خالد محمدی
گروه حماس در تلاش برقراری روابط نزدیک با حکومت طالبان است و از مردم افغانستان نیز می‌خواهد که از موضوع حماس در قبال اسرائیل حمایت کنند. در دوران حکومت طالبان هیأت‌های از روحانیان مسلمان و حامیان حماس به کابل سفر کردهاند و با مقام‌های ارشد طالبان دیدار و خواستار حمایت بیشتر طالبان از موضع «حماس» در قبال اسرائیل شده‌اند. اما در بیانیه‌های رسمی و سخنرانی‌های مقام‌های طالبان هیچ اشاره‌ای به حمایت از حماس نشده است، بلکه آنان به حمایت از مردم فلسطین تأکید کردهاند.
حسام بدران، عضو دفتر سیاسی گروه حماس گفته است که آنان از «جهاد برادران مسلمان افغان» یعنی طالبان الهام گرفته‌اند. خبرگزاری دولتی باختر که تحت کنترل طالبان فعالیت دارد، از نقل قول حسام بدران نوشته است که فلسطین در آستانه‌ی آزادی قرار دارد و مانند افغانستان از «اشغال» رهایی خواهد یافت. بدران گفته است: «قبل از همه تمنیات نیک و سلام خود را به مردم افغانستان، امیرالمؤمنین (هبت‌الله آخوندزاده) و رهبری امارت اسلامی تقدیم می‌کنم، چون آنان همواره از فلسطین به‌شدت حمایت کردهاند. مسأله‌ی فلسطین برای مردم افغانستان حرف نو نیست. مردم افغانستان با وجود این‌که با دشمنان خود درگیر جنگ بودند، باز هم مردم فلسطین را فراموش نکردند.»
او افزوده است که اگر مسافت میان افغانستان و فلسطین زیاد نمی‌بود، شهروندان افغانستان از «شیوه‌های مختلف» نقش مهمی در مسأله‌ی فلسطین ایفا می‌کردند. او تأکید کرده است که حماس در تلاش گسترش روابط خود با طالبان است و این روابط باید تقویت شود تا این گروه نقش «بهتری» در مسأله‌ی حمایت از فلسطین داشته باشد.
گروه حماس پس از حملات گسترده‌ی هفتم اکتبر بر اسرائیل تحت فشار حملات سنگین از سوی تل‌آویو قرار گرفته است و اکنون نیروهای اسرائیلی قلمرو وسیعی از غزه را کنترل می‌کنند.
گروه حماس در تلاش یارگیری از گروه‌های «جهادی» در سطح منطقه است و یکی از اهداف، نزدیکی با طالبان در افغانستان است. هرچند طالبان قادر به اعزام نیرو به غزه به‌دلیل محاصره‌ی شدید آن از سوی اسرائیل نیستند، اما پتانسیل این را دارند که نیروهای نظامی را به حمایت از حماس آموزش دهند. برخی از رهبران حماس در قطر زندگی می‌کنند؛ از سویی هم طالبان روابط نزدیک با این کشور دارند و به همین خاطر، نگرانی مبنی بر شکل‌گیری روابط میان طالبان و حماس وجود دارد. و این می‌تواند بحران جدیدی را در افغانستان رقم بزند.
با فروپاشی حکومت مورد حمایت امریکا و کشورهای غربی در افغانستان، حماس پیش‌قدم شد و پیروزی طالبان را به آنان تبریک گفت و عقب‌نشینی امریکا از افغانستان را «شکست امریکا» خواند. پیشتر از آن، ملا عبدالغنی برادر، مسئول پیشین دفتر سیاسی طالبان در قطر و معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان با اسماعیل هنیه، رییس‌دفتر حماس دیدار کرده بود.
مثلث ایران، طالبان و حماس
ایران که از حامیان کلیدی حماس به حساب می‌رود، روابط نزدیکی با حکومت طالبان برقرار کرده و توانسته است که همایش‌ها و راهپیمایی‌هایی به حمایت از مردم فلسطین در افغانستان برگزار کند. هرچند که ایران در دوران حکومت پیشین افغانستان هم چنین اقداماتی انجام می‌داد و عکس‌هایی از فلسطین و قدس را در بیلبوردهای برخی از کلان‌‌شهرها نصب می‌کرد؛ اما در دوران حکومت طالبان دامنه‌ی حمایت از فلسطین و حماس را در افغانستان گسترده‌تر کرده است.
حکومت ایران مقام‌های طالبان را در همایش‌ها و کنفرانس‌ها پیرامون حمایت از فلسطین دعوت کرده است. امیرخان متقی، وزیر خارجه‌ی طالبان در اوایل ماه جدی در همایشی در ارتباط با حمایت از فلسطین در تهران شرکت کرده بود. او حمله‌ی اسرائیل به فلسطین را «نسل‌کشی» توصیف کرد و از جهان اسلام خواست که در مقابل اسرائیل ایستادگی کند.
حدود سه هفته قبل، حسن کاظمی قمی، نماینده‌ی ویژه و سرپرست سفارت ایران در کابل در برنامه‌ای موسوم به «افق فلسطین» که از شبکه‌ی دولتی «افق» ایران پخش می‌شد، گفت که در صورت ضرورت بیشتر از یک لشکر نیروی استشهادی (انتحاری) از افغانستان به غزه فرستاده خواهند شد.
کاظمی قمی از فرماندهان سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران است. سپاه پاسداران پیشینه‌ی سربازگیری از شهروندان غیرایرانی برای جنگ‌های نیابتی در خاورمیانه را دارد. او گفته بود: «افغانستان در یک مسیری دورتر از غزه است، اما آنچه که امروز ما در افغانستان می‌بینیم و دیده می‌شود، این است که افغانستان بخشی از محور مقاومت است.»
