ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان میگوید که «کار پروژهی تاپی عملا در خاک افغانستان جریان دارد».
او امروز (دوشنبه، ۱۲ قوس) از جریان کار این پروژه، ویدیویی در صفحهی ایکس خود منتشر کرده است.
مقامهای طالبان و ترکمنستان در ماه سنبله بار دیگر پروژهی تاپی را افتتاح کردند. در آن زمان ذبیحالله مجاهد گفته بود کار ساخت فاز اول تاپی از منطقهی سرحدآباد ترکمنستان الی هرات آغاز شده است.
تاپی، پروژهی خط انتقال گاز ترکمنستان از طریق افغانستان به پاکستان و هند است.
این پروژه برای بار نخست در ماه قوس ۱۳۹۴ در خاک ترکمنستان و در حوت سال ۱۳۹۶ توسط سران کشورهای افغانستان، هند و ترکمنستان در هرات افغانستان افتتاح شده بود.
از تاپی چه میدانیم؟
تاپی خط لولهی گاز با قطر ۵۶ انچ از میدان گازی گالکینیش ترکمنستان به افغانستان، پاکستان و هند به طول هزار و ۸۱۴ کیلومتر است.
قرار است که خط لوله از ولایتهای هرات، نیمروز و قندهار افغانستان بگذرد و از کویته و ملتان پاکستان به فضیلکا، منطقهای در پنجاب هند برسد. این لولهی گاز ظرفیت انتقال ۳۳ میلیارد متر مکعب گاز در سال را دارد.
هزینهی اجرای پروژهی تاپی ۱۰ میلیارد دالر گفته میشود. در گذشته گفته میشد که این پروژه از سوی بانک توسعه آسیایی (ایدیبی) تمویل میشود، اما این بانک پس از رویکارآمدن طالبان تمویل تاپی را متوقف کرده است.
مقامهای طالبان و ترکمنستان در این اواخر دربارهی تمویل مالی تاپی چیزی نگفتهاند.
از ۳۳ میلیارد متر مکعب گاز پروژهی تاپی، سالانه پنج میلیارد آن سهم افغانستان است و ۲۸ میلیارد آن برای پاکستان و هند خواهد بود.
همچنین قرار است که افغانستان سالانه بیش از ۴۰۰ میلیون دالر عاید از حق ترانزیت این پروژه بهدست آورد.
طرح اولیهی پروژهی تاپی در آغاز دههی ۱۹۹۰ میلادی، در زمان حاکمیت اول طالبان از سوی شرکت آرژانتینی یونیکال مطرح شد. مدتی بعد شرکت بریداس امریکایی وارد عمل و یونیکال از گردنهی رقابت خارج شد.
گفته میشود که ظهور گروه طالبان با حمایت سازمان اطلاعات ارتش پاکستان در این راستا بوده، اما طالبان این موضوع را کاملا رد میکنند.
اجرای پروژهی تاپی با وقوع حادثهی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ و سقوط گروه طالبان متوقف شد.
کار پروژهی تاپی در حالی دوباره زیر حاکمیت طالبان از سر گرفته شده است که روابط این گروه با پاکستان تیره است.