با گذشت سه هفته از حملهی گروه طالبان بر ولسوالی پاتو، در جنوب ـ غرب و لایت دایکندی و به رغم اعزام چند واحد از نیروهای ویژهی ارتش و پولیس، درگیریها هنوز در شماری از مناطق این ولسوالی ادامه دارد.
گروه طالبان حدود ۲۰ روز پیش (۲۴ قوس) شبهنگام از چند جهت بر پاسگاههای نیروهای پولیس ملی و محلی در منطقهی «تمزان» ولسوالی پاتو، یورش بردند و تا یک کیلومتری «گردنهی تمزان»، منطقهی مرزی میان ولسوالی پاتو و شهر نیلی، مرکز ولایت دایکندی پیشروی کرده بودند. بر اساس گفتههای منابع محلی، در جریان این درگیریها تا کنون هشت سرباز پولیس ملی و محلی و شش سرباز نیروهای خیزش مقاومت مردمی کشته و ۱۳ سرباز دیگر نیز زخمی شدهاند. در آخرین مورد، روز دوشنبهی هفتهی گذشته (۱۰ جدی) پنج تن از نیروهای خیزش مردمی در اثر انفجار یک ماین کارگذاریشده در منطقهی «برمنی» این ولسوالی کشته و زخمی شدند. همچنان در جریان این درگیریها، ۸۰ خانواده از این ولسوالی آواره شدهاند.
علیاکبر ناطقی، سخنگوی والی دایکندی به روزنامه اطلاعات روز میگوید که جنگ هماکنون در بخشی از منطقهی برمنی به گونهی پراکنده جریان دارد و اوضاع زیر کنترل نیروهای دولتی قرار دارد. اما سلطانعلی جوادی، خبرنگار محلی در این ولایت میگوید که جنگ فعلا در روستاهای «تشخرک و تخمیران» منطقهی برمنی جریان دارد و طالبان در صدد تجدید قوا در این ساحه میباشد تا حملاتشان را بر قسمتهایی از این ولسوالی از سر گیرند.
شروع درگیری
جنگجویان طالبان حوالی ساعت ۱۱ شب، حملاتشان را همزمان بر سه پاسگاه پولیس ملی و محلی در منطقهی تمزان ولسوالی پاتو از چند جهت آغاز کردند. به گفتهی باشندگان تمزان، این درگیری تا حوالی ساعت ششونیم صبح ادامه داشته است و در پی این حمله، کنترل این پاسگاهها شبهنگام در دست افراد این گروه قرار گرفته است. امید رضایی، باشندهی منطقهی تمزان به روزنامه اطلاعات روز میگوید که طالبان در جریان این حمله، یک پاسگاه نیروهای امنیتی را انفجار داده، یک پاسگاه دیگر را آتش زده و تجهیزات و امکانات یک پاسگاه دیگر در این منطقه را نیز با خود بردهاند.
آقای رضایی میافزاید که نیروهای دولتی فردای شب حملهی طالبان، صرفا موفق به بازپسگیری یکی از این سه پاسگاه شدند. به گفتهی او، تعداد نیروهای پولیس در مقابل تهاجم گروه طالبان اندک بوده است: «مردم فردای آن شب نیروی مقاومت مردمی را شکل دادند و این نیروها در پاسگاههای دفاعی مستقر شدند. این نیروها تا زمانی مقاومت کردند که نیروهای کمکی از بامیان و قندهار رسید و عملیات تصفیوی شروع شد.»
علیاکبر ناطقی میگوید که این حمله زمانی اتفاق افتاده است که کار ایجاد چندین پاسگاه امنیتی در بخشهایی از این ولسوالی جریان داشته: «ما مصروف ساخت چند پاسگاه در مربوطات این ولسوالی بودیم. این پاسگاهها بنا به هدایت محمداشرف غنی، رییسجمهوری کشور، فرماندهی قولاردوی ۲۰۵ اتل و ریاست ستاد ارتش کشور مطابق پلانی که در جریان سفر آقای غنی به این ولایت، طرح شدهبود، زیر کار بود. عملیکردن این طرح در ولسوالی پاتو بهانه به دست طالبان داد و آنان با استفاده از فرصت بر پاسگاههای ما یورش بردند. ما با تمام توانی که داشتیم، به همراه نیروهای ارتش و پولیس توانستیم این حمله را در زمانش عقب بزنیم.»
اما سلطانعلی جوادی میگوید که نیروهای کمکی امنیتی از ولایتهای بامیان و قندهار و شهر نیلی در یک هفتگی شروع درگیریها، به این ولسوالی اعزام شدهاند. به گفتهی او، تا اعزام این نیروها، نیروهای پولیس دایکندی به حمایت نیروهای مقاومت مردمی، این حملهی طالبان را در تمزان متوقف کرده بودند.
