هولوکاست، افشار و پیامدهای ناخواسته‌ی اغراق
در چند نوشته از دوستان، کشتار ساکنین افشار با هولوکاست مقایسه شده است. این دوستان با تکیه بر نوع رویارویی غربی‌ها با هولوکاست و برخورد‌شان با قربانیان و عاملین آن، در مورد قتل عام افشار سخن می‌گویند. دو نکته در این مورد:
- با تمام وحشت و دردی که در فاجعه‌ی افشار دیده و حس می‌شود، مقایسه‌ی آن با هولوکاست هم نادرست و دور از واقعیت است و هم نفس این کار، به جای نزدیک کردن بازماندگان به عدالت و دادخواهی، آن را در نگاه هم‌وطنان غیرهزاره/شیعه، به «پیراهن عثمان» تبدیل می‌کند. وسعت و وحشت هولوکاست، آن‌چنان عظیم و غیرقابل تصور است که واقعا نمی‌توان هر فاجعه، قتل عام، نسل‌کشی، ستم و سرکوب را با آن مقایسه کرد. یازده میلیون قربانی را نمی‌توان با مثلا یک هزار قربانی مقایسه کرد، گرچند سنگینی گرفتن جان یک نفر و یک خانواده هم فوق‌العاده است. نابودی صنعتی یازده میلیون انسان را نمی‌توان و به خاطر احترام به قربانیان افشار و هولوکاست هم که شده، نباید در کنار هم قرار داد. این کار، نفس دادخواهی برای قربانیان افشار را اغراق‌آمیز و در نتیجه، بی‌اهمیت می‌کند.
- نگاه ما نسبت به رویارویی انسان غربی با هولوکاست، خیلی رومانتیک و غیرواقعی است. واقعیت آن است که در اروپا، نسبت به قربانیان و بازماندگان هولوکاست، برخورد و رفتار کاملا دوگانه وجود داشته است و هنوز هم وجود دارد. چگونگی این رفتار و برخورد را هم تا حدودی زیادی قدرت بازماندگان قربانیان تعیین کرده است و می‌کند. تقریبا تمام غرامت‌ها به بازماندگان قربانیان یهودی پرداخت شده است و اصلا در روایت معمول هولوکاست تا حدود بسیار زیادی نشانی از قربانیان ضعیف، به چشم نمی‌خورد. روماها یا همان کوچی‌های هندی‌تبار اروپایی، بخش مهم و قابل توجهی از قربانیان هولوکاست را تشکیل می‌دادند؛ اما جای پای‌شان را به‌سختی می‌توان در روایت‌های معمول هولوکاست یافت. آلمان فقط سه-چهار سال قبل، یکی از نمایندگان روماها را به برنامه‌‌ی سالانه‌ی یادبود قربانیان هولوکاست دعوت کرد. بدتر از آن، تبعیض سنگین و کمرشکن علیه این جماعت ضعیف، در سراسر اروپا هنوز هم وجود دارد. مثلا سه سال قبل، تحقیقات گروه‌های مدافع حقوق بشر نشان می‌داد که مهاجرین روما با تبعیض نهادمند و علنی در ایرلند روبه‌رو هستند. این در حالی است که روماهای ساکن ایرلند، در وضعیت بسیار بهتری قرار دارند. من شکی ندارم که اگر قدرت جامعه‌‌ی جهانی پشت یهودی‌ها نمی‌بود، هولوکاست هم مثل ده‌ها و صدها نسل‌کشی و کشتار جمعی دیگر در تاریخ بشر، به تاریخ می‌پیوست و اهمیت فراتر از یک رویداد دردناک تاریخی نمی‌یافت. به نسل‌کشی وحشت‌ناک ارمنی‌ها به دست ترک‌های مسلمان نگاه کنید. این نسل‌کشی دردناک، چه خمی به ابروی ترک‌ها یا مسلمانان منطقه می‌آورد؟ برو قوی باش…