منبع: The Wall Street Journal
نویسنده ها: Margherita Stancati and Yaroslav Trofimov
برگردان: حمید مهدوی
دیپلمات‌ها در کابل به این نتیجه رسیده اند که آقای کرزی موافقتنامه را به امضا نخواهد رساند.
چندین دیپلمات ارشد غربی اینجا به این نتیجه رسیده‌اند که آقای کرزی موافقتنامه‌ی دوجانبهی امنیتی میان افغانستان و ایالات متحده‌ی امریکا را به امضا نخواهد رساند. برخی از متحدان ایالات متحده‌ی امریکا با توجه به این امکان، به جستجوی راه های دیگر برای حفظ نیروهای به رهبری آمریکا در افغانستان بعد از ختم ماموریت رسمی ناتو در ماه دسامبر، آغاز نموده‌اند.
برخی از مقام‌های ارتش ایالات متحده‌ی آمریکا هنوز ابراز امیدواری می‌کنند که آقای کرزی سرانجام موافقتنامه‌ی دوجانبهی امنیتی را به امضا خواهد رساند. این در حالی است که حکومت اوباما پیوسته تاکید کرده است که امضای موافقتنامه ی دوجانبهی امنیتی پیش شرط حضور نیروهای این کشور بعد از ختم سال جاری در افغانستان است.
چیزی که اعتقاد برخی از دیپلمات‌ها مبنی بر این که اقای کرزی علاقه‌ی به کاهش تنش‌ها میان افغانستان و ایالات متحده‌ی امریکا و امضای موافقتنامه ی دوجانبه ی امنیتی میان این دو کشور ندارد، را راسخ تر کرده است، عکس العمل آقای کرزی در برابر کشتار نماینده های بین المللی توسط طالبان در رستورانتی در کابل است. آقای کرزی پس از این حمله و بعد از ابراز همدردی با خانواده های قربانیان این حمله، با استفاده از بیانیه اش دراین مورد به انتقاد از رفتارهای امریکایی ها و متحدینش پرداخت.
یک مقام ارشد گفت: «بعد از این کار ازاحترام او بسیار کاسته شد». آقای کرزی با صدور فرمان تحقیق در مورد حمایت از آگهی های بازرگانی ای که اخیرا در برخی از تلویزیون های افغانستان و در حمایت از امضای موافقتنامه ی دوجانبه ی امنیتی به نشر می رسند، توجه همگان را به عدم رضایتش از روابط موجود با ایالات متحده ی امریکا جلب کرد.
مقام های افغان گفته اند، آگهی های بازرگانی ای که در حمایت از موافقتنامه ی دوجانبه ی امنیتی به نشر می رسند، غیر قانونی اند و ظن آن می رود که ایالات متحده ی امریکا یا ائتلاف به رهبری این کشور به شکل پنهانی آن را تمویل کنند.
سفارت امریکا در کابل گفته است که این آگهی ها را تمویل نمی کند و نیروهای ائتلاف در این مورد اظهار نظر نکرده است. تعداد زیادی از سیاستمداران افغانستان و دیپلمات های غربی به این عقیده اند که آقای کرزی از امضای موافقتنامه ی دو جانبه ی امنیتی خودداری کرده است تا آنرا به عنوان یک اهرم برای هدایت نامزد انتخابات ریاست جمهوری دلخواهش در کاخ ریاست جمهوری در انتخابات ریاست جمهوری ماه اپریل و حفظ نقش برجسته برای خودش بعد از انتخابات، در اختیار داشته باشد. ایمل فیضی، سخنگوی رییس جمهور به پرسش ها در این مورد پاسخی ارائه نکرد. این در حالی است که اکثریت نامزدان انتخابات ریاست جمهوری از ادامه ی حضور نیروهای امریکایی در افغانستان حمایت کرده اند. اکثریت اعضای کابینه ی حکومت کرزی و تعدادی از مشاورین ارشد او نیز از امضای این موافقتنامه حمایت می کنند، اما به زودی وقتی از تصمیم آقای کرزی مبنی بر عدم امضای این موافقتنامه شنیدند، متحیر شده بودند.
