نويسنده: محمد جان قنبري
این روزها کشانده شدن پای گروه داعش به ولايت‌هاي جنوبي و شرقي افغانستان به بحث داغي در رسانه‌هاي افغانستان تبديل شده است. مسئولان امنيتي ولايت‌هاي زابل، هلمند، پكتيا، غزني و ننگر‌هار در گفت‌و‌گو با رسانه‌ها تأييد كرده‌اند كه گروه داعش در حال سربازگيري و فعاليت‌هاي مخفي در اين ولايت‌ها مي‌باشد. عبدالرووف خادم، یک عضو سابق گروه طالبان كه مدت چند سال در زندان گوانتانامو زندانی بود، به‌تازگي در ولايت هلمند افغانستان به گروه داعش پيوسته و بيرق سياه اين گروه را به‌جای بيرق سفيد طالبان با گروه خود حمل مي‌كند. هم‌چنين ويديويي كه از طريق رسانه‌ها نشر مي‌شود، نشان مي‌دهد كه يك گروه از طالبان افغاني و پاكستاني به گروه داعش و خلافت ابوبكر البغدادي بيعت مي‌كنند. همين‌طور، در بهار سال روان شعارهایی به طرف‌داری از گروه داعش (زنده‌باد داعش) در دیوار دانشگاه کابل دیده شده که در پی آن یک تعداد دانشجویان بازداشت شدند.
سال گذشته گروه داعش در كشور‌‌هاي عراق و سوريه ظهور كرد. حالا دامنه‌ی فعاليت‌هاي اين گروه تا افغانستان گسترش يافته است. با توجه به توانايي اين گروه و رشد بنياد‌گرايي در افغانستان، زمينه‌ی سربازگيري گروه داعش در افغانستان وجود دارد.
توانايي اقتصادي گروه داعش
گروه داعش در حمله به شهر‌هاي عراق، به‌رغم قتل عام‌ها و ويران‌گري در شهرها، پول و تداركات زيادي مانند اسلحه، موتر و تانک‌‌هاي ساخت آمريكا را تصاحب كرد. همين‌طور، در يك حمله به بانك اصلي شهر موصل عراق، 430 مليون دالر آمريكايي را به غارت برد و اكنون در‌آمد ثابتی از فروش نفت منطقه‌ی شمال سوريه دارد. از اين‌رو، گروه داعش، ثروت‌مندترین گروه تروریستی جهان عنوان می‌شود. این گروه با استفاده از امکانات وسیع مالی و نظامی، به‌سادگی می‌تواند با ديگر گروه‌های تروريستي در افغانستان رقابت کند. فقر و بیکاری و سطح پايين سواد از جمله‌ی دلایلی اند كه زمينه‌ی سربازگيري گروه داعش در افغانستان را مساعد مي‌سازند.
ادعا احياي خلافت اسلامي
گروه داعش با ادعاي احياي خلافت اسلامي، جنگ‌جويان، گروه‌ها و افرادی را كه گرایش به بنیادگرایی دارند، ترغيب مي‌كند تا از اين گروه حمايت كنند. از جمله نيرو‌هايی كه در ديوار دانشگاه كابل شعار «زنده‌باد داعش» را نوشته بودند، به نحوی، پيش از آمدن اين گروه به افغانستان، اعلام حمايت و علاقه‌مندی به گروه داعش را نشان داده بودند. حزب‌التحرير و گروه‌های کوچک سلفی دیگر، پیش‌تر از داعش براي احياي خلافت اسلامی در افغانستان فعاليت‌هاي مخفي و آرامی را در ولايت‌هاي شمالي افغانستان داشتند. آمدن گروه داعش به افغانستان، براي اين گروه‌ها زمينه‌ای مي‌شود تا عضويت گروه داعش را بپذيرند.
گروه داعش و طالبان افغان
طالبان تاکنون موضع منفي‌ای در قبال گروه داعش و خلافت ابوبکر البغدادی نگرفته است. سخنگوی طالبان از هر‌گونه اظهار نظر در این باره اجتناب کرده است. در اكثر موارد، خبرهای جنگهای داعش در عراق و سوريه در پایگاه خبری طالبان پوشش داده می‌شود و حتا این گروه از کلمه‌ی «مجاهدین» برای جنگ‌جویان گروه داعش استفاده می‌کند. با توجه به تشابه رويكرد گروه‌هاي افراطي، امكان حمايت طالبان از گروه داعش، به‌ويژه در برابر دولت‌هاي خارجي، وجود دارد. از اين‌رو، بيعت گروه‌هاي طالبان به داعش، تسليم‌دهي پرچم امارت به خلافت و انتقال رهبري جنگ از آدرس طالبان به گروه داعش از مواردی اند كه در ولايت‌هاي جنوب و شرق افغانستان جريان دارند.
شكست طالبان پاكستاني توسط ارتش پاكستان و عقب‌نشيني آن‌ها به طرف ولايت‌های كنر و خوست افغانستان، تعطيل شدن مدارس پاكستاني و بازگشت دانشجويان افغاني به افغانستان و حضور مهاجران پاكستاني در ولايت‌هاي خوست و نورستان افغانستان، زمينه‌ی سربازگيري و تقويت جبهه‌ی گروه داعش در افغانستان را بیش‌تر فراهم مي‌سازند.
حالا وظيفه‌ی دولت افغانستان است كه با اتخاذ تدابير فعال و همه‌جانبه، آمادگى رويا‌رویی را با يك گروه تندرو و تكفیري داشته باشد تا سناريوی عراق و سوريه در افغانستان تكرار نشود. مردم افغانستان پس از قتل و ويراني‌هاي جنگهای داخلي و طالبان، نمی‌توانند شاهد قتل عام توسط داعش در افغانستان باشند.