منابع صحی در ولایت غزنی تأیید می‌کنند که ۱۰۹ مرکز صحی دولتی در شهر غزنی و سایر ولسوالی‌های این ولایت، در حال حاضر دسترسی به دارو ندارند و داروهای موجود در این مراکز تمام شده است.
این منابع که نخواستند هویت‌شان فاش شود، به روزنامه اطلاعات روز گفتند که اکثر این مراکز به‌دلیل نبود و یا کمبود دارو از پذیرش بیماران خودداری می‌کنند و همزمان ساکنان ولسوالی‌های مختلف این ولایت هم شاکی اند که به بیماران‌شان درست رسیدگی نمی‌شود.
یک منبع در ریاست صحت عامه‌ی طالبان در غزنی هم تأیید کرد که از حدود یک‌ونیم ماه پیش به این طرف برای مراکز صحی دولتی از سوی مؤسسه‌ی همکاری و انکشاف برای افغانستان (ادا)، مؤسسه‌ی تطبیق‌کننده‌ی عرضه‌ی خدمات صحی در غزنی، دارو و سایر مواد طبی فرستاده نشده است.
بی‌سرنوشتی در قرارداد
منبع صحی در ریاست صحت عامه‌ی طالبان در غزنی توضیح داد که کمبود و یا نبود دارو در مراکز صحی دولتی در این ولایت، به «بی‌سرنوشتی» در قرارداد میان مؤسسات تطبیق‌کننده‌ی عرضه‌ی خدمات صحی و وزارت صحت عامه‌ی دولت سرپرست طالبان برمی‌گردد.
او توضیح داد که وزارت صحت عامه‌ی طالبان در ماه نوامبر با این مؤسسات از جمله مؤسسه‌ی ادا، دو قرارداد ۱۵ روزه به امضا رسانده است. مطابق این قراردادها، مؤسسه‌ی ادا باید تا اواخر ماه نوامبر، در دو دور دوا و سایر مواد طبی قراردادشده را برای مراکز صحی غزنی خریداری نموده و به این مراکز منتقل می‌کرد. این منبع اما گفت به‌دلیل بی‌سرنوشتی قراردادها در ماه دسامبر و سال نو میلادی با مؤسسات تطبیق‌کننده‌ی عرضه‌ی خدمات صحی، این کار انجام نشده است.
همین طور تا دیروز (۱۲ دسامبر) به نقل از این منبع و دیگر منابع در شماری از مراکز صحی، دارو و سایر مواد طبی قراردادشده توسط مؤسسه‌ی ادا به این مراکز انتقال داده نشده است. ارزش این قرارداد در ماه‌های گذشته ۱۷ تا ۲۰ میلیون افغانی بوده است. افزون بر این، منابع گفتند که مؤسسه‌ی ادا، هیأت طالبان را در هنگام نظارت از روند ارایه‌ی خدمات صحی دور می‌زند: «زمانی که از سوی ریاست صحت عامه‌ی [طالبان] از سفر هیأت این ریاست به شفاخانه‌ها اطلاع داده می‌شود، ادا فوراً آن جا ادویه می‌فرستد.»
به‌گفته‌ی منابع، رسول‌خان نظری، رییس صحت عامه‌ی طالبان در روزهای گذشته از چند شفاخانه نظارت کرده و دارو در این شفاخانه به همین روش تأمین شده است.
در تصاویری که از هنگام بازدید رسول‌خان نظری از مراکز صحی دولتی منتشر شده، نیز نشان می‌دهد که این مراکز با کمبود دارود مواجه است. با این حال، موضوع کمبود و یا نبود دارو در مراکز صحی دولتی به‌صورت رسمی توسط مسئولان صحی گروه طالبان ابلاغ نشده است.
یک مقام وزارت صحت عامه‌ی طالبان نیز این موضوع را تأیید نموده و آن‌را «چالش جدی» و نگران‌کننده خواند. او گفت که بی‌سرنوشتی در قراردادها میان مؤسسات تطبیق‌کننده‌ی عرضه‌ی خدمات صحی و بی‌اعتمادی این مؤسسات نسبت به قراردادهای وزارت صحت عامه‌ی طالبان از دلایل اصلی این چالش است.
