همزمان با بازگشایی دوباره‌ی اتاق تجارت و صنایع زنان در زون غرب افغانستان، زنان تجارت‌پیشه می‌گویند در حدود دو سال اخیر کاروبار شان رونق چندانی نداشته است و برخی‌های‌شان زیان نیز کرده‌اند. این زنان تجارت‌پیشه در نشست افتتاحیه‌ی اتاق تجارت و صنایع زنان در زون غرب از ولایت‌های هرات، غور، بادغیس، فراه و نیمروز در شهر هرات شرکت کرده بودند.
اتاق تجارت و صنایع زنان روز چهارشنبه (۲۴ جوزا) پس از دو سال توقف دوباره طی یک نشست رسمی کارش را از سر گرفت. در این نشست از هر ولایت ده زن تجارت‌پیشه شرکت کرده بودند و از میان خود سه نفر را به‌حیث اعضای جدید هیأت مدیره‌ی این اتاق انتخاب کردند.
ادبیا وزیری، رییس اتاق‌های تجارت و صنایع زنان در زون غرب افغانستان می‌گوید که این اتاق در گذشته تنها در سطح هرات فعالیت داشت اما اکنون فعالیت خود را در سطح زون گسترش داده است. او گفت: «زنان از پنج ولایت در این نشست که سه روز بود اشتراک کردند و ما تعهد می‌دهیم که از این پس فعالیت‌های خود را در سطح زون بیشتر کنیم تا تجارت زنان در این زون افزایش پیدا کند.»
زیان اقتصادی
پس از دو سال غیرفعال‌بودن اتاق تجارت زنان در زون غرب، این اتاق کار خود را در هفته‌ی گذشته در حوزه‌ی غرب افغانستان آغاز کرد اما اعضای این اتاق می‌گویند که در این دو سال تجارت آنان حداقل پنجاه درصد زیان کرده است.
ادبیا نوروزی، یکی از زنان تجارت‌پیشه که در نشست افتتاحیه‌ی این اتاق از ولایت غور به‌عنوان نماینده تعیین شده است، می‌گوید در این مدتی که طالبان در کشور حاکمیت داشتند، تجارت وی با رکود مواجه شده است. او که در ولایت غور یک فارم مرغ‌داری دارد، می‌گوید پیش از طالبان جمعی از زنان در فارم مرغ‌داری او کار می‌کردند اما پس از آن مجبور شده است تا شماری از کارمندانش را جواب بدهد.
او افزود: «خودم به‌دلیل علاقه‌ای که داشتم شروع به‌کار کردم. به زنانی که در ولایت‌های کوچک هستند زیاد توجه صورت نمی‌گیرد. امروز ما آمدیم این‌جا که همین اتاق افتتاح می‌شود و امیدواریم که از این پس ما هم زیرشاخه‌ی این اتاق باشیم و همکاری‌های لازم را دریافت کنیم.» خانم نوروزی بیان می‌دارد که از زمان روی کارآمدن طالبان، تجارت وی با مشکلات زیادی مواجه شده که امیدوار است پس از این اتاق تجارت برای آنان پروگرام‌های خوبی داشته باشد.
نجلا حسینی، یکی دیگر از زنانی است که در افتتاحیه‌ی اتاق تجارت و صنایع زنان در زون غرب از ولایت بادغیس به هرات آمده است. او نیز می‌گوید که محدودیت برای کار زنان از سوی حکومت سرپرست طالبان به زنان تجارت‌پیشه ضربه‌ی اقتصادی وارد کرده است.
نجلا حدود ده سال است که در بادغیس کارگاه قالین‌بافی دارد. او می‌گوید که در گذشته به کارگاه او بیش پنجاه زن کار می‌کردند اما در حال حاضر این تعداد به ده نفر رسیده است. او گفت: «تجارت ما کاهش یافته است. از زمانی که طالبان آمدند کار ما خیلی خراب شد و در حال حاضر حتا یک مارکت درستی هم نداریم که زنان بروند در آن‌جا کار خود را پیش ببرند. اکثر زنان به‌دلیل وجود طالبان و ترس از این گروه، به‌کار در خانه روی آورده‌اند. این‌طور هم اصلا بازار و خرید نیست.»
جمیله صادقی، یکی دیگر از زنان تجارت‌پیشه در هرات است. او ده سال است که کاروبار صادرات و پروسس زعفران را می‌کند اما می‌گوید پس از ماه آگست ۲۰۲۱، وی به مدت شش ماه مجبور شده بود که فعالیت‌اش را متوقف کند تا این‌که پس از مدتی دوباره کار خود را آغاز کرده است.
بانو صادقی می‌افزاید که در شرکت صادر و پروسس زعفران‌اش بیش از صد بانو در بخش پروسس این گیاه فعالیت داشتند که در حال حاضر این رقم به بیست نفر کاهش یافته است. او بیان می‌دارد که طالبان در این مدت دو سال خسارات زیادی به وی و دیگر زنان تجارت‌پیشه وارد کرده‌اند. او می‌افزاید: «طالبان که آمدند مجبور شدیم برای مدتی کار را متوقف کنیم تا ببینیم که آنان چه تصمیمی می‌گیرند. اگر به همین مدت ما کار می‌کردیم شاید چندین کیلو زعفران را از هرات به کشورهای بیرونی صادر می‌کردیم. من زیاد نقص کردم و این باعث شد که من هشتاد درصد از زنانی که این‌جا کار می‌کردند را جواب بدهم.»
تأثیرات محدودیت بر زنان تجارت‌پیشه
حکومت سرپرست طالبان دست‌کم ۵۰ حکم و فرمان برای محدودکردن زنان در دو سال گذشته صادر کرده است. این محدودیت‌ها زنان را از جامعه حذف و از کار و فعالیت، به‌شمول تحصیل بازداشته است.
براساس یک نظرسنجی بانک جهانی، کار زنان در سکتور خصوصی حدود پنج ماه بعد از سلطه‌ی طالبان بر افغانستان ۷۵ درصد کاهش یافته بود. طبق یک تحقیق دیگر در ماه نوامبر سال ۲۰۲۲، در این مدت زمانی حدود نیمی از زنان که قبلا در بدل کار معاش دریافت می‌کردند، کارشان را از دست داده‌اند. براساس این تحقیق، این به‌خصوص زنانی را که در شهرهای بزرگ بهتر آموزش‌دیده و تحصیل‌کرده بودند متأثر کرده است.
از سوی هم ادبیا وزیری، رییس اتاق‌های تجارت زنان در زون غرب می‌گوید که از زمان تغییر رژیم در کشور، تجارت زنان حداقل در هرات حدود ۳۰ درصد کاهش داشته است که این می‌تواند یک زنگ خطری برای اقتصاد زنان باشد.
او گفت: «پس از تغییر رژیم تعداد زیادی از خانم‌ها رفته بودند و تعدادی هم که ماندند، تجارت شان با رکود مواجه شدند.»
این در حالی است که پس از روی کارآمدن طالبان و محدودیت‌های روزافزون بر زنان، اکثر زنان خانه‌نشین شدند و در تازه‌ترین محدودیت‌های طالبان، زنان از رفتن به تمام مکان‌های تاریخی، مکان‌های تفریحی و رفتن به رستورانت‌ها منع گردیده‌اند.