرقانونی دیگر را با تجزیه و تحلیل تصاویری که بیشتر از رسانههای اجتماعی بدست آمده، تأیید کرده که همگی اجساد مردانی را نشان میدهد که دستهایشان از پشت بسته شدهاند.
آزبورن گفت: «با استفاده از تکنیکهای منبع باز، ما حقایقی را در مورد اعدام صحرایی و سیستماتیک یک گروه از مردان در دره پنجشیر در اواسط سپتامبر کشف کردهایم. در زمان اعدام، افراد بازداشتشده در بند بودند و برای طالبان که آنها را به اسارت گرفته بودند هیچ تهدیدی به حساب نمیآمدند.»
افغان ویتنس در گزارش خود مینویسد: یک ویدیوی ۳۱ ثانیهای از نمای بسیار نزدیک تصویری از قربانیان ارائه میکند. شنیده میشود که یکی از جنگجویان طالبان میگوید: «این مقاومت پنجشیرِ دره هزاره است. این پنجشیریها در دره هزاره هستند. به آنها نگاه کنید. اگر مقاومت میکنید، وضعیت شما این خواهد بود. مغزتان به این شکل روی سنگ خواهد ریخت. به مغزش نگاه کن، این وضعیت تو خواهد بود.» او در ادامهی صحبت با جسد در حالیکه پا را روی سر مرد کشتهشده گذاشته، میگوید: «حالت چطور است؟ [به فارسی] این [عضو] مقاومت است، به آنها نگاه کنید.»
در جای دیگر این گزارش در تجزیه و تحلیل ویدیویی آمده است: «صدای یکی از جنگجویان طالبان شنیده میشود که میگوید: “دو برادر بودند. پدرشان آنجا است…از ولسوالی خنج”. این اظهار نظر با اطلاعات گردآوری شده توسط سازمان غیردولتی افغان دیدبان صلح مطابقت دارد که گزارش داده بود “یارمحمد”، فرمانده اردوگاه شبا -یک اردوگاه “جبهه مقاومت” در منطقه دره هزاره- و دو پسرش در میان مردان اعدامشده بودهاند.»
چندین فیلم و عکس دیگر از جنگجویان به همراه اجساد، به تعیین موقعیت جغرافیایی و زمانبندی و همچنین ارائه نماهای نزدیک از جنگجویان طالبان در محل حادثه کمک کرد که با سایر ویدیوهایی که حضور این گروه در آن محتمل است، ارجاع داده شد.
عنایتالله خوارزمی، سخنگوی وزیر دفاع طالبان گفت که یک هیأت در حال بررسی فیلمهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی است. او گفت که تحقیقات ادامه دارد و نمیتواند جزئیات بیشتری ارائه دهد.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی دولت تحت کنترل طالبان برای اظهار نظر در دسترس نبود.
بنابر گزارشها، ماه گذشته مجاهد گفته بود که طالبان ۴۰ تن از نیروهای «جبهه مقاومت» را کشته و بیش از ۱۰۰ تن را در پنجشیر اسیر کردهاند. وی جزئیاتی در مورد چگونگی مرگ این ۴۰ مرد ارائه نکرد.
نیروهایی که در دره کوهستانی پنجشیر در شمال کابل میجنگند، از آخرین بقایای نیروهای امنیتی متلاشیشدهی افغانستان شکل گرفتهاند. این گروه پس از تسلط طالبان بر کشور و بدست گرفتن قدرت در آگست ۲۰۲۱، متعهد شد که در برابر طالبان مقاومت کند.
علیمیثم نظری، مسئول روابط خارجی «جبهه مقاومت» برای افغانستان گفت: «طالبان با کشتن اسرای جنگی که تسلیم آنها شده بودند، مرتکب جنایات جنگی شدهاند و فیلمها گواه این امر است.»
افغان ویتنس گفت که شواهد موثقی دال بر کشتهشدن ۳۰ نفر دیگر در اثر حمله ماه گذشتهی طالبان علیه نیروهای «جبهه مقاومت» در پنجشیر دارد.