در کندز چه میگذرد؟
با یک تعداد از دوستانی که در ساحات تحت کنترول طالبان در کندز زندگی میکنند صحبت کردم. فکر کردم چند نکته را که برای من قابل ملاحظه بود با دیگران هم شریک بسازم چون در اخبار و آوازه های مردم خیلی وارنه مطرح میگردد:
تعداد نیروهای طالبان که در ولسوالیهای تحت کنترول شان حضور دارند چیزی در حدود 50 تا 100 جنگنده بیش در یک ولسوالی نمیباشد. اکثر شان جوانان خیلی جوان هستند که بین سنین 15 تا 18 میباشند. در بین شان طالبانی که از ولایتهای دیگر آمده اند دیده میشوداما هیچ کدام خارجی وجود ندارد. درضمن به مشکلات جدی تجهیزات و امکانات مواجه میباشند. مثلاً به سلاح ثقیله آنقدر دسترسی ندارند، و به همین دلیل است که دولت به سادگی میتواند آنها را عقب بزند. برداشت مردم از سر و روی شان این است که امکانات مالی خوب سراغ ندارند. به اساس گفته اکثر مردمانی که با آنها صحبت کردم آوازههایی که هر فرد را 500 تا 800 دالر معاش میدهند حقیقت ندارد.
مردم کندز به شمول مردمان غیر پشتون از حضور شان خیلی راضی هستند چون از دست چور و چپاول نیروهای اربکی و قوماندانهای محلی به فغان رسیدهاند. طالبان از این نکته ضعف دولت استفاده خیلی وسیع انجام میدهند. مثلاً اکثر مردم عادی در مسیر شاهراههایی که به نقاط تحت کنترول آنها میانجامد برای آنها از عبور و مرور افراد مشکوک و قوتها خبر میدهند. به اساس گفته دوستانی که من به همرایشان صحبت کردم، قدرت استخباراتی طالبان مردم را شوکه کرده است. یکی از دلایل اصلی که با وجود کم بودن تعداد به سادگی میتوانند مناطق را از تحت کنترول دولت خارج بسازند همین نکته است. مثلاً مردم ترکمن در ولسوالیهای قلعه زال از حضور طالبان بیشتر راضی هستند تا حضور نیروهای مربوط به دولت.
برخورد شان با مردم مشکوک، خصوصاً کسانی که با دولت سر و کار داشته باشند خیلی خشمناک است. اما یک تعداد میگفتند که با مردمان پایین رتبه چندان بد رفتاری نمیکنند. معمولاً تعیین هویت برایشان چند دقیقه بیش نمیگیرد. شروع بررسی شان از تیلفون دسته داشته شروع میشود اما بعد از دو سه رابطه تیلفونی به سادگی میتوانند تعیین کنند که شما اصلاً چه کاره هستید.
اگر قرار باشد دولت بالای طالبان در ولایات شمال پیروز گردند بدون همکاری مردم اساساً امکان پذیر نیست. اما حضور نیروهای اربکی و قوماندانهای محلی مانند شمشیرهای دوسره عمل میکنند. هم برای دولت جنگ میکنند و هم باعث آن میگردد که مردم از دولت متنفر گردند.
باج گیریهای بی اندازه، و برخورد غیر اخلاقی با مردم، بهترین نکته ضعف برای طالبان به شمار میآیند که نهایت استفاده سیاسی و منطقی خود را از آن انجام میدهند.