شهریار فرهمند
گروه طالبان به ابوبکر البغدادی، رهبر گروه تروریستی داعش نامه نوشته و از این گروه خواسته که از فعالیت‌های نفاق‌افگنانه با گروه طالبان در افغانستان خودداری کند. طالبان در این نامه تأکید کرده که هرگونه فعالیت نظامی علیه آمریکا و دولت افغانستان، تحت قیادت و پرچم طالبان باید انجام شود. طالبان به نحوی به داعش هشدار داده که کاری نکند که باعث خشم و آزردگی این گروه شود و گفته که نگذارند که اختلاف نظر میان آن‌ها، باعث خون‌ریزی و نبرد مسلحانه میان این دو گروه شود.
در این نامه که به امضای معاون ملا عمر و سرپرست شورای رهبری این گروه رسیده، به نحوی وجود اختلاف در میان گروه طالبان تأیید شده و از داعش خواسته شده که به ادعاها و حرف‌های عناصری که از این گروه به دلیل داشتن دوسیه‌های جرمی یا خیانت خارج شده، باور نکند. منظور رهبری طالبان از این افراد، فرماندهانی است که از طالبان جدا شده و از گروه داعش اعلام حمایت کرده‌اند.
این‌بار نخست نیست که ندای مخالفت میان طالبان و داعش بلند می‌شود. پیش از این ملا عمر رهبر گروه طالبان، ابوبکر البغدادی رهبر داعش را خلیفه‌ی خودخوانده گفته بود و از هوادارانش خواسته بود که به تبلیغات و شعارهای او گوش ندهند. افزون بر آن، در طول چندماه اخیر بارها نبردهای خونینی میان جنگ‌جویان گروه طالبان و داعش در نقاط مختلف افغانستان رخ داده است. ولایت‌های فراه، نیمروز، ننگرهار، غزنی، پکتیا و برخی ولایت‌های دیگر گواه درگیری‌های خونین میان گروه طالبان و داعش بوده‌اند. با این‌که هریک از این دو گروه با ادعای مشابهی می‌جنگند؛ اما جنگ‌جویان این دو گروه به هم‌دیگر بسان دشمنان اصلی و قسم‌خورده می‌نگرند و در هرجایی که با هم مواجه شده، به درگیری‌های خونین و مرگ‌باری علیه هم‌دیگر دست زده‌اند.
هرچند که گروه طالبان و داعش هردو گروه‌های تروریستی‌ای هستند که با ادعا و شعارهای واحدی می‌جنگند؛ اما از نظر سیاسی و عملی این دو گروه زمینه‌های هم‌گرایی و همکاری مشترک ندارند. ظهور گروه داعش در افغانستان به گونه‌ی مستقیم به معنای کاهش حوزه‌ی نفوذ طالبان و ظهور رقیب تازه برای این گروه است. با توجه به بستر‌های همسان و مشترک سربازگیری و فعالیت‌های آن‌ها، داعش برای طالبان خطری جدی است. با آمدن داعش به افغانستان، سربازان و فرماندهان گروه طالبان ممکن است به این گروه بپیوندند، شبکه‌ها و هسته‌های مالی آن‌ها مختل یا قطع شوند و ظهور جنگ‌جویان داعش باعث هرج‌ومرج و بی‌نظمی در قلمرو طالبان خواهد شد. از سوی دیگر، فعالیت گروه داعش در افغانستان، اتوریته‌ی امارت اسلامی را برای گروه طالبان و طرف‌دارانش به چالش می‌کشد. گروه طالبان، امارت اسلامی را حکومت مشروع افغانستان و ملا عمر رهبر این گروه را امیرالمؤمنین می‌خواند و ادعا می‌کند که او از سوی علما و شورای حل و عقد انتخاب شده است. از این‌رو، فعالیت گروه داعش که خود را دولت عراق و شام می‌خواند، در قلمرو تحت نفوذ امارت اسلامی طالبان، به معنای نقض امارت خودخوانده‌ی طالبان است.
بدین ترتیب، به نظر می‌رسد که طالبان از تمام قوت خود برای جلوگیری از نفوذ جنگ‌جویان داعش در افغانستان کار خواهد گرفت. به احتمال زیاد، جنگ‌های خونینی میان جنگ‌جویان گروه طالبان و داعش در افغانستان در پیش‌رو خواهد بود و هرگونه تصادم و مواجهه‌ی آن‌ها منجر به درگیری نظامی میان این دو گروه خواهد شد. به هر میزانی که داعش در افغانستان قدرت بگیرد، گروه طالبان با دولت افغانستان نزدیک خواهد شد. دولت باید از این وضعیت استفاده‌ی مناسب کند. قدرت‌گرفتن داعش، هرچند ممکن است به معنای تضعیف طالبان باشد؛ اما برای افغانستان خطرناک‌تر از طالب است. دولت باید به گونه‌ی جدی این وضعیت را زیر نظر داشته باشد.