دیدبان حقوق بشر می‌گوید که طالبان در کنار محروم‌کردن دختران از آموزش، آسیب جدی به آموزش پسران هم وارد کرده‌اند. به‌گفته‌ی این نهاد، با این کار طالبان یک نسل در افغانستان از دست خواهد رفت.
این نهاد امروز (چهارشنبه، ۱۵ قوس) با گزارشی درباره‌ی تأثیر طالبان بر تحصیل پسران، گفته است که سیاست‌ها و اقدامات این گروه، تحصیل پسران در افغانستان را نیز به خطر می‌اندازد.
به‌گفته‌ی دیدبان حقوق بشر، اقدامات طالبان در مکاتب پسرانه، شامل اخراج آموزگاران زن، افزایش استفاده از تنبیه بدنی و تغییرات قهقرایی در برنامه‌ی درسی است.
این نهاد افزوده است درحالی‌که ممنوعیت آموزش دختران و زنان، مورد توجه جهانی است، آسیب جدی به سیستم آموزشی پسران کم‌تر مورد توجه قرار گرفته است.
سحر فطرت، نویسنده‌ی این گزارش گفته است: «طالبان آسیب‌های جبران‌ناپذیری به سیستم آموزشی افغانستان برای پسران و همچنین دختران وارد می‌کند.»
دیدبان حقوق بشر گفته است که از راه دور با ۲۲ پسر در صنف‌های هشتم تا دوازدهم و همچنین با پنج والدین پسران در ولایت‌های کابل، بلخ، هرات، فراه، پروان، بامیان، ننگرهار و دایکندی مصاحبه کرده است.
اخراج آموزگاران زن
به‌گفته‌ی دیدبان حقوق بشر، طالبان تمام آموزگاران زن را از مکاتب پسرانه اخراج کرده و بسیاری از پسران را مجبور کرده‌اند که توسط آموزگاران فاقد توانایی آموزش ببینند یا حتا در صنف‌های درسی بدون آموزگار بنشینند.
وحید، دانش‌آموز صنف دوازدهم در کابل گفته است که برای صنف ۱۰، ۱۱ و ۱۲ مجموعا ۱۶ آموزگار زن و چهار آموزگار مرد داشتند.
او گفته است: «ما اکنون از غیبت آنان رنج می‌بریم و چهار آموزگار مرد ما نیز پس از آگست ۲۰۲۱ از کشور فرار کردند. در حال حاضر، آموزگاران مردی به ما آموزش می‌دهند که قبلا صنف‌های چهارم و پنجم را تدریس می‌کردند.»
ناطق، دانش‌آموز دیگر صنف دوازدهم در یک مکتب دولتی در کابل گفته است: «۹۰ درصد آموزگاران که صنف‌های ۱۰، ۱۱ و ۱۲ را در مکتب من تدریس می‌کردند، زن بودند. پس از به قدرت رسیدن طالبان، آموزگاران مرد جایگزین آنان شدند.»
این دنش‌آموز افزوده است که برای صنف او چهار آموزگار جدید تعیین شده‌اند که آنان بیشتر وقت خود را صرف صحبت در مورد دین، شیوه‌ی زندگی پیامبر اسلام و پیروزی طالبان می‌کنند.
تنبیه و تحقیر دانش‌آموزان
در گزارش دیدبان حقوق بشر آمده است که دانش‌آموزان و والدین آنان، استفاده از تنبیه بدنی، از جمله کتک‌زدن پسران به‌دلیل «استایل مو» یا تخلف از لباس یا داشتن تلفن همراه را نگران‌کننده توصیف کرده‌اند.
یکی دانش‌آموزان گفته است که یک بار به‌خاطر همراه داشتن موبایل و بار دوم به‌خاطر مدل مو، جلو همه با شلاق تنبیه شده است.
زمان، دانش‌آموزی در هرات گفته است: «قوانین سخت‌گیرانه‌ی طالبان خفه‌کننده است. در حال حاضر، به‌عنوان یک دانش‌آموز، پوشیدن هر چیزی رنگارنگ مانند گناه است. پوشیدن شلوار، تی‌شرت، کراوات و کت‌وشلوار همگی جرم محسوب می‌شوند. داشتن گوشی هوشمند در مکتب می‌تواند عواقب جدی داشته باشد. گوش دادن به موسیقی یا داشتن موسیقی می‌تواند منجر به تنبیه بدنی شدید شود.»