نگرانیها از حملهی دوبارهی طالبان
پس از ۲۰ روز یورش طالبان بر منطقهی تمزان پاتو، اکنون جنگ در دو روستای تشخرک و تخمیران منطقهی برمنی جریان دارد. این گروه روز چهارشنبه (۱۲ جدی) در آخرین حملهیشان بر یک پاسگاه نیروهای پولیس در منطقهی برمنی، کنترل این پاسگاه را به دست گرفته است.
با این وجود، سخنگوی والی این ولایت میگوید که اکثر مناطق این ولسوالی هماکنون از وجود گروه طالبان پاکسازی شده است و عملیات تصفیوی نیز در شماری دیگری از روستاهای این ولسوالی در جریان است. با این حال اما حاجی نوری، از متنفذان قومی در این ولسوالی میگوید که تا کنون مناطق تمزان، پاتوی بالا و پایین و استیجک و تپهی زیارت پاکسازی شده است. او میافزاید که این عملیات چند روزی به دلیل قومیجلوهدادن جنگ، متوقف شده بود که باز از سر گرفته شده و طالبان نیز در این فرصت توانسته خود را اکمال کند.
آقای نوری میگوید که طالبان در صدد دوبارهگرفتن مناطقی است که در جریان عملیات پاکسازی نیروهای امنیتی از دست دادهاند: «مردم هم هیچچیزی برای دفاع ندارد. خیزشهای مردمی هم خیلی اندک است و پولیس نیز نیروی کم و تجهیزات اندکی دارد. اکثر نیروهایی که از قندهار و بامیان آمده بودند، برگشتهاند. اکنون نیروهای مقاومت خیزش مردمی و پولیس در این منطقه مستقر اند، اما آنها صرف شکل دفاعی دارند.»
به گفتهی یک منبع از پولیس ولایت دایکندی، این ولایت در تشکیلات خود، حدود ۷۵۰ پولیس در سرتاسر این ولایت دارد که تعداد پولیس در هر ولسوالی نزدیک به ۷۰ نفر میرسد. این در حالی است که بر اساس گفتههای سخنگوی والی این ولایت، تعداد افراد گروه طالبان در هجوم بر ولسوالی پاتو بیش از ۴۰۰ نفر بودهاند.
در همین حال، آقای جوادی میگوید که وضعیت امنیتی در این ولسوالی فعلا خوب نیست و حتا احتمال این میرود که قخور، مرکز این ولسوالی سقوط کند. به گفتهی او، در این ولسوالی هماکنون فقط تعدادی از نیروهای پولیس ویژه، ملی و محلی و نیروهای خیزش مقاومت مردمی مستقرند. به گفتهی او، این نیروها هم تعدادشان کم و اسلحه و تجهیزات شان نیز اندک است.
ولسوالی پاتو از ولسوالیهای ناامن ولایت امن دایکندی در مرکز کشور میباشد. این ولسوالی حدود شش ماه پیش (۲۶ سرطان) در مرز با ولسوالی گیزاب ولایت ناامن ارزگان ایجاد شد. از آن زمان تا کنون شاهد چندین حملهی گروه طالبان بوده است و بخشهایی از این ولسوالی تا کنون در دست گروه طالبان میباشد. در کنار این ولسوالی، ولسوالیهای کجران، اشترلی و شهرستان از دیگر ولسوالیهای این ولایت میباشد که گروههای مخالف مسلح در قسمتهایی از آن فعالیت دارند.
کمک به آوارگان
تا کنون از این ولسوالی در جریان جنگ از دو منطقهی پاتو و برمنی ۸۰ خانواده آواره شدهاند. آخرین آوارگان ۱۵ خانوادهیی هستند که شب چهارشنبه (۱۲ جدی) از روستای سنگزر منطقهی برمنی بیجا و در منطقهی سرتگاو این ولسوالی جابهجا شدهاند. بر اساس گفتههای یکی از باشندگان سرتگاو، آنان در وضعیت بدی به سر میبرند و نیاز فوری به کمکهای اولیهی خوراکی و پوشاک دارند.
اما علیاکبر ناطقی میگوید که در حدود ۶۵ خانواده از ساحهی تمزان و وگیر به مرکز ولسوالی بیجا شدهاند که اکثریتشان اکنون دوباره به منطقهیشان برگشتهاند. به گفتهی او، بیشتر این بیجاشدگان زنان و کودکان بودهاند و بزرگان خانواده در خانههای خود در تمزان مانده بودهاند: «برای هر فامیل ما مبلغ ۴۵۰۰ افغانی نقد، یک بوجی آرد هفت سیره، دو بوجی برنج سهونیم سیره و یک بشکه روغن ۱۰کیلویی توزیع کردهایم و همچنان ریاست هلال احمر ولایت دایکندی نیز یک مقدار کمک از قبیل کمپل، ترپال، ظروف و بشکهی آب به این بیجاشدگان کمک کردند.»