تابه‌حال سوال‌های چهارجوابه، سه‌جوابه و در نهایت دوجوابه رواج داشته. برای همین وقتی کسی مقابل این سوال‌ها قرار می‌گرفت از دو حالت خارج نبود. یا جواب سوال را می‌دانست یا نمی‌دانست. اگر می‌دانست، گزینه‌ی درست را انتخاب می‌کرد و اگر نمی‌دانست، میان چهار گزینه یا سه گزینه یا دو گزینه مردد می‌شد و در نهایت با توکل به خداوند عظیم‌الشان یکی از گزینه‌ها را انتخاب می‌کرد.
هرچند که سوال معمولاً برای محک‌زدن فهم و دانش آدم‌هاست، اما چه اشکالی دارد از این به‌بعد سوالاتی داشته باشیم که به جای محک‌زدن فهم، آدم را بفهماند؟ می‌دانم چیزی مسخره‌یی است، اما از قدیم گفته که «در مسخره‌ها بسی تعلیم جاریست». برای این‌که بتوانیم هم از کسی سوال کنیم و هم در جا او را فهمانده باشیم، می‌توانیم سوالات یک‌جوابه را طرح‌ریزی کنیم. مثلاً به سوالات زیر و جواب‌هایش توجه کنید:
سوال: کدام یکی از رییس‌جمهورهای دنیا با خلق بحران به آرامش می‌رسد؟
جواب: الف- اشرف غنی
سوال: کدام مقام حکومت وحدت ملی از پول گدایی، لباس‌های صدهزار دالری می‌خرد؟
جواب: الف- داکتر صاحب عبدالله عبدالله
سوال: در افغانستان چند قوم است و چرا باهم برادراند و این برادران چرا به جان هم می‌افتند؟
جواب: الف- چه؟!!
سوال: چه کسانی بیشترین ترس را از آگاهی مردم دارند؟
جواب: الف- رهبران محترم
سوال: اگر فرضاً رییس فعلی گارنیزیون کابل، رییس‌جمهور شود، به نظرتان اولین کاری که می‌کند چه خواهد بود؟
جواب: الف- نصف شهر را دستگیر خواهد کرد
سوال: اگر کسی ادعا کند که اشرف غنی اولین رییس‌جمهوری است که در نماز جنازه به رکوع و سجده رفته، چه واکنشی نشان می‌دهید؟
جواب: الف- والله اگر شک باشد…
سوال: طالبان در کدام ولایت برای اولین‌بار سنگ تهداب مکتب دخترانه را گذاشت؟
جواب: الف- در قندوز شریف
سوال: چرا وقتی می‌خواستند پیکر امیر حبیب‌الله را دوباره دفن کنند، جنجال شد؟
جواب: الف- این‌جا هر مسأله قبل از شروع ناموسی می‌شود
سوال: جنجال‌های ریاست‌جمهوری و ریاست اجرائیه به کجا رسیده؟
جواب: الف- تازه توافق کرده که کمیته‌ی ملاقات دو رییس را تشکیل کنند.
سوال: کار هیأت حقیقت‌یابی که برای بررسی فاجعه‌ی دوم اسد شکل گرفه بود به کجا رسیده؟
جواب: الف- من اتمر نیستم
سوال: در پارلمان افغانستان چند نوع وکیل وجود دارد؟
جواب: الف- 249 نوع
سوال: از یوسف نورستانی خبر دارید که چه شد و کجا رفت؟
جواب: الف- ریاست‌جمهوری نمی‌گذارد او را محاکمه کند و ریاست اجرائیه اجازه نمی‌دهد او سفیر شود.
سوال: به‌نظر شما بزرگترین آرزوی اشرف غنی چیست؟
جواب: الف- برکناری عطامحمد نور از ولایت بلخ
سوال: بزرگترین آرزوی داکتر عبدالله عبدالله چیست؟
جواب: الف- هاوس آف بیژن را در کارته پروان منتقل کند
سوال: بزرگترین آرزوی جنرال دوستم چه خواهد بود؟
جواب: الف- امضایش بچلد
سوال: بزرگترین آرزوی سرور دانش و محمد محقق چه خواهد بود؟
جواب: الف- این دو نفر آرزوی بزرگ ندارند.
سوال: عقب‌نشینی تاکتیکی در حکومت وحدت ملی به چه معناست؟
جواب: الف- به معنای فرار از مقر ولسوالی یا ولایت
حالا شما بگویید بدی این‌گونه سوال‌ها در کجاست؟ فقط یک عیب ممکن داشته باشد و آن این است که کمیته‌ی امتحانات کانکور وزارت تحصیلات عالی، برای بعضی ولایات در کانکور از این سیستم استفاده کند.
سوالات یک‌جوابه
