ننگرهار، دروازه ورود دولت اسلامی به افغانستان

منبع: دویچه ویله/ مسعود سیف الله +

ترجمه: حمید مهدوی

حضور شورشیان وفادار به دولت اسلامی، هم‌زمان با تشدید جنگ‌های داخلی طالبان، در شرق افغانستان قوی‌تر می‌شود. تلاش این گروه تروریستی در جلب حمایت مردم محل و طالبانی که از این جنبش جدا می‌شوند، نیز با مقاومت بی‌رحمانه مواجه شده است.
صحنه‌ای در ولسوالی اچین ولایت شرقی ننگرهار افغانستان که با مناطق قبایلی پاکستان مرز مشترک دارد، با بخش‌هایی از خاک سوریه و عراق که تحت فرماندهی دولت اسلامی قرار دارند، شباهت دارد. اعضای این گروه تروریستی بخش‌های بزرگ این ولسوالی را کنترل می‌کنند، مخالفان شان را می‌کشند، خانه‌ها را چپاول می‌کنند و به کمک «رادیو خلافت»، ابزار تبلیغاتی‌ای که جدیداً راه‌اندازی شده است، در میان باشندگان هراس می‌افگنند.
اعضای دولت اسلامی تهدید می‌کنند که آن‌هایی را که با ابوبکر البغدادی، رهبر «خلافت» خودخوانده آن‌ها مخالفت می‌کنند به شدت مجازات خواهند کرد. یک باشنده ولسوالی اچین که اکنون با این گروه تروریستی می‌جنگند و نخواست نامش فاش شود، گفت: «پس از آن که رادیوی آن‌ها در اچین راه‌اندازی شد، بسیاری از مردم محل وحشت زده شده بودند چون آن‌ها می‌توانند پیام هراس افگنی شان را در میان هزاران تن از مردم پخش کنند». وی اضافه کرد که صدها خانواده هنوز در این منطقه تحت کنترل داعش گیر مانده‌اند.
مقام‌های حکومتی در این ولایت شرقی از اظهار نظر در مورد نشرات رادیویی توسط گروه «دولت اسلامی» و فعالیت‌های آن‌ها در ولسوالی اچین خودداری کردند. با این حال، مردم محل گفتند که حکومت در قطع فریکوینسی اف.ام که توسط این گروه استفاده می‌شود، ناکام بوده است.
دفاع از خود روستانشینان
این باشنده محل گفت: «آن‌ها چهار پسر کاکایم را کشتند. جنگ‌جویان دولت اسلامی هرکسی را که با ایدیولوژی آن‌ها مخالفت کند، می‌کشند» وی اضافه کرد که اعضای دولت اسلامی «بدتر از طالبان یا هر رژیم دیگر» هستند. وی گفت: «پس از آن که دولت اسلامی کنترل قریه ما در ولسوالی اچین را به‌دست گرفتند، خانه‌های ما را به آتش کشیدند، هرچیزی را که به ما مربوط بود، چپاول کردند و اعضای خانواده‌های ما را به روش‌های بی‌رحمانه کشتند». پس از آن که دولت اسلامی کنترل روستای آن‌ها را به‌دست گرفتند، او و دیگر مردان روستایش به ملیشه طرفدار حکومت پیوستند. اعضای دولت اسلامی علیه حکومت، ملیشه‌های محل و اعضای طالبان می‌جنگند، چون آن‌ها با همه آن‌ها اختلاف ایدیولوژیکی دارند. وی گفت: «حتا جنگ‌جویان طالب که قبل از آمدن داعش به این‌جا علیه حکومت می‌جنگیدند، باید از این منطقه فرار می‌کردند، چون این مردم دشمنان شان را به روش‌های بی‌رحمانه می‌کشند».
