کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان یافتههای نیمه اول امسال خود را منتشر کرد. این یافتهها که پیرامون موارد خشونت علیه زنان در افغانستان میباشد، نشان میدهد که خشونت علیه زنان در شش ماه نخست سال جاری نسبت به سال گذشته 7.32 درصد افزایش یافته است.
در یافتههای کمیسیون حقوق بشر 2579 قضیه خشونت علیه زنان در شش ماه نخست سال جاری به ثبت رسیده است. از میان آمار ارائه شده، 731 مورد خشونتهای فزیکی و جسمی، 183 مورد خشونتهای جنسی و 900 مورد دیگر شامل انواع خشونتهای دیگر میباشد. این در حالی است که آمار خشونت علیه زنان در سال گذشته 2403 مورد به ثبت رسیده بود که با این حساب، خشونت علیه زنان در نیمه اول امسال نسبت به سال گذشته 7.32 درصد افزایش یافته است.
قتل زنان و کودکان، تکان دهندهترین بخش یافتههای کمیسیون حقوق بشر میباشد. دفاتر ساحوی این کمیسیون در شش ماه نخست سال جاری، 190 مورد قضیه قتل زنان را به ثبت رسانده است. از مجموع این آمار، 101 مورد آن قتل ناموسی است؛ مواردی که حیثیت قتل عمد را دارد و با توجیهات حیثیتی-ناموسی، اتفاق افتاده است. علاوه بر این، 89 مورد دیگر از قتلهای ناموسی توسط طالبان در یافتههای کمیسیون حقوق بشر به ثبت رسیده است، قتلهایی که بر بنیاد یافتهها، برای ایجاد دهشت بهوقوع پیوسته است.
این قتلها با فیصدیهای متفاوت در نقاط مختلف افغانستان به ثبت رسیده است که از مجموع 190 مورد ثبت شده، 61 قضیه (32.11 درصد) آن در زون شمال، 52 قضیه (27.37 درصد) آن در زون شمال شرق، 38 قضیه (20.00 درصد) آن در زون جنوب، 28 قضیه (14.74 درصد) آن در زون غرب و 11 قضیه (5.79 درصد) آن در زون مرکز بهوقوع پیوسته است. همچنین از مجموع قتلهای ناموسی که بیشترین بخش قضیههای به ثبت رسیدهی قتل زنان توسط کمیسیون حقوق بشر را تشکیل میدهد، 41 قضیه (40.59 درصد) آن در زون شمال، 30 قضیه (29.70 درصد) آن در زون جنوب، 21 قضیه (20.70 درصد) آن در زون شمال شرق و 2 قضیه (1.98 درصد) آن در زون مرکز بهوقوع پیوسته است. با این حال، کمیسیون حقوق بشر اذعان دارد که قضایای قتل زنان بیشتر از آماری است که در یافتههای این کمیسیون به ثبت رسیده است؛ اما کمیسیون یاد شده به دلیل عدم باورمندی مردم و قربانیان خشونت نسبت به عملکرد دولت و مخصوصاً ارگانهای مجری قانون، نبود امنیت و ضعف حاکمیت دولت در ولسوالیها و ولایات دور دست، موارد زیادی از خشونت علیه زنان را به ثبت رسانده نتوانسته است.
بر بنیاد بررسیهای کمیسیون حقوق بشر کشور از مجموع 190 مورد قضیه قتل زنان در نقاط مختلف افغانستان، عاملان 51 قضیه (26.84 درصد از کل موارد قضایای قتل) محاکمه شده است؛ 22 قضیه از مجموع 28 قضیه در پنج ولایت مختلف زون غرب، 19 قضیه از مجموع 61 قضیه در پنج ولایت زون شمال، 2 قضیه از مجموع 52 قضیه در هشت ولایت زون شمال شرق، 2 قضیه از مجموع 38 قضیه در 9 ولایت زون جنوب غرب و 6 قضیه از مجموع 11 قضیه در مناطق مرکزی.
یافتههای کمیسیون حقوق بشر همچنین نشان میدهد که 73.16 درصد عاملان قتل زنان فراری اند. بر بنیاد گزارش این کمیسیون، افزون بر این، دادگاهها برای رسیدگی به قضایای قتل زنان در نقاط مختلف کشور با مشکلات گوناگونی مواجه میباشد: در زون جنوب با ناامنی و عدم باورمندی قربانیان به ارگانهای دولتی و در زون شمال شرق با انصراف قربانیان از پیگیری قضیه به دلیل فشارهای خانوادگی و اجتماعی.