به نظر می‌رسد که ادعای کاظمی قمی مبنی بر اعزام احتمالی نیروی انتحاری از افغانستان به غزه، فرستادن پیام به اسرائیل بوده است که طالبان در کنار جمهوری اسلامی ایران از حامیان فلسطین و حماس هستند.
طالبان به نیروی انتحاری‌شان «استشهادی» می‌گویند و این نیروها مسئول خونین‌ترین و مرگ‌بارترین حمله‌ها به نظامیان و غیرنظامیان در افغانستان اند. طالبان از داشتن قطعه‌ی انتحاری «افتخار» می‌کنند و این نیروها در زیرمجموعه‌ی نظامیان آنان، به‌ویژه زیرنظر اداره‌ی استخبارات این گروه فعالیت دارد. با فروپاشی حکومت افغانستان، برخی از گروه‌های «جهادی»، تجزیه‌طلب و استقلال‌طلب از طالبان «الهام» گرفته‌اند و تصمیم دارند با پیروی از استراتژی طالبان، مانند آنان به جغرافیا دسترسی پیدا کنند.
نوار غزه از شمال و شرق با اسرائیل و از سمت غرب با دریای مدیترانه احاطه شده و اکنون این مناطق از سوی ارتش اسرائیل کنترل می‌شود. این منطقه از جنوب هم با مصر هم‌مرز است و مصر گذرگاه مرزی را با تدابیر شدید امنیتی محافظت می‌کند. با این حساب، اعزام نیرو به غزه دشوار و حتا غیرممکن است.
اما طالبان پتانسیل لازم برای آموزش جنگ‌جویان خارجی در افغانستان را دارند و قادر هستند که اردوگاه‌های آموزشی در اختیار آنان قرار دهند و از این طریق، تاکتیک‌های‌شان در حمله‌های چریکی، انفجاری و انتحاری را برای آنان آموزش دهند.
همزمان با آغاز حمله‌های اسرائیل به نوار غزه، همایش‌ها و راهپیمایی‌هایی به حمایت از مردم فلسطین در چندین ولایت افغانستان برگزار شد. در این همایش‌ها شعار علیه اسرائیل سر داده شد و پرچم آن نیز آتش زده شد.
برخی از شهروندان که تحت تأثیر تبلیغات سخنرانان قرار گرفتند، آمادگی‌شان را برای نام‌نویسی جهت اعزام به نوار غزه و جنگیدن علیه اسرائیل اعلام کردند. این شهروندان علت این آمادگی‌شان را «جهاد در اسلام» و آزادی فلسطین از «اشغال» می‌خواندند.
ماه قوس در مراسم فارغ‌التحصیلی ده‌ها نفر از کماندوهای طالبان، یک نیروی طالبان درحالی‌که با شال سرخ‌رنگ چهره‌ی خود را پوشانده بود، قطعه‌ی نظامی‌ای را به ملا یعقوب، وزیر دفاع طالبان تقدیم کرد. این شکل پوشاندن چهره مانند ابوعیده، نام مستعار رزمنده فلسطینی است که سخن‌گوی یکی از شاخه‌های نظامی حماس است.
حکومت طالبان بر حمایت از فلسطین تأکید دارد. چند ماه پیش مسجدی شبیه به مسجدالاقصی با هزینه‌ی مالی حکومت ترکیه در تپه‌ی وزیر محمداکبرخان شهر کابل با حضور سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله‌ی طالبان، خالد حنفی، وزیر امر به معروف و نهی از منکر طالبان و شماری دیگر از مقام‌های طالبان به بهره‌برداری رسید. این مسجد به‌نام ملا عمر، بنیانگذار و نخستین رهبر طالبان مسمی شده است. سراج‌الدین حقانی در مراسم افتتاح این مسجد گفته بود که فلسطین آزاد خواهد شد و «ظلم» علیه مردم فلسطین جریان دارد.
طی هفته‌ی جاری در ولایت فراه که هم‌مرز با ایران است، کار اعمار دومین مسجد شبیه به مسجدالاقصی به هزینه‌ی دو میلیون افغانی از سوی یک بنیاد خیریه آغاز شده است. مشخص نیست که بودجه‌ی ساخت این مسجد از کجا تأمین شده است. مسجدالاقصی نخستین قبله‌ی مسلمانان است و ساخت مساجدی شبیه به آن زمینه‌ساز «نفرت» مردم افغانستان علیه اسرائیل خواهد شد.
پس از این‌که رسانه‌های پاکستانی گزارش‌های مبنی بر حضور طالبان اهل افغانستان در ناامنی‌های آن کشور به نشر رساندند، در ماه اسد سال جاری ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان حمله‌های برون‌مرزی، از جمله حمله در پاکستان را «حرام» اعلام کرده بود و از نیروهای این گروه خواسته بود که برای «جهاد» به خارج از افغانستان نروند. رهبر طالبان مخالف اعزام نیروی طالبان به خارج از افغانستان است و نمی‌خواهد که در مقطع کنونی وارد تنش تازه‌ای شود.
اما تبلیغات از سوی برخی از مساجد، مدارس دینی و بنگاه‌های تبلیغاتی هم‌سو با جمهوری اسلامی ایران برای دفاع از «فلسطین» انجام می‌شود و این عطش جنگ‌طلبی برخی از نیروهای طالبان را شعله‌ور خواهد کرد. برخی از نیروهای طالبان خسته از نجنگیدن هستند و می‌خواهند که در جنگ‌ها تحت عنوان «جهاد» شرکت کنند تا به هدف شان (شهادت) برسند.