رییسجمهور غنی، پس از گذشت ده ماه از آغاز حکومتاش، دیروز اعتراف کرد که پاکستان، هنوز محل ساخت بمب و لانهای امن برای پروردن انتحاری است. غنی در کنفرانس مطبوعاتی دیروزش بیان داشت: پاکستان همچنان پناهگاههای امن تروریسم و کارخانههای تولید بمب را در خود جای داده و از خاک این کشور پیام جنگ فرستاده میشود. او اضافه کرد گروهی که حملات اخیر کابل و سایر ولایات افغانستان را سازماندهی میکنند، در خاک پاکستان و شهرهای بزرگ آن، دفاتر و مراکز آموزشی دارند.
رییسجمهور گفت که رویدادهای اخیر در کابل و سایر نقاط افغانستان، نشان میدهد که لانههای آموزش انتحاری و کارخانههای ساخت بمبهایی که «مردم بیگناه را به خاک و خون میکشاند، مثل گذشته در آن کشور (پاکستان) فعال است».
کنفرانس مطبوعاتی دیروز، با فشار و توافق شورای امنیت ملی کشور برگزار گردید و آنچه از زبان رییسجمهور شنیدیم، نتیجهی بحثهای جلسهی شورای امنیت ملی کشور است که پس از حملات انتحاری روز شنبه، در ارگ ریاست جمهوری برگزار شده بود.
صحبتهای دیروز رییسجمهور، پیامهای روشن و صریحی برای پاکستان داشت. رییسجمهور، از دستداشتن پاکستان در حمایت از تروریسم سخن گفت، از کارخانههای بمبسازی و مراکز آموزشی تروریستان در پاکستان یادآوری کرد و از نقش دوگانهی پاکستان در گفتوگوهای صلح نیز صحبت نمود. او با انتقاد از عملکرد پاکستان در قبال گفتوگوهای صلح، تأکید کرد که پس از این، روند صلح با مدیریت افغانها و با یک اجماع ملی پیگیری خواهد شد و نقش کشور خارجی در این گفتوگوها را نخواهد پذیرفت.
این حرفهای صریح و بیسابقه زمانی گفته میشود که ده ماه از عمر حکومت وحدت ملی میگذرد. آنچه در کنفرانس دیروز بیان شد، حرفهایی بود که باید ده ماه قبل گفته میشد. حکومت در ده ماه گذشته در این زمینه هیچ دستآوردی نداشت و هیچ تغییری در عملکرد پاکستان بهوجود نیامد. حامد کرزی، رییسجمهور پیشین افغانستان، در روزهای پایانی حکومتاش، اعتراف کرد که تلاشهای چندسالهاش برای وادارکردن پاکستان به همکاری مثبت در افغانستان، بینتیجه بوده است و از مسئولان حکومت وحدت ملی خواست تا فریب حرفهای پاکستان را نخورده و در روابط امنیتی و سیاسی با پاکستان، محتاطانه رفتار کنند.
واکنش کرزی و پیشنهادات او، هرگز از جانب اشرف غنی جدی گرفته نشد. بیتوجهی غنی به تجربههایی که کرزی در 13 سال گذشته از روابطاش با پاکستان به دست آورده بود، باعث شد که روابط غنی و کرزی بر سر امضای تفاهمنامهی استخباراتی با پاکستان، متشنج شود و غنی با اعتماد بیشتر به پاکستان، تلاش کرد تا این کشور را وادار به همکاریهای صادقانه در گفتوگوهای صلح و متقاعدکردن طالبان برای دستکشیدن از جنگ کند.
اینک اما، ده ماه از آغاز حکومت گذشت. پاکستان، هنوز حامی تروریسم و صادرکنندهی انتحاری و بمب در افغانستان است. درگفتوگوهای صلح هیچ پیشرفتی حاصل نشده است و پس از ده ماه، اختلافات دو کشور یک بار دیگر وارد مرحلهای تازه شده است. پاکستانیها همچنان از طالبان و تروریسم در افغانستان حمایت میکنند و از طرف دیگر، ادعاهای غنی مبنی بر دستداشتن آنها در ناامنسازی افغانستان را رد کرده و دوباره اعلام خواهند کرد که صادقانه، برای نابودی تروریسم، با افغانستان همکاری خواهند کرد.
اما حقیقت این است که نه نرمش غنی توانست تغییری در رفتار پاکستان ایجاد کند و نه اکنون موضع صریح و عریان او میتواند جلوی حمایت پاکستان از تروریسم را بگیرد. همکاری پاکستان با تروریسم و حمایت از شبکههای تروریستی فعال در افغانستان، از جانب پاکستان، سالهاست که بدون درنگ عملی شده است و پس از این نیز، چه ما از خود نرمش و دوستی نشان بدهیم، و چه قهر و دشمنی، این حمایت ادامه خواهد یافت.
بنابراین، خوشبینی، ایثارگری و امتیازدهی غنی به پاکستان، در ده ماه گذشته، باعث قدرتمندتر تروریستان و بیباکتر شدن پاکستان برای ایجاد وحشت و زمینهسازی خشونت و ترور در افغانستان شده است. پاکستان هنوز همچون گذشته، با ناامنسازی افغانستان، در پی صید منافع خود در منطقه است. تاوان خوشبینی بیشازحد ما به پاکستان و اعتماد ناسنجیده و غیرعقلانی ارگ ریاست جمهوری به این کشور در ده ماه گذشته را، تنها ملت افغانستان با جان و مال خود پرداخت کردند و بهای این اعتماد چیزی جز تحمیل شدن خسارات مالی و جانی گسترده نبود.
اعتماد و همکاری صادقانهی ما با پاکستان، باعث شد که در روابط خارجی خود با شماری از کشورهای منطقه و جهان، تعادل قبلی را از دست بدهیم. حتا در برخی موارد، حمایتهای مالی و سیاسی متحدان افغانستان نیز، به دلیل اعتماد بیش از حد به پاکستان، کاهش یافت.
گفتن این حرفها و حقیقتها، پس از ده ماه و با بهای سنگینی که پرداخت شده است، اعتراف به اشتباهی است که نتیجهاش از آغاز مشخص بود؛ مردم از ابتدا میدانستند که اعتماد و خوشبینی به پاکستان، سودی برای افغانستان نخواهد داشت. این اشتباه، خطرناک و غیرقابلجبران بود. طالبان اکنون بمب را با لاری وارد پایتخت میکنند و توانایی اجرای روزانهی حملات انتحاری و سازمانیافته را در مهمترین نقاط افغانستان دارند.
بنابراین، هزینهای که در ده ماه گذشته، به دلیل اعتماد ناسنجیده به پاکستان پرداختیم، تنها نتیجهی اشتباه بزرگ رییسجمهور غنی در روابطش با پاکستان بود و این هزینه، با گفتن حرفهایی صریح و صادقانه درمورد این رابطه، قابل جبران نیست.