با آغاز فصل زمستان و بارش برف و توفان در ولسوالیهای دوردست و مرزی بدخشان، راههای روستاها به ولسوالی و همچنان راههای مواصلاتی ده ولسوالی به مرکز این ولایت مسدود شدهاند. بندش راههای مواصلاتی چالشهای زيادی از جمله دسترسی مردم در این مناطق به مراکز صحی را دشوار کرده و آنان را با کمبود مواد غذایی و غیرغذایی نیز روبهرو کرده است.
باشندگان ولسوالیهای دوردست و سرحدی بدخشان میگویند با شروع زمستان و برفباریهای پیهم همه ساله راههای مواصلاتی آنان به مرکز ولایت و ولسوالیهای همجوار مسدود میشوند و آنان را با چالشهای فروانی روبهرو میسازد.
بندش راههای مواصلاتی ده ولسوالی بدخشان
بندش راههای این ولسوالیها در اثر برفباریها و همچنان حوادث برفکوچ منجر به تلفات جانی و مالی به باشندگان بدخشان شده است. مسئولان محلی بدخشان میگويند در یک هفتهی اخیر راههای مواصلاتی ده ولسوالی، از جمله یاوان، کوهستان، راغستان، خواهان، کوفآب، شکی، نسی، مایمی، شهر بزرگ و ارغنجخواه بهدلیل برفباریها بهروی رفتوآمد وسایط و مردم بسته شده است.
محمد کامگار، آمر حوادث ریاست مبارزه با حوادث طالبان در بدخشان میگوید با بندش راههای این ولسوالیها با مرکز، به همکاری دفترآقاخان و امکانات دستداشته مسیر این راهها باز میشود اما به علت برفباری و توفان دوباره بسته میشود.
آقای کامگار گفت: «به اثر برفباریهای زمستان و یک هفتهی اخیر شش منزل مسکونی در ولسوالی ارگو تخریب شده و به اثر برفکوچها پنج نفر جانهایشان را از دست دادهاند. از این میان چهار نفر در ولسوالی شهر بزرگ و یک نفر هم در ولسوالی یاوان جان باختهاند و یک نفر دیگر هم در ولسوالی یاوان زخمی شده است.»
وی میافزاید که ادارهی مبارزه با حوادث طالبان بهدلیل نبود امکانات پولی تا اکنون نتوانسته این راهها را باز کند اما گزارشهای مکرر را به مرکز بهخاطر مشکلات این مسیرها ارائه کرده است. این مقام محلی در بدخشان تأکید میورزد که آنان در هماهنگی با ریاست فواید عامه و سایر مؤسسات در تلاش اند تا مسیر ولسوالیهای دروازها را بهروی رفتوآمد باز نمايند. وی از مردم در این مناطق میخواهد تا باز شدن راهها از این مسیرها عبور نکنند تا باعث وقوع حادثهی نشوند.
سراجالدین متوکل، فرمانده امنیهی طالبان در ولسوالی مرزی یاوان بدخشان میگوید این ولسوالی با داشتن ۵۵ هزار نفوس، راه ۹۰ درصد مردمان آن از اثر برفباریهای سنگین با مرکز ولسوالی و ولایت بسته شده است.
این مقام محلی طالبان افزود: «راه این ولسوالی پس از برفباریها به حدی دشوار شده که حتا مردم از روستاها نمیتوانند پیاده یا با اسپ و مرکب بیرون شوند. در زمستان بیماریهای زیادی در روستایهای ولسوالی یاوان در میان افراد سالمند، زنان و کودکان پیدا میشود. مردم بیمارانشان را توسط زینههای چوبی از روستاها به مرکز ولسوالی میآورند. درصورتیکه اینجا علاج نشود، با همین زینه از راههای دشوار به مرکز ولایت میبرند.»
