عزیزه مُنجی
از آمدن یوگا در افغانستان هرچند سال‌های زیادی نمی‌گذرد، اما در کابل بانوان پیش‌گام ورزش یوگا در فکر عبور از تمرین در فضای‌های سرپوشیده‌اند و می‌خواهند در فضاهای باز و در دل طبیعت این تمرینات را انجام دهند.
روز پنج‌شنبه، ۱۹ اسد بانوان یوگاکار نخستین دور تور یوگا (Yoga Tour) به راه انداختند و در سفر تفریحی و ورزشی تمرین‌های ورزش یوگا را در ولسوالی سرسبز پغمان کابل انجام دادند.
این تور توسط مرکز ممتاز یوگا در کابل راهاندازی شد که در آن ده‌ها بانوی علاقه‌مند یوگا اشتراک کرده‌بودند. آنان فاصله ۲۵ کیلومتری شهر کابل تا ولسوالی پغمان را پیمودند تا تمرین‌های یوگا را در فضای باز و در دل طبیعت انجام دهند.
فخریه ممتاز، از بانوان پیش‌گام ورزش یوگا در افغانستان است. او یک سال پیش دریافت که در کابل مرکزی نیست که بانوان بتوانند در آن یوگا تمرین کنند. با توجه به همین نیاز مرکز «ممتاز یوگا» را در شهر کابل ایجاد کرد. اکنون ده‌ها زن در این مرکز یوگا تمرین کنند.
خانم ممتاز میگوید: «من همیشه کم‌بود یک مرکز برای تمرین یوگا را احساس می‌کردم که خانم‌ها در آن‌جا با خیال راحت و آرامش ورزش کنند و همین بود که یک سال پیش دست به این اقدام زدم.»
اکنون خانم ممتاز در پی آن است که بانوان بتوانند در فضای باز و در دل طبیعت یوگا تمرین کنند و به همین سبب او از طریق مرکز ممتاز یوگا دست به راهاندازی تور یوگا زده است که هدف آن را بلند بردن اعتماد به نفس بانوان عنوان میکند.
او در مورد اهداف این تور میگوید: «ما خواستیم که یک گام متفاوت‌تر برداریم و برای انجام دادن یوگا بیرون از مرکز برویم. چنانچه ارتباط یوگا و طبیعت خیلی نزدیک هست، خواستیم خارج از شهر در طبیعت و محل سبز بیش‌تر از انجام دادن یوگا لذت ببریم. از طرف دیگر خواستیم بانوان دور‌همی را تمرین نمایند و علاقه‌مندان یوگا چه شاگردان دایمی یوگا‌سنتر یا بیرونی یک روز را برای تمرینات یوگا اختصاص دهند و بیرون بیایند و تفریح کنند و لحظه‌ی خوش باشند.»
دور نخست تور یوگا از ساعت هشت صبح آغاز و ساعت ۶ شام ختم شد. بانوان چند ساعت یوگا تمرین کردند، موسیقی آرام شنیدند، رقص کردند و در نهایت با داستان‌های زندگی هم‌دیگر گوش دادند. اشتراک‌کنندگان این دور دختران جوان، بانوان میان‌سال و کهن‌سالی‌اند که شماری از آن‌ها با دختران‌شان اشتراک کرده بودند.
نسرین محمدی، یوگاکار و اشتراک‌کننده‌ی دور نخست تور یوگا است. او از تمرین‌های یوگا راضی است و میگوید که در زندگی و شخصیتش تغیراتی مثبتی آورده است.
خانم محمدی میگوید: «یوگا توانایی تمرکز و سطح تحمل‌پذیری مرا بالا برده است. من در برنامه‌های آینده‌ی یوگا تور نیز اشتراک خواهم کرد، زیرا من اشتراک در این برنامه را جالب یافتم.»
تور یوگا افزون بر تمرین‌های یوگا از جهات دیگر نیز برای محمدی باارزش است. او میگوید: «اشترک می‌کنم، چون اشتراک خانم‌ها از طبقه‌ها و اقوام مختلف بود که کنار هم جمع شده بودند و از زیبایی طبیعت استفاده کرده و یوگا تمرین میکنند. برای من یوگا تور نماد صلح و همدیگرپذیری است، زیرا بدون تبعیض و تعصب یک قشر از جامعه که تاکنون به طور کامل نتوانسته‌اند آزادی داشته باشند، آزادانه باهم دور از شهر رفته تفریح میکنند.»
تور ادامه دارد
اشتراک در تور یوگا آزاد است. بانوانی که عضو مرکز «ممتاز یوگا» نیستند نیز می‌توانند در آن اشتراک کنند. فخریه ممتاز با استفاده از ارتباطات شخصی‌اش مکان تور را تعیین میکند که از لحاظ امنیتی مشکل نداشته باشد. او میگوید پیش از پیش مکان تفریح را از لحاظ امنیتی آماده می‌کنیم. او همچنان در تلاش است که تور یوگا را تا سطح بین‌المللی گسترش دهد.
او برنامه‌های دیگر نیز دارد و میگوید که برای تطبیق برنامه‌هایش نیاز به بودجه و مدیریت بیش‌تر دارد. خانم ممتاز می‌افزاید: «برنامه‌های ما بیش‌تر جنبه صحی دارد و در راستای صحت‌مندی و سلامتی کار می‌کنیم و در کنار صحت در مورد مواد غذایی و آگاهی‌دهی فکر می‌کنیم. در آینده روی همین موضوعات کار خواهیم کرد.»
یوگا چیست؟
یوگا را معجونی از دانش، هنر و ورزش می‌گویند. یوگا ورزش جسمی و روحی است که از آن به عنوان یک پارچه‌سازی نیروی جسمی و روحی یاد میشود. این ورزش رازآمیز برجامنده از تمدن‌های بسيار کهن و خاست‌گاه آن شبه قاره هند است. این ورزش ریشه در مذهب هندویزم دارد و پژوهش‌گران قدامت آن را به دو قرن قبل از میلاد نسبت می‌دهند. در حال حاضر این ورزش حداقل در 173 کشور جهان اجرا میشود و به عنوان یک ورزش آرامش‌بخش شناخته میشود.
از زمان ورود این ورزش به افغانستان زمان زیاد نمی‌گذرد. در افغانستان بیش‌تر خانم‌ها به آن علاقه دارند و این تمرینات را برای ورزش و صحت‌مندی انجام می‌دهند.
طاهره سبحانی، بانوی یوگا کار در مورد فواید یوگا و تجربه‌ی شخصی خود میگوید: «من مدت سه سال هست که یوگا تمرین می‌کنم. کمردرد داشتم و حرکات کششی یوگا باعث بهبودی کمرم میشود. یوگا برای سلامتی جسم، ذهن و روان بسیار مفید است. چنانچه سیستم بدن را فعال نگه داشته و عضلات بدن سالم می‌ماند. گردش خون را در بدن سرعت بخشیده و آکسیجن از طریق تنفس در بدن خیلی خوب تعویض می‌گردد.»
۲۱ جون (۳۱ جوزا) روز جهانی یوگا است. از این روز در بسیاری از کشورهای جهان بزرگداشت میشود. امسال در افغانستان در ولایت‌های کابل و قندهار از روز جهانی یوگا بزرگداشت شد.