- نجیبالله سعادت
این شب و روزها دستکم 25 هزار نفر در دامنهی کوههای قلعهی نو، مرکز ولایت بادغیس در هوای سرد زمستانی در میان چادرها زندگی میکنند. بیشتر این خانوادهها به دلیل جنگ و خشکسالی مناطق اصلیشان را ترک کردهاند. بیشتر آنها امسال از ولسوالیهای جوند و بالامرغاب بادغیس بیجا شده و در نزدیکی مرکز این ولایت پناه گرفتهاند.
مقامهای محلی بادغیس میگویند که میزان بیجاشدگان داخلی در این ولایت، امسال حدود ۳۵ درصد افزایش یافته است. آنها هشدار میدهند در صورتی که بحران خشکسالی در سال آینده نیز تکرار شود، فاجعهی انسانی به دنبال دارد.
رییس ادارهی مهاجرین بادغیس میگوید که جنگ و ناامنی، خشکسالی، نداشتن مصئونیت غذایی، نداشتن آب آشامیدنی بهداشتی و محرومیت از آموزش و پرورش از دلایل عمده و واقعی بیجاشدن این خانوادهها است.
عبدالظاهر بادغیسی، رییس ادارهی مهاجرین بادغیس به روزنامه اطلاعات روز میگوید که امسال ۲۵ هزار نفر از ولسوالیهای این ولایت به شهر قلعه آمده اند. او میگوید که بیشتر بیجاشدگان به دلیل جنگ و خشکسالی مناطق اصلیشان را ترک کردهاند.
آقای بادغیسی میگوید که تعداد بیجاشدگان حدود 3 هزار خانواده است و در دامنهی کوههای قلعهی نو به سر میبرند.
رییس ادارهی مهاجرین بادغیس میگوید که به اساس فیصلهی مقام ولایت، ادارهی مهاجرین تنها مسئولیت رسیدگی به بیجاشدگان داخلی ناشی از ناامنی را به عهده دارد و مسئولیت بیجاشدگان ناشی از خشکسالی به عهدهی ادارهی مبارزه با حوادث طبیعی این ولایت است. او میافزاید که به این بیجاشدگان از سوی نهادهای مختلف جهانی کمکهای نقدی، غذایی و غیرغذایی داده شده است. آقای بادغیسی میگوید که برای هر خانواده در حدود 25 تا 30 افغانی کمک نقدی توزیع شده است.
از سوی دیگر، محمداختر حزین، معاون ریاست مبارزه با حوادث طبیعی بادغیس میگوید که این بیجاشدگان از ولسوالیهای قادس، بالامرغاب، آبکمری و جوند هستند. معاون ریاست مبارزه باحوادث طبیعی افزود که این بیجاشدگان تمام دارایی و مواشیهایشان را فروخته و به شهر قلعهی نو آمدهاند.
کمکهای غیرضروری
شماری از این بیجاشدگان داخلی که در دامنههای کوها در شهر قلعهی نو در وضعیت نامناسبی به سر میبرند، کمکهای انجام شده از سوی نهادهای مختلف را غیرضروری میدانند.
سرداراحمد یکی از این بیجاشدگان است که از ولسوالی آبکمری به شهر قلعهی نو آمده است. او میگوید که کمکهای صورت گرفته از سوی نهادهای داخلی و خارجی به وی و سایر بیجاشدگان داخلی مشکلات آنان را حل نکرده است: «آمدهاند به ما دستمال مرطوب، خیمر دندان، بورس و کرمدست و صورت دادهاند. ما نان میخواهیم، آب میخواهیم و سرپناه که از گرسنهگی و سرما تلف نشویم.»
«ما نان خوردن نداریم.۳ دختر و یک پسر مه از گرسنه در حال تلفشدن است. مؤسسات خارجی به ما پنیر میدهند که بخوریم».
اسحق خیل یکی دیگر از این بیجاشدگان داخلی میگوید که به خاطر خشکسالی مجبور شده تا گوسفندانش را هر راس به سه هزار افغانی زیر قیمت بفروشد و منطقهاش را ترک کند. او نیز کمکهای انجام شده از سوی نهادهای بینالمللی را ناچیز و غیرضروری میخواند. «هر ماه یک بار یا کمتر و بیشتر خارجیها به ما کمک روان میکنند. کیک، پنیر و یا خرما. نیاز ما همین چیزهاست؟ از دولت و خارجیها میخواهم که به ما توجه کند، ما افغانیم.»
اسحاق خیل از دولت میخواهد که در عوض چادر و خیمه به آنها مسکن مناسبی در نظر بگیرد و در قسمت کمکهای نهادهای خارجی نیز تجدید نظر کنند. او کودکان را قشر آسیبپذیر میداند و میگوید که در صورت سرد شدن هوا و ریزش باران و برف بر چادرهایشان اکثر کودکانشان از سرمای شدید از بین خواهند رفت.
مسئولان ادارهی مبارزه با حوادث طبیعی میگویند که کمکها از سوی موسسات و نهادهای خارجی تهیه شده و این اداره و ادارهی مهاجرین این ولایت صرفاً نقش هماهنگ کننده را داشتهاند.
اخترمحمد حزین، معاون ادارهی مبارزه با حوادث میگوید که این کمکها از سوی نهادهای مختلف خارجی تهیه میشود: «کمکها را نهادهای خارجی تعیین میکنند. یونیسف در راستای کودکان کار میکند و برس و خمیر دندان و دیگر وسایل بهداشتی را برای کودکان ضروری میپندارند.»