شکایت باشندگان ولسوالیها
بارش برف سنگین طی یک هفتهی گذشته و بندش راههای مواصلاتی نگرانی باشندگان این مناطق را بیشتر کرده است. بهدنبال مسدودشدن راههای مواصلاتی، دسترسی مردم در ده ولسوالی بدخشان به خدمات صحی محدود شده است و آنان نمیتوانند از یک روستا به روستای دیگر بروند.
مولاداد، یکی از باشندگان ولسوالی شکی درواز به روزنامه اطلاعات روز گفت: «با بندش راههای منتهی به مرکز قیمت مواد اولیه چندین برابر افزایش یافته است. اگر زن یا کودکی در این روزها بیمار شود، مردم مجبور اند با دشواریهای زیاد بیمار را توسط زینهی چوبی تا مراکز صحی انتقال دهند که به احتمال زیاد آنان در مسیر راه از سردی زیاد جان میدهند.» بهگفتهی وی، مردم به خدمات مخابراتی و اینترنتی هم دسترسی ندارند تا مشکل شان را از این طریق حل کنند.
عمادالدین، از باشندگان ولسوالی کوفآب بدخشان میگوید بارش برفهای سنگین در این مناطق باعث حوادث برفکوچ نیز میشود. بهگفتهی وی، در ولسوالی کوفآب یک مرکز صحی وجود دارد. درصورتیکه بیمار نسایی و ولادی پیدا شود، مردم مجبور اند تا او را به مرکز ولایت انتقال دهند چون امکانات زیادی در مرکز ولسوالی وجود ندارد و داکتر متخصص نیز نیست تا مشکل را حل کند.
مرادبیک، باشندهی ولسوالی کوهستان ولایت بدخشان میگويد بارش برف از ۲۰ روز به اینسو مسیر آنان را با مرکز ولایت مسدود کرده است. وی افزود: «مسافرانی که ضرورت عاجل دارند، اسپی را مبلغ چهار تا پنج هزار تا مرکز بدخشان کرایه میکنند. شرایط در زمستان مردم را با حالت دشوار روبهرو کرده است. یک جنس که در گذشته ده افغانی باشد در حال حاضر نسبت به کمبود آن به صد افغانی نیز پیدا نمیشود.»
باشندگان این ولسوالیها میگویند در این شرايط دشوار که آنان با آن روبهرو اند مسئولان صحی و مؤسساتی که در این بخش کار میکنند باید تیمهای سیار شان را به این مناطق بفرستند. بهگفتهی آنان، بهخاطر بازشدن به موقع این مسیرها حکومت محلی باید با استفاده از ماشینآلاتی که در اختیار دارند برای بازگشایی این مسیرها دست به کار شوند.
اقدامات پیشگیرانه
حمزه احمدی، یکی از فعالان اجتماعی در ولایت بدخشان میگوید مسیرهای ولسوالیها همه ساله در فصل زمستان شاهد برفباریهای سنگین بوده و خسارات زیادی مالی و جانی را به مردم وارد میکند. وی میافزاید در چنین شرایطی مؤسسات همکار و ادارات زیربط باید امکانات و وسایلی که در دسترس داشته باشند را پیش از شروع برف در مناطق آسیبپذیر جابهجا کنند.
بهگفتهی وی، با این کار مسئولان به آسانی میتوانند از بندش طولانی راههای هشت ولسوالی شامل راغها و دروازها جلوگیری کنند. احمدی تأکید میورزد که حکومت باید در مواقع اینچنینی پلان و اقدامات پیشگیرانه داشته باشد تا از بروز چنین حوادث و آسیبها تا حدود زیادی جلوگیری نماید.
امینالله حبیبی، فعال اجتماعی در بدخشان میگويد سرکهایی که این ولسوالیها دارند همه خامه و خاکی اند و در شروع برفباری مسدود میشوند و پس از آب شدن برف نیز با گل و لای مواجهاند. وی میافزاید که راهحل این است که مسئولان مسیر عمومی منتهی به این ولسوالیها را در فصل تابستان بهگونهی درست بازسازی نماید تا سبب چالشهای فراوان به مردم نشود.