یک دیپلمات غربی روز چهار شنبه گفت: «او کار بی ربطی می کند. او نمی تواند آینده ی افغانستان را برای تامین منافع شخصی خودش گروگان بگیرد».
داکتر رنگین دادفر اسپنا، مشاور امنیت ملی اقای کرزی در مصاحبه ای با وال استریت ژورنال به روز یکشنبه گفت که وی«هنوز خوش بین» است که آقای کرزی این موافقتنامه را به امضا خواهد رساند و برای امضای این موافقتنامه هیچ ضرب الاجلی وجود ندارد. وی در ادامه افزود: «رهبری افغانستان در مورد آینده همکاری ها میان افغانستان و ایالات متحده ی امریکا اندکی نگران است».
در حال حاضر در حدود 37500 نیروی امریکایی و 19000 نیروی بین المللی در افغانستان حضور دارند. نظر به گفته های مقام ها، جنرال جوزف دانفورد، فرمانده نیروهای امریکایی و ائتلاف در افغانستان با استدلال این که بخش کوچک نیروهای این کشور در افغانستان قادر به دفاع از خود نخواهد بود، هفته ی گذشته آقای اوباما را تشویق کرد تا حداقل 10000 نیروی این کشور را تا پایان سال 2016 در افغانستان نگهدارد یا تمام نیروهای امریکایی را از افغانستان خارج کند. کشورهای آلمان و ایتالیا نیز در نظر دارند در این زمینه سهم قابل توجهی داشته باشند.
بدون حضور نیروهای بین المللی و میلیارد ها دالر کمک نظامی و ملکی، بیم آن می رود که اقتصاد افغانستان فرو بپاشد و نیروهای امنیتی این کشور که با تمویل غربی ها به پا ایستاده اند تضعیف شود، دستاوردهای که در جریان یک دهه جنگ به سختی حاصل شده اند وارونه شوند و طالبان نیز تجدید نیرو کنند.
قرار است موافقتنامه ی دو جانبه ی امنیتی میان افغانستان و ایالات متحده ی امریکا جاگزین ماموریت رسمی نیروهای به رهبری امریکا یا نیروهای بین المللی کمک به امنیت (آیساف) در افغانستان شود، ماموریتی که قرار است در اواخر سال جاری میلادی به پایان برسد. اما بخشی از نیروهای امریکایی ای که همیشه خارج از چهارچوب نیروهای بین المللی کمک به امنیت(آیساف) و تحت ملاحظات و یادداشت دو طرفه ی دیلپلماتیک در اینجا فعالیت کرده اند و از لحاظ تخنیگی این فعالیت ها از پایان ماموریت آیساف در افغانستان متاثر نخواهند شد.
یک مقام ارشد نیروهای ائتلاف گفت: «اگر ایالات متحده ی امریکا بخواهد در افغانستان بماند، نیازی به موافقتنامه ی دوجانبه ی امنیتی ندارد. موجودیت این موافقتنامه از لحاظ سیاسی مهم است اما حتمی نیست». در حالی که امضای موافقتنامه ی دو جانبه ی امنیتی به بن بست رسیده است، سازمان پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) در موقف جداگانه ای درمورد ادامه ی حضور نیروهای این سازمان در افغانستان در حال گفتگو است. برخی از دیپلمات های غربی می گویند که موافقتنامه با ناتو برعکس موافقتنامه ی دوجانبه ی امنیتی بخش مبارزه با تروریزم را شامل نمی شود، پس امضای آن برای اقای کرزی دشواری ندارد. آن ها می گویند که حضورایالات متحده ی امریکا به عنوان یک عضو ناتو بعدا توسط این موافقتنامه پوشش داده خواهد شد. واشنگتن تا کنون اشارتا گفته است که موافقتنامه ی دوجانبه ی امنیتی جاگزینی ندارد.