روزنامه اطلاعات علی‌رغم تلاش‌های مکرر موفق به دریافت دیدگاه مؤسسه‌ی ادا در این مورد نشد.
افزون بر مراکز صحی دولتی که تطبیق عرضه‌ی خدمات صحی در آن مراکز با مؤسسات خصوصی قرارداد شده است، وضعیت در شفاخانه‌ی حوزوی غزنی نیز تعریف چندانی ندارد. در این شفاخانه نیز مراجعه‌کنندگان شکایت دارند که دارو وجود ندارد و به بیماران به‌گونه‌ی درست رسیدگی نمی‌شود.
«بیمارم را با پول قرض به کابل آوردم»
محمدکبیر، ساکن ولسوالی مقر غزنی است که مجبور شده است با پول قرض پدر بیمارش را به کابل ببرد. پدر او مشکل تنفسی دارد. او در نخست پدرش را به کلینیک مرکزی مقر می‌برد و سپس به‌دلیل عدم رسیدگی درست، مجبور می‌شود پدر خود را به شفاخانه‌ی حوزوی غزنی منتقل کند.
او گفت: «هم در مقر و هم در غزنی رسیدگی درست به مریض نمی‌شد. وقتی که نفس‌کشیدن سر پدرم سختی می‌کرد، [دستگاه] اکسیجن را به دهن او می‌دادند. اما به مجردی که خوب می‌شد، دوباره آن را بر می‌داشتند. پدرم چند دقیقه بعد دوباره با مشکل مواجه می‌شد.»
در ولسوالی مقر داکتر به محمد کبیر پیشنهاد می‌کند که به‌دلیل نبود امکانات و دارو، پدرش را به غزنی ببرد و در غزنی هم محمدکبیر به‌دلیل عدم رسیدگی درست به بیمارش، تصمیم می‌گیرد که او را به کابل انتقال دهد. او گفت مجبور شده است تا هزینه‌ی تداوی پدر بیمارش در کابل را از آشنایان خود قرض بگیرد.
پدر او اکنون در یک شفاخانه‌ی خصوصی در کابل تحت درمان قرار دارد.
همین طور، مردی ساکن شهر غزنی که نمی‌خواهد هویتش در گزارش ذکر شود، روایت کرد که مجبور شده است به‌دلیل عدم رسیدگی به بیمارش، به کابل برود. او گفت که بیمارش یک شب در شفاخانه‌ی حوزوی غزنی بستر بوده است و در این شفاخانه او نیز تجربه‌ی مشابه دارد. او گفت: «رسیدگی نمی‌شد. وقتی که می‌گفتیم چرا توجه نمی‌شود، در پاسخ می‌گفتند هیچ چیز نیست و دست‌خالی که نمی‌شود رسیدگی کرد.»
به این مرد هم داکتری از نزدیکانش مشوره می‌دهد که اگر می‌خواهد بیمارش تلف نشود و وضعیتش بهبود یابد، باید او را به کابل انتقال دهد. او نیز بیمارش را به کابل می‌برد. این بیمار هم اکنون در یک شفاخانه‌ی خصوصی در شهر کابل بستر است. این وضعیت استثنا نیست. در آستانه‌ی زمستان ساکنان غزنی و به‌ویژه ولسوالی‌های دوردست و سردسیر آن همه‌ساله با این مشکل دست‌وپنجه نرم می‌کنند. سال گذشته، انتقال یک بیمار روی دوش مردم در ولسوالی ناور خبرساز شد. آنان به‌دلیل بارش سنگین برف و مسدودشدن مسیرهای مواصلاتی و نبود شفاخانه و مرکز صحی مجهز، این بیمار را برای چند ساعت روی دوش‌شان با پای پیاده انتقال دادند. حتا در شماری از مناطق غزنی، این موارد به مرگ بیماران منجر می‌شود.