افزون بر قتل، لت و کوب زنان، شدیدترین نوع خشونت فزیکی یافتههای کمیسیون حقوق بشر میباشد؛ خشونتی که گاه باعث مرگ زنان تحت شکنجه شده است. 682 مورد از این نوع خشونت در یافتههای کمیسیون حقوق بشر ثبت شده است که به شش ماه نخست سال جاری متعلق است. 25 مورد مجروحیت، 13 مورد کار اجباری و 3 مورد آتش زنی گوشهی دیگر از این یافتهها میباشد.
183 مورد خشونت جنسی، یافتهی دیگر کمیسیون حقوق بشر در شش ماه اول امسال میباشد که 7.10 درصد از کل موارد خشونت علیه زنان را شکل میدهد. آمارهای ثبت شدهی کمیسیون حقوق بشر در شش ماه اول سال روان حاوی 18 قضیه تجاوز جنسی است که به اضافهی مقاربت جنسی اجباری، اجبار به عمل لواط و اجبار به فحشا، این رقم به 75 مورد میرسد. همچنین 40 مورد آزار و اذیت جنسی، 7 مورد سقط جنین اجباری، 8 مورد اجبار به تماشای تصاویر و فلمها مستهجن و 53 مورد روابط نامشروع همسر با دیگران گوشهای از یافتههای این کمیسیون در نیمه اول سال جاری میباشد. براساس گزارش کمیسیون، خشونت جنسی به شیوههای گوناگونی همچون تجاوز سنی، روسپیگری اجباری و سقط جنین اجباری بهوقوع پیوسته است؛ وقایعی که براساس گزارش، اغلب از سوی قربانیان کتمان شده است.
در گزارش کمیسیون حقوق بشر آمده است که تجاوزهای جنسی در کشور توأم با خشونتهای دیگری اتفاق افتاده میافتد که در برخی موارد منجر به مرگ قربانی شده، میگردد.
علاوه بر این، دفترهای کمیسیون حقوق بشر در ساحات مختلف افغانستان بیش از 550 مورد خشونت اقتصادی را در نیمه اول امسال ثبت کرده است که شامل 7 مورد ممانعت از حق کار، 50 مورد منع تصرف در ارث، 47 مورد منع تصرف در اموال شخصی و 43 مورد عدم پرداخت نفقه میباشد. بخشی از یافتههای کمیسیون حقوق بشر در نیمه اول امسال حاوی بیش از 900 مورد خشونتهای زبانی و روانی، شامل 49 مورد دشنام، 14 مورد توهین بهخاطر نداشتن کودک مذکر، 86 مورد تهدید به قتل، 130 مورد تهدید به قتل و اخراج از منزل، 75 مورد انزوای اجباری و 5 مورد توهین بهخاطر سوء شکل میباشد.
مقایسهی یافتههای کمیسیون حقوق بشر در شش ماه نخست سال جاری با یافتههای این کمیسیون پیرامون موارد خشونت علیه زنان در سالهای گذشته نشان میدهد که خشونت علیه زنان و بهویژه قتل، امسال نسبت سالهای گذشته بهصورت خوفناکی افزایش یافته است و قضایای حقوقی مربوط به آن اغلب مورد پیگرد قضایی قرار نگرفته است. یافتههای کمیسیون حقوق بشر بیان میدارد ضعف حاکمیت دولت و ارگانهای مجری قانون، نبود امنیت در ولسوالیها و ولایتهای دور دست و عدم حاکمیت سراسری قانون، زمینه را بر ترسناکتر کردن وضعیت اسفبار زنان کشور فراهم کرده است.
کمیسیون حقوق بشر از افزایش خشونت علیه زنان در نیمه اول امسال نسبت به سالهای گذشته در حالی پرده برداشته است که براساس قانون اساسی افغانستان، اعلاميه جهانی حقوق بشر،كنوانسيون بينالمللی رفع هر نوع تبعض عليه زنان و قانون منع خشونت عليه زنان تمام افراد بشر آزاد به دنیا آمدهاند و میباید به دلیل انسان بودن مورد احترام قرار بگیرند.