روزا اوتنبایوا، رییس هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) گفته است که مشارکت طالبان در نشست سوم دوحه مهم است، اما این گروه نباید بدون توجه به مسائل حقوق زنان و دختران و قانون اساسی به رسمیت شناخته شود.
او این اظهارات را شام امروز (جمعه، ۱ سرطان) در سخنرانی خود در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد مطرح کرده است.
روزا اوتنبایوا گفته است که یوناما در هفتههای گذشته دربارهی نشست دوحه با صدها شهروند افغانستان بهویژه زنان در سراسر کشور صحبت کرده است.
به گفتهی او، این رایزنیها توافق گستردهای را نشان داد، این که حضور طالبان در نشست سوم دوحه مهم است، اما این گروه نباید به رسمیت شناخته شوند، تا زمانیکه مسائل مربوط به حقوق زنان، تحصیل دختران و قانون اساسی مورد توجه قرار نگیرد.
خانم اوتنبایوا گفته که نشست دوحه انتظارات قابلتوجهی را ایجاد کرده است، اما به گفتهی او، بهطور واقع بینانه در یک جلسه نمیتوان آنها را برآورده کرد.
رییس یوناما حفظ اجماع بینالمللی در نشست دوحه را حیاتی خوانده و گفته است: «ما باید بر هدف ذکرشده در ارزیابی مستقل در مورد ادغام مجدد افغانستان در جامعه بینالمللی را همزمان با احترام به تعهدات حقوقی بینالمللی آن متمرکز بمانیم.»
حفظ ثبات با سرکوب نظریههای مخالف
روزا اوتنبایوا در سخنرانی امروز خود گفته است که ثبات سیاسی در افغانستان زیر حاکمیت طالبان با سرکوب نظریههای مخالف حفظ شده، اما این ثبات شکننده است.
او در آغاز سخنرانی خود اشاره کرده که نشانههای فزاینده از نارضایتی مردمی در کشور را میبیند.
به گفته او، در ظاهر ثبات سیاسی در افغانستان زیر حاکمیت طالبان حفظ شده است، اما از سوی دیگر، فضای کمی برای مخالفتهای داخلی وجود دارد.
او افزوده است که احزاب سیاسی و سازمانهای جامعه مدنی ممنوع شدهاند، محدودیتهای فزایندهای بر فعالیت برخی از بازیگران برجسته سیاسی وجود دارد و رسانهها نیز با محدودهایی مواجه هستند.
او افزوده است: «ثباتی که به سرکوب ایدههای مخالف بستگی دارد، ناگزیر شکننده است».
رییس یوناما با اشاره به اعتراضات ساکنان بدخشان به تخریب کشت تریاک و سرکوب این اعتراضات گفته است که این امر نشاندهنده این واقعیت است که طالبان فاقد نهادهای قابل پیشبینی، شفاف و سازگار برای دریافت بازخورد مردم هستند.
رییس یوناما گفته است که چنین نهادهایی برای مشروعیت سیاسی داخلی ضروری هستند.
او اضافه کرده است: «همانطور که قبلاً گفته شد، مشروعیت داخلی برای مشروعیت بینالمللی حیاتی است.»
نگرانی درباره مجازات بدنی
رییس یوناما در سخنرانی خود در نشست شورای امنیت، تداوم مجازات بدنی توسط طالبان را نگرانکننده خوانده و افزوده است که اعدام در ملاءعام در تضاد با موازین بینالمللی حقوق بشر است.
او گفته است که دبیرکل سازمان ملل به شدت با مجازات اعدام که با حق حیات ناسازگار است، مخالف است و از همه کشورهایی که آن را حفظ کرده میخواهد تا اعدامها را متوقف کنند.
طالبان تاکنون صدها نفر را در ملاءعام شلاق زده و چند مورد حکم اعدام را نیز علنی اجرا کردهاند.
این گروه مجازات بدنی و علنی افراد را اجرای حکم شریعت میخواند، انتقاد از این رویه را توهین به دین اسلام میداند.
تأثیر غمانگیزی محدودیت بر زنان و دختران
رییس یوناما با اشاره به محدودیتهای طالبان علیه زنان و دختران گفته است که تداوم این محدودیتها، تأثیرات مستقیم غمانگیزی بر زندگی نیمی از جمعیت افغانستان و تأثیر غیرمستقیم بر جمعیت کل دارد.
او گفته است که گفتوگوی سازمان ملل متحد با زنان افغانستان، سطوح رو به رشد افسردگی را در میان این قشر را نشان میدهد که علاوه بر محرومیت از تحصیل و محدودیت در رفت و آمد، احساس میکنند که در خانههای خود کمتر مورد احترام قرار میگیرند و در تصمیم گیریها نقش ندارند.
روزا اوتنبایوا افزوده است که اطلاعات به دست آمده حاکی از آن است که زنان کارمند که مجبور به ماندن در خانه شدهاند، اکنون با کاهش شدید حقوق خود مواجه هستند.
او گفته که کاهش حقوق زنان کارمند، این نگرانیها را برانگیخته است که آنها قادر به پرداخت اجاره یا حمایت از خانواده خود نخواهند بود. او گفته است که یوناما بهدنبال شفاف سازی دربارهی این دستور است.
رهبر طالبان دستور داده است که تمام زنان کارمند، ماهانه پنج هزار معاش دریافت کنند.
منابع در وزارت مالیه طالبان گفتند که این دستور تنها زنان کارمند خانهنشین را تحت تأثیر قرار میدهند، اما برخی از زنانی که هنوزهم سرکار میکنند، نیز میگویند که معاش شان پنج هزار افغانی شدهاند.
رییس یوناما در شورای امنیت اضافه کرده است که محدودیت طالبان علیه زنان منجر به فرار مغزها و تضعیف آینده افغانستان میشود.
به گفتهی او، این محدودیتها، مشروعیت طالبان را نیز تحت تأثیر قرار میدهد و راهحل های دیپلماتیک را که منجر به ادغام مجدد افغانستان در جامعه بینالمللی میشود، مسدود میکنند.
روزا اوتنبایوا اضافه کرده است که یوناما دربارهی محدودیتها با طالبان بحث میکند، اما هیچ توضیح قانعکنندهای در مورد چرایی ادامه این سیاستها دریافت نمیکند، «بلکه فقط وعدههای مبهم، محققنشده و غیرقابل باور دریافت میکند».