چهارده سال از حمله تروریستی «یازدهم سپتامبر 2001» که آمریکایی‌ها را به افغانستان کشاند، گذشت. نیروهای آمریکایی در نابود کردن شبکه تروریستی القاعده در افغانستان، موفق بوده است. اسامه بن لادن رهبر القاعده و شماری از فرماندهان ارشد این گروه در جریان جنگ‌های بیشتر از یک دهه گذشته کشته شده اند. تروریستان وابسته به این گروه در سال‌های اخیر هیچ حمله‌ی را در افغانستان انجام داده نتوانسته اند و شیرازه‌ی حملات تروریستی این گروه در سراسر جهان تضعیف شده است. اما، حضور آمریکا در افغانستان پس از چهارده سال با وجود تحقق این هدف، کاستی‌ها و دست‌آوردهای چشم‌گیری دیگری نیز بر جا گذاشته است.
چهارده سال پس از حمله یازدهم سپتامبر و به دنبال آن حضور آمریکا و جامعه جهانی در افغانستان، افغانستان دارای قانون اساسی مدرنی است که بر اساس دستور آن سه دور انتخابات ریاست جمهوری و دو دور انتخابات پارلمانی را تجربه کرده است. نظام اداری بازسازی شده و ادارات مهم دولتی دارای تعمیر و نظام اداری مدرن‌تری است. دسترسی به دولت آسان‌تر و خدمات رفاهی و اجتماعی نیز بهتر شده است. معارف در افغانستان نوسازی شده و مردم به خدمات صحی بهتری دسترسی دارند. در این میان اما، آزادی‌های خصوصی، مدنی و سیاسی، از مهم‌ترین دست‌آوردهای حضور جامعه جهانی به رهبری آمریکا برای مردم افغانستان است.
در کنار این دست‌آوردهای مهم، آمریکا نتوانست از عهده‌ی جنگ و مدیریت جنگ علیه هم پیمانان و حامیان القاعده برآید. طالبان می‌توانند به عنوان مهم‌ترین حامی گروه تروریستی القاعده، بیشتر از گذشته به ترور و وحشت در این کشور دامن بزند و افغانستان را بیشتر از هر زمان دیگر ناامن ساخته است. آمریکا و جامعه جهانی 14 سال بعد از حمله‌ی سپتامبر نقش مستقیم در رویارویی نظامی و جنگ با گروه تروریستی طالبان ندارند، اما هنوز هم از نیروهای امنیتی افغانستان حمایت‌های تجهیزاتی، آموزشی و مشورتی دارند. در جریان این چهارده سال، جامعه جهانی نتوانست از قدرت‌مندتر شدن طالبان جلوگیری کند تا افغانستان جای امن‌تری برای باشندگانش باشد. طالبان اکنون توانایی بیشتری در راه اندازی حملات سازمان یافته بر مناطق دور دست افغانستان را دارند و بسیاری از ولسوالی‌های افغانستان محل فعالیت افراد این گروه است. در شماری از ولایات افغانستان این گروه توانایی حملات گسترده را دارند و حتا برای مراکز شماری از ولایات تهدید جدی امنیتی است.
از این‌رو آمریکا و جامعه جهانی در نابود کردن تروریزم در افغانستان ناموفق بوده است. آمریکا توانست شبکه تروریستی القاعده را در افغانستان زمین‌گیر کند. اما نتوانست گروه طالبان را به عنوان تهدید جدی علیه امنیت ملی آمریکا و تهدید جدی برای امنیت منطقه بپندارد. این یکی از اشتباهات بزرگ جامعه جهانی و به ویژه آمریکا بود که اکنون پس از 14 سال، یک بار دیگر تهدیدات جدی و بزرگی برای امنیت منطقه و جهان باقی است و آن شبکه‌ی تروریستی طالبان است.
آمریکا در رویارویی با گروه تروریستی طالبان بازی دوگانه‌ی انجام داد. حمایت از ارتش افغانستان و تلاش برای احیای دوباره‌ی چند صد هزار نیروی امنیتی که توان مقابله با تهدیداتی نظیر طالبان را داشته باشند، از یک سو و از جانب دیگر بی تفاوت ماندن در قبال پناه‌گاه‌ها و مراکز آموزشی طالبان و انتحاری‌های این گروه، نقش دوگانه‌یی است که آمریکا به دلیل روابط خاصش با پاکستان و بازی دوگانه‌ی منطقه‌ای، ایفا کرد. این بازی دوگانه و بی تفاوتی نسبت به مراکز آموزشی شبکه‌های تروریستی که در افغانستان جنگ می‌کنند، منجر به تلفات سنگین برای جامعه جهانی و افغانستان شد. حالا، چهارده سال بعد از یازدهم سپتامبر، طالبان نه تنها که نابود نشده اند، بلکه می‌توانند به اندازه شبکه‌ی تروریستی القاعده خطرناک و مخل امنیت منطقه‌ی باشد.
افزون بر این، جامعه جهانی در آفریدن نظم و تأمین حاکمیت قانون ناکام‌تر بوده است. ناکامی در تأمین حاکمیت قانون و تقویت پاسخ‌گویی و مردم سالاری باعث شده است که بخش‌های مهمی از دست‌آوردهای چند سال گذشته نیز با تهدیدات جدی مواجه شود. کمک‌های توسعه‌ی جامعه جهانی به دلیل فسادهای گسترده‌ی مالی و اداری، به طور کامل به مردم نرسیده و بخش‌های وسیعی از این کمک‌ها بدون این‌که مورد استفاده‌ی مردم قرار بگیرد، حیف و میل شده است.
پس چهارده سال بعد از حمله یازدهم سپتامبر، افغانستان شاهد تغییرات چشم‌گیری بوده است، اما این دست‌آوردها در کنار کاستی‌های بزرگی که حضور جامعه جهانی در افغانستان داشته، اکنون در معرض تهدیدات جدی است. حفظ دست‌آوردهای چند سال گذشته و جبران اشتباهات در برخورد با شبکه‌ی تروریستی طالبان و حامیان آن‌ها، یک بار دیگر این پرسش را ایجاد می‌کند که آیا اکنون جهان امن‌تر است؟ آمریکا مصئون‌تر و افغانستان جای بهتری است؟
پاسخ منطقی این است که آمریکا هنوز برای امن ساختن آمریکا و رفع تهدیدات تروریستی و بهتر ساختن افغانستان، نیاز به حضور پررنگ‌تر و سرمایه گذاری بیشتر به افغانستان دارد. آمریکا باید دولت افغانستان را کمک کند و در نابود سازی پناه‌گاه‌های تروریستان نقش فعال‌تری ایفا کند.