کارشناسان سازمان ملل از جمله ریچارد بنت، گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر این سازمان در افغانستان به‌مناسبت هشت مارچ در یک بیانیه‌ی مشترک گفتهاند که ۲۰ سال پیشرفت برای حقوق زنان و دختران در افغانستان پس از روی کارآمدن طالبان از بین رفته است.
به‌گفته‌ی آنان، وضعیت حقوق زنان و دختران در افغانستان به دوران قبل از سال ۲۰۰۲ و دوره‌ی پیشین حکومت طالبان بازگشته است.
در بیانیه‌ی کارشناسان سازمان ملل آمده است که در سال ۲۰۰۲، زنان افغانستان پس از سال‌ها محرومیت از حقوق خود در رژیم قبلی طالبان، روز جهانی زن را پر از امید جشن گرفتند.
این روز در افغانستان و در مقر سازمان ملل متحد با موضوع «زنان امروز افغان: واقعیت‌ها و فرصت‌ها» تجلیل شد و تعهداتی هم برای حمایت از زنان افغانستان و بازسازی این کشور داده شد.
در بیانیه‌ی کارشناسان سازمان ملل آمده است که در آن روز جامعه‌ی جهانی گفت که وضعیت زنان افغانستان در رژیم قبلی طالبان «توهین به تمام معیارهای کرامت، برابری و انسانیت» بوده است.
به‌گفته‌ی آنان، علی‌رغم چالش‌ها، زنان و دختران در افغانستان در ۲۰ سال گذشته در راستای احقاق حقوق بشری خود پیشرفت‌های مستمری داشته‌اند.
اما کارشناسان سازمان ملل علاوه کرده‌اند که پس از حاکمیت دوباره‌ی طالبان در سال ۲۰۲۱، وضعیت به‌طور قابل توجهی به دوره‌ی قبل از سال ۲۰۰۲ پسرفت کرده است و زنان از حقوق و آزادی‌های اساسی خود از جمله حق آموزش محروم شده‌اند.
کارشناسان سازمان ملل به محدودیت‌های طالبان علیه زنان اشاره کرده و گفتهاند که در سرتاسر کشور، زنان گزارش می‌دهند که احساس می‌کنند نامرئی، منزوی و خفه شده‌اند و در شرایطی مانند زندان زندگی می‌کنند.
در بیانیه‌ی کارشناسان سازمان ملل آمده است که طالبان ادعای‌شان مبنی بر موقتی‌بودن محدودیت‌ها علیه زنان و دختران را با بازگشایی دانشگاه‌ها و مکاتب به‌روی زنان ثابت کنند.
آنان خواستار لغو ممنوعیت کار زنان در نهادهای غیردولتی نیز شده‌اند.
کارشناسان سازمان ملل تأکید کرده‌اند که طالبان تعهدات خود را تحت معاهدات بین‌المللی حقوق بشر، که افغانستان یکی از کشورهای عضو آن است، انجام دهند.
آنان در ادامه گفتهاند که جامعه‌ی جهانی باید به حمایت قوی از زنان «افغان» ادامه دهد.
در بیانیه‌ی کارشناسان سازمان ملل آمده است که جامعه‌ی جهانی، تعهد خود را با انجام اقدامات مشخص برای احقاق حقوق زنان و دختران در افغانستان، به‌ویژه حق تحصیل و اشتغال آنان، تجدید کند.
در این بیانیه از جامعه‌ی جهانی خواسته شده است: «تمام اعمال خشونت‌آمیز از جمله انتقام‌جویی علیه زنان و دختران را فورا متوقف کنید و فرآیندهایی را برای کشاندن عاملان خشونت به عدالت راه‌اندازی نمایید.»
کارشناسان سازمان ملل تأکید کرده‌اند که جامعه‌ی جهانی در تعاملات خود با طالبان به حقوق زنان و دختران اولویت بدهد و از این گروه بخواهد که احکام و سیاست‌هایی که به حقوق زنان و دختران تجاوز می‌کند را لغو کند.
آنان خواستار افزایش حمایت از زنان و دختران افغانستان برای از سرگیری کار، دسترسی به کمک‌ها و مراقبت‌های صحی نیز شده‌اند.