محمد گفته است که مکتب مثل گذشته سرگرم‌کننده نیست، ترس همیشگی از حضور ناگهانی مأموران امر به معروف و نهی از منکر وجود دارد.
ظاهر، دانش‌آموز دیگری گفته است که در مکتب او تمرکز بیشتری روی یادگیری زبان پشتو وجود دارد. او افزوده است: «یکی از آموزگاران جدید از هم‌صنفی من خواست که شعری به پشتو بنویسد، اما هم‌صنفی من نتوانست این کار را انجام دهد. آموزگار او را روی یک پا جلو صنف ایستاد کرد، چند سیلی به صورتش زد و گوش‌هایش را کشید. هم‌صنفی من احساس تحقیر کرد.»
دیدبان حقوق بشر گفته است که تنبیه بدنی کودکان در مکتب‌ها نقض حقوق بشری آنان است.
به‌گفته‌ی این نهاد، استفاده از خشونت برای تنبیه کودکان باعث درد و رنج، تحقیر و آسیب به رشد، موفقیت تحصیلی و سلامت روان کودکان می‌شود.
دیدبان حقوق بشر گفته است که کمیته حقوق کودک سازمان ملل متحد، هرگونه تنبیه بدنی را ممنوع کرده و همه‌ی کودکان حق دارند در محیطی عاری از خشونت آموزش ببینند.
حضور کم‌رنگ دانش‌آموزان
در گزارش دیدبان حقوق بشر آمده است که به‌دلیل تأثیر بحران‌های اقتصادی و کیفیت پایین آموزش در مکتب‌ها، حضور دانش‌آموزان کم‌رنگ شده است.
صادق، دانش‌آموز صنف یازدهم در کابل گفته است که بسیاری از هم‌صنفی‌هایش دیگر به مکتب نمی‌آیند و او انگیزه‌اش را برای درس خواندن از دست داده است.
او گفته است: «من علاقه‌ای برای پایان رساندن مکتب ندارم. کسی را که دانش و تخصص ندارد می‌آورند تا به ما فیزیک و کیمیا یاد بدهد. امسال برای ما سال سرنوشت‌سازی است و نمی‌توانیم با این آموزگاران بی‌سواد خود را برای کانکور آماده کنیم.»
عبدالغنی ۱۳ ساله در ولایت دایکندی گفته است: «از زمان سقوط حکومت جمهوری [در سال ۲۰۲۱]، مکتب‌های ما نیز در حال سقوط هستند. در مکتب من، شما فقط می‌توانید سه یا چهار پسر را در سطح متوسطه پیدا کنید.»
وی افزوده است که پسران به‌دلیل نیاز به کار به مکتب نمی‌آیند.
دانش‌آموز ۱۵ ساله، در صنف ۱۰ در بامیان گفته است: «بیشتر پسران برای کار در داخل کشور ترک تحصیل کرده‌اند یا به‌طور غیرقانونی از گذرگاه برای کار به ایران یا پاکستان رفته‌اند.»
طالبان برخی مضامین، از جمله هنر، ورزش، زبان انگلیسی و آموزش مدنی را حذف کرده‌اند و این باعث کاهش کیفیت آموزشی شده است.
دانش‌آموزی به دیدبان حقوق بشر گفته است: «از ۱۴ مضمون، ما [اکنون] فقط برای هفت مضمون آموزگار داریم و هفت مضمون دیگر تدریس نمی‌شوند.»
برای رسیدگی به بحران آموزش در افغانستان نیاز به واکنش بین‌المللی است
دیدبان حقوق بشر گفته است که دولت‌ها و آژانس‌های سازمان ملل متحد باید از طالبان بخواهند که به ممنوعیت تبعیض‌آمیز خود در مورد تحصیل دختران و زنان پایان دهند.
این نهاد گفته است که طالبان از نقض حقوق پسران برای آموزش ایمن و با کیفیت، با استخدام مجدد همه‌ی آموزگاران زن و اصلاح برنامه‌ی درسی مطابق با استانداردهای بین‌المللی حقوق بشر، جلوگیری کنند و به تمام تنبیهات بدنی پایان دهند.
نویسنده‌ی گزارش دیدبان حقوق بشر گفته است: «تأثیر طالبان بر سیستم آموزشی امروز به کودکان آسیب می‌رساند و آینده‌ی افغانستان را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد. برای رسیدگی به بحران تحصیلی افغانستان به یک واکنش بین‌المللی فوری و مؤثر به‌شدت نیاز است.»