طالبان از زمان واژگون شدن حکومت شان در سال 2001، علیه حکومت و حامیان بین‌المللی آن جنگیده‌اند؛ اما از توافق با دولت اسلامی و حمایت آن خوداری کرده‌اند. اعضای طالبان ادعا کردند که ملا عمر، رهبر پیشین آن‌ها، امیرالمومنین است نه ابوبکر البغدادی. از سوی دیگر، اعضای داعش می‌گویند که ابوبکر البغدادی تنها «رهبر واقعی مسلمانان» است. هدف این گروه قصد دارد که افغانستان را به مناطق تحت کنترل شان اضافه کنند.
سربریدن توسط هردو طرف
ظاهر قدیر، معاون رییس پارلمان افغانستان، در ماه سپتامبر هشدار داد که ولایت شرقی ننگرهار به پایگاه «داعش» تبدیل شده است. او حکومت افغانستان را به‌خاطر عمل نکردن به تعهدش به‌منظور بهبود مورد انتقاد قرار داد. این سیاستمدار بانفوذ در ماه سپتامبر به پارلمان گفت: «اگر حکومت به این مسئله توجه نکند، ما با حمایت مردم علیه آن‌ها جنگ راه اندازی می‌کنیم». پس از آن که درخواست او برای راه اندازی عملیات نظامی پاسخی دریافت نکرد، ملیشه‌های وفادار به او علیه داعش جنگ راه اندازی کردند که به سربریدن چهار عضور این گروه تروریستی در آخر ماه دسامبر منجر شد. مردی که کنار تن‌های بی‌سر اعضای داعش ایستاده بود به یک رسانه محلی افغانستان گفت: «اگر آن‌ها می‌توانند مردم ما را سر ببرند، ما هم می‌توانیم این کار را انجام بدهیم».
این اقدام ملیشه‌ها عکس العمل‌های متفاوتی را به‌دنبال داشت. تعدادی گفتند که سربریدن جنگ‌جویان داعش موجه بود، چون آن‌ها همین کار را با مردم ملکی انجام داده بودند، هرچند دیگران این اقدام را محکوم کردند. احمد سعیدی، دیپلمات پیشین افغانستان، به دویچه ویله گفت: «ما جنایاتی را که داعش انجام می‌دهد محکوم می‌کنیم، اما این به آن معنا نیست که مرد ما و ملیشه‌های وفادار به افراد زورمند نیز مانند این گروه تروریستی روش‌های وحشیانه را استفاده کنند». با این حال، این کارشناس اضافه کرد که داعش یک تهدید به کابل و تمام منطقه است و از حکومت افغانستان خواست اوضاع را تحت کنترل درآورد.
«داعش می‌تواند تهدیدی علیه منطقه باشد»
گزارش‌ها در مورد حضور دولت اسلامی در افغانستان در اوایل 2015 به نشر رسید. بعداً در جریان همان سال، حکومت کابل و مقام‌های ارتش امریکا گفتند که این گروه تروریستی در شرق افغانستان سربازگیری می‌کند و از خلای قدرت در رهبری طالبان استفاده می‌کند.
از زمان اعلان مرگ ملاعمر در ماه جولای، جنبش طالبان به جناح‌های رقیب متلاشی شده است و بسیاری‌ها اقتدار ملا اختر منصور، به عنوان رهبر جدید این گروه، را رد کرده‌اند. باشندگان ولسوالی اچین خواهان حمایت حکومت از جنگ آن‌ها علیه این گروه تروریستی شدند و گفتند: «اگر این گروه این‌جا [در ولایت ننگرهار] متوقف نشود، آن‌ها به تهدیدی علیه نه تنها افغانستان بلکه دیگر کشورهای منطقه تبدیل خواهند شد». سعیدی نیز همین دیدگاه را دارد، این کارشناس معتقد است که داعش می‌تواند به تهدید جدی برای کابل تبدیل شود. سعیدی گفت: «اگر حکومت حالا اقدام نکند، سال بعدی با چالش جدید هم از سوی جنگ‌جویان طالب و هم از سوی جنگ‌جویان داعش مواجه خواهد شد».