منبع: فارین پالیسی
نویسندگان: عزیز امین احمدزی و ضیاالدین وهاج
برگردان: حمید مهدوی
حکومت جدید افغانستان در راستای ترمیم آسیب‌های ناشی از یک دهه جنگ، فساد و خزانه خالی در حال پیشرفت است
زمانی‌که حامد کرزی، رییس جمهور پیشین، قدرت را به حکومت وحدت ملی واگذار کرد؛ از خود کشوری به میراث گذاشت که با مشکلاتی چون فساد فراگیر، عمل‌کرد ضعیف نهادها، خزانه خالی، روابط شکننده با متحدان غربی و مهم‌تر از همه، اختلافات قومی دست و پنجه نرم می‌کرد. این حکومت حتا وجوه کافی برای پرداخت معاش کارمندانش نداشت. حکومت جدید در برگرداندن اقبال افغانستان چگونه عمل می‌کند؟
رییس جمهور اشرف غنی، از زمان انتخاب شدنش تا کنون گام‌های بلندی را در زمینه‌ی شکل‌دهی دوباره سیاست‌های داخلی و خارجی افغانستان برداشته است.
غنی قید موانع سیاست خارجی سنتی افغانستان را زد و یک سیاست خارجی فعال را دنبال می‌کند. او از عربستان سعودی علیه شورشیان حوثی حمایت کرد و صفحه‌ی جدیدی را در سیاست خارجی افغانستان که در طول تاریخ در مورد مسایل جهانی و منطقه‌ی بی‌طرفی اش را حفظ کرده است، گشود. غنی هم‌چنین مسئله مذاکره با طالبان را رهبری کرده است. آقای غنی از زمان رسیدن به قدرت در ماه سپتامبر سال گذشته تاکنون در تلاشی به منظور بازگرداندن صلح در کشور، به دنبال آوردن طالبان به میز مذاکره بوده است. برای دستیابی به این هدف، او از پکن، ریاض، اسلام آباد، واشنگتن و دهلی جدید دیدار کرد. غنی قادر بوده است کشورهای منطقه، به ویژه چین، را متقاعد سازد که تروریزم یک تهدید جدی برای افغانستان است؛ بلکه برای کل منطقه است. به عین ترتیب، غنی به دنبال آن بوده است تا با افزایش ارتباطات امنیتی و اقتصادی، با هدف نهایی آوردن طالبان به میز مذاکره، تنش‌ها با پاکستان را کاهش دهد. در نتیجه‌ی این تلاش ها، در جریان کنفرانس اخیر دوحه طالبان افغانستان نشانه‌های اولیه نرم شدن موضع شان در قبال خواسته‌های شان، به خصوص در زمینه‌ی حقوق زنان، را به نمایش گذاشتند. با این حال، روند صلح به طور رسمی آغاز نشده است.
حکومت جدید افغانستان برای ایستاد کردن اقتصاد افغانستان روی پای خودش، یک روی‌کرد دوجانبه را پذیرفته است. غنی کشورهای منطقه را تشویق می‌کند که از طریق روابط تجارتی و اقتصادی همبستگی را تقویت کنند. چین در ایجاد راه واخان در ولایت بدخشان علاقمندی نشان داده است، راهی که چین را به افغانستان وصل خواهد کرد و در نتیجه، تجارت دوجانبه را تقویت کرده و چین را به سرمایه‌گذاری بیشتر تشویق خواهد کرد. در عین زمان، غنی از ایالات متحده خواسته است تا برنامه توسعه‌ی 800 میلیون دالری او را تامین مالی کند. این دو اقدام نویدبخش اند؛ اما به زمان نیاز دارد تا اثرات محسوسی را بر اقتصاد کشور نشان دهد.
هم‌چنین به نظر می‌رسد که غنی تعهد عملی و جدی در زمینه‌ی مبارزه با فساد دارد. غنی در نخستین هفته‌ی ریاست جمهوری اش، فرمانی را صادر کرد که رسوایی کابل بانک دوباره بررسی شود؛ چیزی‌که به سه برابر شدن محکومیت دو رییس پیشین این بانک انجامید. غنی هم چنین دستور داد که یک قرارداد کلان وزارت دفاع افغانستان بررسی شود؛ چیزی که تقلب چند میلیون دالری را آشکار کرد. رییس جمهور با عملی کردن ایده‌هایش در کتاب «چگونه دولت‌های ورشکسته را درست کنیم»، کمیته ملی تدارکات را تشکیل داده است که ریاست آن را خودش برعهده دارد. این کمیته جلسات منظم دایر می‌کند تا قراردادهای کلان تدارکاتی حکومت را به هدف متوقف ساختن فساد، بازبینی کند. رییس جمهور، هنگام سخنرانی در گردهم‌آیی گروه بین‌المللی تماس در مورد افغانستان، به کمیته ملی تدارکات اشاره کرد و گفت که بیش از 20 میلیون دالر در شش ماه گذشته نجات داده شده است.
آقای غنی هم‌چنین در ساحات نظامی و امنیتی تغییرات آورد. تاسیس یک مرکز هم آهنگی در قصر ریاست جمهوری به نام توحید، به رییس جمهور اجازه می‌دهد تا به طور منظم با فرماندهان ارتش در میدان نبرد ارتباط برقرار کند و در صورت ضرورت، منابع اعزام کند. باوجود ناکامی در تایید وزارت دفاع، نیروهای ملی امنیتی افغانستان تحت رهبری حکومت جدید عمل‌کرد خوبی داشته اند؛ هرچند هنوز به پیشرفت آن‌ها نیاز است. به طور نمونه، نیروهای ملی امنیتی افغانستان، پس از تقریبا یک دهه، ولسوالی ناوه ولایت غزنی را از طالبان پس گرفت.
هرچند رییس جمهور جسورانه گام‌هایی را برداشته است؛ اما با برخی از موانع نیز مواجه بوده است. بیش از شش ماه زمان در برگرفت تا رییس جمهور کابینه‌ی را تشکیل داد و چندین ولایت هنوز توسط سرپرست اداره می‌شوند و دیگر موقف‌های بالا پر نشده اند. ناکامی حکومت در تعیین مقام‌های بلند پایه حکومتی به اعتبار حکومت جدید افغانستان صدمه زده است.
حکومت جدید به زمان نیاز دارد تا وضع دگرگونی را که از کرزی ارث برده است، مرتب کند. این یک روند آسان نخواهد بود و به همکاری نخبگان نیاز خواهد داشت تا آینده‌ی روشنی برای مردم افغانستان رقم زده شود. با این حال، حکومت فعلی گام‌های ضروری را بر می‌دارد تا برنامه‌ی را برای رشد و پیشرفت عملی کند. باید صبور بود و به حکومت اجازه داد تا خودش را ثابت کند. متحدان بین‌المللی افغانستان، به ویژه ایالات متحده باید با فراهم کردن حمایت‌های سیاسی و مالی در قبال افغانستان متعهد بمانند؛ حتا اگر این حمایت‌ها به آوردن اصلاحات و مبارزه با فساد مشروط باشد. علاوه برآن، کشورهای منطقه، به ویژه چین، باید نقش فعال‌تری در افغانستان ایفا کنند و از نفوذ شان برای تشویق پاکستان استفاده کنند تا صادقانه با حکومت افغانستان در روند صلح همکاری کند.