یک مقام ارشد حکومتی ایالات متحده ی امریکا گفته است: « گرچند موافقتنامه ی موجود که بر پایه ی تبادل یادداشت های دیپلماتیک استوار است، منقضی نمی شود.اما در نبود موافقتنامه ی دو جانبه ی امنیتی، در زمینه ی ادامه ی حضور نیروهای امریکایی در افغانستان بعد از سال 2014 پیچیدگی های بی شماری وجود خواهد داشت». «به گونه ی مثال، اگر حکومت افغانستان موافقتنامه ی دو جانبه ی امنیتی را به امضا نرساند، بعید به نظر می رسد که به نیروهای امریکایی اجازه دهد تا تحت پیمان موجود در افغانستان حضور داشته باشند». این مقام در ادامه افزود: «علاوه بر آن، پیمان موجود به شریکان ائتلاف ما که اتوریته ی شان در اواخر سال 2014 به پایان نمی رسد، اشاره ای نکرده است».
هنوز واضح نیست که آیا جانشین آقای کرزی زمان کافی برای امضای موافقتنامه ی دوجانبه ی امنیتی در اختیار خواهد داشت یا خیر. مطابق به برنامه ریزی ها، انتخابات ریاست جمهوری افغانستان به تاریخ 5 ماه اپریل سال جاری میلادی برگزار خواهد شد و احتمالا هیچ نامزدی در دور اول اکثریت آرا را بدست نخواهد آورد. اگر چنین شود، رییس جمهور آینده ی افغانستان تا ماه آگوست مشخص نخواهد شد. اگر انتخابات مانند انتخابات سال 2009 چند ماهی به تعویق افتد، برنده ی انتخابات تا ماه دیسامبر اداره ی امور را بدست نخواهد گرفت.
آگهی بازرگانی ای که در هفته های اخیر در تلویزیون ها به نشر رسید و خشم آقای کرزی به دنبال داشت، نشان می دهد که مردم عادی درافغانستان خواهان امضای سریع موافقتنامه ی دوجانبه ی امنیتی هستند و حضور جامعه ی جهانی در کشور شان را ستایش می کنند.
نظر به گفته های دفتر دادستان کل مقام ها در قصر ریاست جمهوری دستور داده اند تا علیه یکی از مشهورترین شبکه های تلویزیونی در افغانستان (تلویزیون طلوع) بخاطر نشر این آگهی بازرگانی اقدام قانونی کند. یک مقام در دفتر دادستان کل، مشخص نتوانست که با نشر این آگهی مشخصا کدام بخش از قوانین نقض شده اند. زید محسنی، مدیر اجرایی شرکت موبی گروپ که تلویزیون طلوع نیز شامل آن می شود، گفت که به دلیل موافقت های محرمانه، نمی تواند نام کسانی را که این آگهی را تمویل کرده اند، فاش کند.
صفت الله صافی، رییس مرکز رسانه های حکومت گفت که نشر این آگهی بازرگانی از تلویزیون طلوع غیر قانونی است. آقای صافی گفت: «در تمام آگهی های بازرگانی باید امنیت روانی جامعه در نظر گرفته شود. داشتن پیام های بازرگانی ای بدون منبع که سیاست خارجی و سایر امور سیاسی را متاثر سازد، یک مشکل است».
این در حالی است که طلوع دیگر این آگهی بازرگانی را به نشر نمی رساند، اما یک شبکه ی تلویزیونی دیگر هنوز این کار را می کند.
عبدالمجیب خلوتگر، یک فعال آزادی بیان، راه اندازی تحقیقات در این زمینه را تلاشی می داند که از سوی آقای کرزی به منظور کنترول حرف و حدیث های سیاسی راه اندازی شده است. آقای خلوتگر که ریاست اجرایی موسسه ی نی (موسسه ی حمایت از آزادی مطبوعات) را به عهده دارد، گفت: «آن ها می خواهند پیامی به رسانه ها بفرستند: کاری را انجام دهید که حکومت می خواهد!».
